เราต่างรู้กันว่าทั้ง ‘อาร์กติก’ และ ‘แอนตาร์กติกา’ เป็นเหมือนดินแดนที่ถูกห้อมล้อมไปด้วยน้ำแข็ง ส่งผลให้มีความหนาวเย็นตลอดแทบทั้งปี ทั้งขั้วโลกเหนือและขั้วโลกใต้ประกอบไปด้วยแมวน้ำและวาฬหลายสายพันธ์ุ แต่กลับกันกับหมีขั้วโลกที่มีถิ่นอาศัยอยู่เพียงบริเวณแถบขั้วโลกเหนือเท่านั้น
ในปัจจุบันหมีขั้วโลกเป็นสัตว์กินเนื้อที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก มันมักล่าแมวน้ำที่มีไขมันอันท่วมท้นเป็นอาหาร ซึ่งน้ำหนักตัวเฉลี่ยของหมีเหล่านี้มีมากถึง 400 – 600 กิโลกรัม และในบางครั้งอาจถึง 800 กิโลกรัมเลยทีเดียว
หมีขั้วโลกมีถิ่นที่อยู่อาศัยบริเวณหมู่เกาะ และแนวชายฝั่งทั่วทวีปอาร์กติก แม้ว่าขนของพวกมันสามารถทนต่อความเย็นได้ในระดับที่สูง แต่กระนั้นกลับไม่มีพวกมันอาศัยอยู่บริเวณขั้วโลกใต้ จนมีการคาดการณ์ไปต่างๆ นานา ว่าเป็นเพราะอะไร
หากเราจะถามหาเหตุผลว่าทำไม? ก็คงต้องย้อนไปตั้งแต่สมัยอดีตกาล เพราะว่าไม่เคยมีครั้งไหนเลยในประวัติศาสตร์ที่น้ำแข็งของขั้วโลกเหนือ และขั้วโลกใต้ถูกบรรจบกัน ประกอบกับหมีขั้วโลกเป็นสัตว์ที่มีวิวัฒนาการค่อนข้างน้อย และเพิ่งถือกำเนิดขึ้นเมื่อ 5 ล้านปีที่แล้วนี่เอง ซึ่งในขณะนั้นทวีปทั่วโลกก็มีตำแหน่งที่ไม่ได้ผิดแปลกไปจากปัจจุบันสักเท่าไหร่
ด้วยเหตุนี้เราจึงสามารถตอบคำถามได้ว่าทำไมถึงไม่มีหมีขั้วโลกอยู่ในขั้วโลกใต้ หากหมีเหล่าหนีต้องการเดินทางไปขั้วโลกใต้จริงๆ พวกมันต้องข้ามผ่านช่องแคบเดรก (Drake Passage) ซึ่งเป็นสถานที่สุดอันตรายจากพายุ และเป็นช่องแคบที่ลึกที่สุดในโลกด้วย
แต่ก็ยังคงมีข้อสงสัยมากมายว่าจริงๆ แล้วหมีขั้วโลกสามารถใช้ชีวิตอยู่ในขั้วโลกใต้ได้หรือไม่ แอนดรูว์ เดโรเชอร์ (Andrew Derocher) ศาสตราจารย์ด้านวิทยาศาสตร์ชีวภาพจากมหาวิทยาลัยอัลเบอร์ตาในแคนาดา ผู้ซึ่งศึกษาหมีขั้วโลกมากกว่า 40 ปีกล่าวอย่างติดตลกว่า “หากเป็นในแอนตาร์กติกาพวกมันคงสนุกสุดๆ ไปเลยล่ะ”
ในอาร์กติกหมีขั้วโลกมักล่าแมวน้ำ นก และไข่ของสัตว์อื่นเป็นอาหาร แต่หากพวกมันได้ย้ายถิ่นฐานไปแอนตาร์กติกาล่ะก็คงหรรษาน่าดู เพราะที่แห่งนั้นประกอบไปด้วยแมวน้ำ 6 สายพันธ์ุและเพนกวินจำมากกว่าอีกว่า 5 สายพันธ์ุ ซึ่งสัตว์เหล่านี้ไม่ได้เกิดมามีวิวัฒนาการเพื่อระวังสัตว์นักล่าขนาดใหญ่บนบก ทำให้หมีขาวเหล่านี้มีบุฟเฟต์ให้กินไม่เว้นวัน
แต่คงจะดีแล้วแหละที่ไม่มีนักล่าผู้ยิ่งใหญ่อย่างหมีขั้วโลกอาศัยอยู่ในขั้วโลกใต้ เพราะถ้าเป็นอย่างนั้นจริงเราคงได้เห็นการล่มสลายของระบบนิเวศจากความโลภของหมีเหล่านี้ที่คงกินไม่เลือกอย่างแน่นอน
อ้างอิง
- Live Science. Why aren’t there polar bears in Antarctica. https://bit.ly/3uFYXcN
- Bearbiology. Polar Bear | International Association for Bear Research and Management. https://bit.ly/3qOHVbr