ทุกวันนี้โลกมี “ฝาแฝด” มากกว่ายุคไหนในประวัติศาสตร์

ในสังคมอดีต ฝาแฝดไม่ใช่สิ่งที่จะพบเห็นกันง่ายๆ เลยมีความเชื่อเกี่ยวกับฝาแฝดสารพัด ตั้งแต่เชื่อว่าเป็นผู้มีบุญญาธิการยันเป็นสิ่งอัปมงคล ซึ่งภาวะเหล่านี้ก็สะท้อนสังคมในอดีตว่า ฝาแฝดเป็น “แรร์ไอเทม” ขนาดไหน

อย่างไรก็ดี รู้ไหมครับว่าทุกวันนี้ ในโลกเราน่าจะมีฝาแฝดเดินเพ่นพ่านในโลกมากที่สุดในประวัติศาสตร์แล้ว และถ้าดูทั้งโลก เด็ก 1 คนจาก 42 คนที่เกิดทุกวันนี้เป็นฝาแฝด ซึ่งไม่ต้องบอกก็คงเข้าใจได้ว่า “เยอะมาก”

และตัวเลขนี้คือตัวเลขที่เพิ่มขึ้นมาจากในอดีตอย่างมีนัยสำคัญ เพราะย้อนไปราว 30 ปีก่อน การตั้งครรภ์ 9 จาก 1,000 ครรภ์เท่านั้นที่จะเป็นการตั้งครรภ์แฝด ในขณะที่ทุกวันนี้ อัตราการตั้งครรภ์แฝดคือ 12 จาก 1,000 เลยทีเดียว

คำถามคือเกิดอะไรขึ้น?

เทคโนโลยีคือคำตอบหนึ่ง เพราะการทำเด็กหลอดแก้ว (In Vitro Fertilization หรือ IVF) นั้นเอาจริงๆ จะทำให้ผู้หญิงตั้งครรภ์ลูกแฝดกี่คนก็ได้ และทุกวันนี้เราก็อาจเห็นดารามีลูกแฝด ซึ่งบางทีก็เกิดจากการใช้เทคโนโลยีแบบนี้

บางทีคนก็ใช้เทคโนโลยีแบบนี้เพื่อจะทำลายสถิติโลก เช่นกรณีของ Nadya Suleman ที่มีฉายาว่า “Octomom” เพราะเธอคลอดลูก “แฝด 8” ในปี 2009 ที่ออกมาสุขภาพดีมีชีวิตได้นาน ทำลายสถิติโลกของแฝดแปดในปี 1998

Nadya Suleman | Wikipedia

เทคโนโลยีนี้เกิดในช่วง 1970’s ซึ่งก็แน่นอนว่าค่าทำเด็กหลอดแก้วนั้นแพงมาก และการใช้จำกัดอยู่ในคนรวยที่อยู่ประเทศพัฒนาแล้ว แต่ตอนนี้ผ่านมาเกือบ 50 ปี เทคโนโลยีนี้ถูกลงมาก และกระจายไปทั่วโลก ชนชั้นกลางทั่วๆ ไปในโลกตอนนี้ไม่ว่าจะที่ไหน การไปทำ “เด็กหลอดแก้ว” ก็ไม่ได้แปลกอะไร และการมีลูกแบบนี้ก็มี “ตัวเลือก” ให้ลูกเป็นฝาแฝดได้ และพ่อแม่หลายๆ คนก็เลือกแบบนั้น

ถามว่าการทำเด็กหลอดแก้วเป็นปัจจัยเดียวที่ทำให้ฝาแฝดมากขึ้นไหม อาจเป็นส่วนหนึ่งหรือกระทั่งส่วนใหญ่ แต่ไม่ทั้งหมด เพราะที่เป็นอีกส่วนแน่นอนก็คือพฤติกรรมการ “มีลูกตอนแก่” ที่แพร่หลายขึ้นมาก

นี่ก็เป็นข้อเท็จจริงทั่วไปที่รู้กันว่า “พ่อแม่สมัยใหม่” ส่วนใหญ่นิยมมีลูกกันตอนมีอายุพอควรทั้งนั้น ไม่ใช่มีลูกกันหลังเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ไม่นานแบบสมัยก่อน กล่าวคือแทนที่ปกติมีลูกกันตอนอายุ 20 ต้นๆ ตอนนี้มีลูกกันช่วง 30 กลางๆ หรือปลายๆ ก็ไม่ได้แปลกอะไร

เราคงจะไม่ลงลึกไปว่าทำไมคนมีลูกกันช้าลง เพราะนั่นเป็นประเด็นที่ควรจะมีบทความของมันเอง แต่ประเด็นก็คือ ทุกวันนี้มีงานวิจัยชัดเจนว่า ผู้หญิงยิ่งแก่ ก็ยิ่งมีโอกาสมีลูกแฝดเยอะขึ้น

ทำไมถึงเป็นแบบนั้น?

คำอธิบายตรงไปตรงมามาก ก็คือผู้หญิงยิ่งมีอายุ ฮอร์โมนที่ทำให้ไข่ตกก็ยิ่งมากขึ้น ซึ่งพอฮอร์โมนมากขึ้น โอกาสที่จะทำให้ไข่ตกพร้อมกันสองใบหรือมากกว่านั้นก็มากขึ้น ซึ่งถ้าบังเอิญมีการปฏิสนธิในช่วงนั้น ผลก็จะท้องเป็นลูกแฝด

ทั้งหมดนี้ เป็นเหตุผลบางประการที่มีข้อมูลสนับสนุนว่าทำไมทุกวันนี้เราถึงมี “ฝาแฝด” มากมายขนาดนี้ อย่างไรก็ดี ทางนักวิจัยก็คิดว่านี่เป็นสิ่งที่ยังต้องศึกษากันต่อไปว่าอะไรคือปัจจัยที่ทำให้คนมีลูกแฝดมากขึ้นบ้าง เพราะมันอาจมีปัจจัยประหลาดๆ ที่เรายังไม่รู้อีกก็ได้

อ้างอิง:

• Popular Mechanics. Why Humans Are Having More Twins Now Than at Any Time in History. https://bit.ly/3tQQwcB