จากการศึกษาของ Verity Now กลุ่มรณรงค์เพื่อสร้างความเท่าเทียมด้านความปลอดภัยบนท้องถนนในสหรัฐอเมริกา พบว่า ผู้หญิงมีโอกาสที่จะเสียชีวิตจากอุบัติเหตุรถชน ‘มากกว่า’ ผู้ชาย ซึ่งเหุตผลที่อยู่เบื้องหลังเป็นภาพสะท้อนของ ‘ความเหลื่อมล้ำทางเพศ’ อย่างหนึ่ง
บทสรุปข้างต้นมาจากการรวบรวมสถิติผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจากอุบัติเหตุจราจร 70,000 คน ที่เผยแพร่ออกมาเมื่อต้นปี 2023 ผลปรากฏว่า ผู้หญิงที่ประสบอุบัติเหตุมีโอกาสบาดเจ็บหนักกว่าผู้ชายถึง 73 เปอร์เซ็นต์ อีกทั้งมีโอกาสเสียชีวิตมากกว่าผู้ชาย 17 เปอร์เซ็นต์
หลายคนอาจจะสงสัยว่าสาเหตุมาจากอะไร แม้จะมีหลายปัจจัยด้วยกัน แต่ปัจจัยหลักๆ ที่ส่งผลอย่างมาก นั่นก็คือ ‘การออกแบบรถยนต์’ ที่ไม่ได้คำนึงถึงความแตกต่างระหว่างสรีระของผู้ชายและผู้หญิง ทั้งด้านที่เป็นผู้ขับขี่หรือผู้โดยสารรถยนต์
ยกตัวอย่างให้เข้าใจง่ายๆ รายงานของ Verity Now อ้างอิงการศึกษาชิ้นหนึ่งของประเทศสวีเดนพบว่าผู้หญิงที่ประสบเหตุรถชนมีแนวโน้มจะติดอยู่ในซากรถยนต์มากกว่าผู้ชายรวมถึงบาดเจ็บกล้ามเนื้อคอรุนแรงกว่า
แอนนา คาร์ลสัน (Anna Carlsson) แห่งมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีคราลเมอร์อธิบายว่าโดยทั่วไปแล้วผู้หญิงมักจะมีน้ำหนักน้อยกว่าผู้ชายเวลาที่รถถูกชนจากด้านท้ายร่างของพวกเธอจึงพุ่งไปข้างหน้าได้เร็วกว่าและเกิดความเร่งมากกว่าทำให้ผู้หญิงที่ถูกเหวี่ยงไปข้างหน้าอย่างรุนแรงจะถูกเข็มขัดนิรภัยดึงกลับมาด้วยความแรงเท่าๆกันซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ผู้หญิงกระแทกเบาะหนักกว่าผู้ชาย
“เบาะนั่งที่มีอยู่ตอนนี้แข็งเกินไป ที่จริงควรจะนิ่มมากกว่านี้ นั่นทำให้เวลาที่รถถูกชนจากด้านหลัง เบาะจึงมีสภาพเหมือนเป็นแทรมโพลีนที่ทำให้คนกระเด้งไปข้างหน้า การออกแบบเบาะรถยนต์ที่ดีจึงควรจะดูดซับแรงกระแทกให้ดีกว่านี้” คาร์ลสัน กล่าวเพิ่มเติม
ขณะที่ คาโรไลน์ ครียาโด เปเรซ (Caroline Criado Perez) ผู้เขียน Invisible Women ระบุว่าผู้หญิงที่เป็นคนขับมักจะนั่งใกล้กับพวงมาลัยและแป้นเหยียบมากกว่าผู้ชายเพราะตัวเล็กกว่าและมีช่วงขาสั้นกว่าจึงอยู่ในตำแหน่งควบคุมรถที่คลาดเคลื่อนจากท่าที่ผู้ผลิตรถยนต์แนะนำทำให้ผู้หญิงเสี่ยงต่อการได้รับบาดเจ็บยิ่งขึ้น
ปัญหาทั้งหมดนี้เกี่ยวพันกับการทดสอบความปลอดภัยรถยนต์ที่มักจะใช้หุ่นทดลองผู้ชาย แต่ไม่ค่อยมีการใช้หุ่นทดลองผู้หญิงซึ่งมีน้ำหนักน้อยกว่าและสรีระแตกต่าง ทำให้การคำนวณอุปกรณ์นิรภัยหรือการทดแรงกระแทกยึดจากสรีระของผู้ชายเป็นหลัก แต่กรณีของสหภาพยุโรป (EU) มีการออกกฎให้บริษัทผู้ผลิตรถยนต์ทดสอบความปลอดภัยโดยใช้หุ่นทดลองที่แตกต่างหลากหลายและใกล้เคียงกับคนจริงๆในทุกเพศ
ซึ่งปัจจุบัน แอสทริด ลินเดอร์ (Astrid Linder) วิศวกรชาวสวีเดนและผู้อำนวยการวิจัยด้านความปลอดภัยการจราจร ของสถาบันวิจัยถนนและการขนส่งแห่งชาติสวีเดน ได้มีการสร้างหุ่นทดลองผู้หญิงหลายขนาด เพื่อหวังเรียนรู้อาการบาดเจ็บต่างๆ เช่น กระดูกเชิงกรานหัก ไปจนถึงเพื่อลดความเหลื่อมล้ำด้านความปลอดภัยของยานพาหนะ
การศึกษาหลายชิ้นข้างต้นถือเป็นกรณีตัวอย่างที่น่าสนใจและน่าตกใจอย่างมากเช่นกันแต่ก็ช่วยไขข้อสงสัยได้ว่าทำไมผู้หญิงกับผู้ชายถึงบาดเจ็บจากอุบัติเหตุรถชนแตกต่างกัน
อ้างอิง
- IFL Science. Why Are Women More Likely To Die In Car Crashes Than Men?. https://bit.ly/3X998mF
- CNN. In car crashes, women are more likely to die than men. This new crash test dummy could help save lives. https://cnn.it/3le7rH7