คนนอร์เวย์รุ่นใหม่ไม่สนใจกินวาฬ จนอุตสาหกรรมล่าวาฬต้องขายเนื้อไปทำอาหารหมา

ฤดูการล่าวาฬมาประกอบอาหารของประเทศนอร์เวย์ในปีนี้ได้สิ้นสุดลงแล้ว พร้อมการจากไปของชีวิตวาฬมิงค์ 575 ตัว ซึ่งถือเป็นจำนวนสูงที่สุดในรอบ 5 ปีของประเทศ

และถึงแม้ว่าคนนอร์เวย์จะเคยชื่นชอบกันกินเนื้อวาฬกัน แต่ในระยะหลังๆ เริ่มมีการตั้งคำถามถึงความต้องการว่า คนนอร์เวย์ยังกินเนื้อวาฬกันถึงขนาดต้องล่ากันมากมายถึง 500 เชียวหรือ เนื่องจากมีการพบเห็นการทิ้งเนื้อวาฬลงทะเลกันบ่อยขึ้น ไปจนถึงขั้นการขายเนื้อวาฬให้คนเอาไปเลี้ยงหมากันเลยทีเดียว

ปฏิเสธไม่ได้ว่า ทุกวันนี้ภัตตาคารและร้านอาหารหลายแห่งยังคงมีเมนูเนื้อวาฬติดป้ายโชว์หราอยู่หน้าประตูมากมายหลายร้าน รวมถึงแบบซีลพลาสติกวางขายในซูเปอร์มาเก็ต แถมรัฐบาลยังเคยผลักดันให้เนื้อวาฬเป็นอาหารจำเป็นสำหรับเด็ก

แต่จากงานสำรวจโดยองค์กรสิ่งแวดล้อมพบว่า คนรุ่นใหม่ที่อายุต่ำกว่า 35 ปี ต่างปฏิเสธการกินเนื้อวาฬ ด้วยเหตุผลเรื่องสิ่งแวดล้อมและการอนุรักษ์สัตว์ทะเลอย่างยั่งยืน

ขณะที่ค่าเฉลี่ยของคนกินวาฬก็ลดลงจากปี 2019 ที่มี 4 เปอร์เซ็นต์ เหลือเพียง 2 เปอร์เซ็นต์ ในปีนี้

โดยส่วนใหญ่คนที่ชอบกินเนื้อวาฬจะเป็นคนที่มีอายุหน่อย หรือนักท่องเที่ยวที่นิยมหาทานอาหารแปลกต่างถิ่นที่หาจากที่ไหนไม่ได้เป็นหลัก

แต่เมื่อข้อมูลมาจากองค์กรสิ่งแวดล้อม (ที่อาจเลือกข้างไว้แล้ว) ก็คงดูไม่น่าเชื่อถือสักเท่าไหร่ แต่เราก็พบอีกชุดข้อมูลที่บอกว่า การจัดสรรเนื้อวาฬแบ่งขายไปยังส่วนต่างๆ นั้น เป็นการล่าเพื่อส่งออกเสียส่วนใหญ่

โดยในปี 2020 ที่ผ่านมา นอร์เวย์ล่าวาฬและแปรรูปเป็นเนื้อได้ 533 ตัน แต่สามารถขายให้กับภัตตาคารที่ยังต้องการเนื้อวาฬเพียง 164 ตัน

ส่วนปีนี้ พบว่าร้านค้าในประเทศซื้อเนื้อไปเพียงหนึ่งในสามจากเนื้อ 600 ตัน ที่ล่าได้

ส่วนที่เหลือได้ส่งขายให้กับญี่ปุ่น ประเทศที่ยังมีคนชอบกินเนื้อวาฬและยังล่าวาฬอยู่เหมือนกับนอร์เวย์ และพบว่ามีบางส่วนที่ถูกทิ้งลงทะเล

และที่น่าตกใจที่สุด คือ ถูกส่งขายไปเป็นอาหารสัตว์

ในอดีตคนเราล่าวาฬด้วยเหตุผลใหญ่ๆ สองประการ คือต้องการน้ำมันจากวาฬและเนื้อไว้กินเป็นอาหาร แต่ก็ไม่ปรากฏว่าเราต้องวาฬไปให้สัตว์กินในเหตุผลและความจำเป็นใหญ่เลย กระทั่งเกิดเหตุการณ์นี้ขึ้นที่ประเทศญี่ปุ่นในปี 2003

ไม่รู้ว่าบริษัท Michinoku Farm (ผู้ผลิตอาหารสัตว์) นึกอุตริในไอเดียออกมาอย่างไร ถึงได้คิดค้นทำเนื้อวาฬบดละเอียดใส่กระป๋องวางขายเป็นอาหารหมาในซูเปอร์มาร์เก็ตท้องถิ่นที่ชิซูโอกะและโอสึจิ

แน่นอนว่าเมนูนี้ต้องเกมไปอย่างไว เพราะโดนกระแสคัดค้านอย่างหนักทั้งจากนักอนุรักษ์ สาธารณชน หรือแม้แต่ในฟากคนกินวาฬเองก็ไม่พอใจที่เอาเนื้อวาฬไปแบ่งให้หมากิน

จนมาถึงเรื่องของนอร์เวย์ที่ดูเหมือนไม่ได้เรียนรู้อะไรจากบทเรียนของ Michinoku Farm เลยแม้แต่น้อย เพราะพวกเขาหันมาเบนเข็มการขายเนื้อวาฬให้กลายเป็นอาหารสัตว์อย่างไม่สนใจมูลค่าความสำคัญของวาฬเลย

ในปี 2014 เนื้อวาฬมากกว่า 113 ตัน (เทียบเท่ากับปริมาณเนื้อที่ขายได้จากวาฬมิงค์ 75 ตัว) ถูกส่งไปยัง Rogaland Pelsdyrfôrlaget ผู้ผลิตอาหารสัตว์รายใหญ่ที่สุดที่คอยป้อนอาหารให้กับที่ถูกเลี้ยงอาหารไว้เพื่อใช้ในอุตสาหกรรมขนสัตว์

หรือในปีนี้ กลับมีการขายเนื้อวาฬให้กับ Green Dog Svalbard ซึ่งเป็นบริษัทสุนัขลากเลื่อนรายหนึ่งของประเทศไป

Green Dog Svalbard ออกมายอมรับกับสื่อว่า บริษัทได้ซื้อเนื้อวาฬมาเป็นอาหารให้สุนัขจริง แต่ซื้อส่วนที่เป็น “เศษ” ไม่ได้ใช้ส่วนที่ใช้ทำเป็นอาหารสำหรับคน

อย่างไรก็ตามในเรื่องนี้ไม่มีใครยืนยันข้อเท็จจริงได้ว่า เป็นส่วนเหลือทิ้งหรือส่วนเดียวกับที่ขายให้กับคน

ในตอนนี้มีเพียง 3 ประเทศทั่วโลกเท่านั้นที่ยังล่าวาฬมาใช้เป็นอาหาร ประกอบด้วย นอร์เวย์ ไอซ์แลนด์ และญี่ปุ่น

สมมติว่านี่เป็นเรื่องที่เลี่ยงไม่ได้ และจำเป็นต้องทำเพื่อความมั่นคงทางอาหาร (ปีที่ผ่านมานอร์เวย์ใช้เหตุผลนี้สนับสนุนการล่าวาฬ เพราะโควิด-19 ทำให้การนำเข้าอาหารลดลง) ก็ควรทำเท่าที่จำเป็นจริงๆ หรือล่าแค่พอกับปริมาณที่คนต้องการกิน ไม่ใช่ล่าเพื่อการทำกำไร หรือเพื่อเปิดตลาดการค้าใหม่ๆ

แต่ในทางที่ควรจะมุ่งไปจริงๆ ก็ควรเป็นทางที่ไม่ล่า ไม่กินเนื้อวาฬเสียดีกว่า

วาฬหนึ่งตัวมีมูลค่าทางสิ่งแวดล้อมสูง เนื่องจากพวกมันสามารถกักเก็บคาร์บอนตัวการโลกร้อนได้ สามารถสร้างรายได้ให้กับการท่องเที่ยว เช่น ล่องเรือชมวาฬที่หลายๆ พื้นที่ทำจนประสบความสำเร็จ อึวาฬยังเป็นอาหารให้แพลงก์ตอนและกลายเป็นอาหารของปลาชนิดอื่นๆ ที่กลายเป็นอาหารให้กับคนอีกต่อหนึ่ง

เหล่านี้ก็เป็นการสร้างรายได้ สร้างอาหาร โดยไม่ต้องออกไปล่า หรือทำในสิ่งที่คนทั้งโลกเขาไม่ทำกันแล้ว

อ้างอิง:

• AWI Online. Norwegian Whalers Slaughter 575 Whales During 2021 Season, Highest Since 2016 Despite Low Demand For Whale Meat. https://bit.ly/2Z6aK8P
• AWI Online. Norwegian Whale Meat Linked to Country’s Fur Industry. https://bit.ly/3B1jFFp
• The Animal Reader. Minke whale meat sold as dog food in Norway. https://bit.ly/3nfQQQq
• Telegraph.Endangered whale meat sold as luxury dog snacks in Japan. https://bit.ly/3nBxMML