บินเก่งไข่แหลม บินไม่ได้ไข่กลม? รู้ไหม รูปทรงไข่นกเชื่อมโยงกับทักษะการบิน
บนโลกของเรามีสปีชีส์ของสัตว์ปีกอยู่มากกว่า 10,000 สายพันธุ์ ที่น่าสนใจคือ พวกมันมีความแตกต่างกันมาก บางสายพันธุ์มีขนาดเท่านิ้วโป้งมือและ ในขณะที่บางสายพันธุ์สูงเกือบ 2 เมตรวิ่งเร็ว ไปจนถึงสายพันธุ์ที่ดำน้ำได้ยอดเยี่ยม และถ้าใครสังเกตจะพบว่า ‘ไข่’ ของนกก็มีรูปร่างหลากหลายอย่างน่าเหลือเชื่อเช่นกัน
| sciencenews
แน่นอนว่า ไข่นกเป็นทรง ‘รูปไข่’ ที่ไม่ได้กลม และไม่ได้รี ซะทีเดียว เพราะทั้ง 2 ข้างไม่ได้สมมาตรเท่ากันเสมอ แต่เรื่องของเรื่องคือ ไข่ของนกบางชนิดมีความมนกว่า ในขณะที่บางชนิดจะมีทรงแหลมๆ เรื่องนี้เป็นปริศนาเล็กๆ ที่สงสัยกันมาเนิ่นนาน อริสโตเติลนักปรัชญาชาวกรีกเองยังเคยสังเกตเรื่องนี้และคิดว่าฟองที่แหลมเป็นตัวเมีย ส่วนฟองที่กลมเป็นตัวผู้ (ซึ่งไม่ใช่เรื่องจริงแต่อย่างใด)
แต่ความกลมความแหลมมีที่มายังไง เรามาดูกัน
ก่อนหน้านี้นักวิจัยหลายคนเชื่อว่ามันเกี่ยวข้องกับลักษณะของรัง กับรูปทรงของไข่ที่รีจะช่วยให้มันตกจากรังยากขึ้น หรือมีทฤษฎีที่เชื่อว่าไข่ที่มีความกลมมากเกิดจากนกสายพันธุ์ที่สร้างแคลเซียมไม่ค่อยได้ ไข่ทรงกลมใช้แคลเซียมในการสร้างน้อยกว่า
เพื่อไขปริศนาเรื่องนี้ Mary Caswell Stoddard นักวิจัยจาก Princeton และทีม ได้ทำการวิเคราะห์จากไข่ 49,175 ฟอง ของนก 1,400 ชนิด ทั้งที่ยังมีชีวิตและสูญพันธุ์ไปแล้ว โดยวิเคราะห์จากพฤติกรรมการทำรัง ขนาด อาหาร และความสามารถในการบิน
ด้วยวิธีนี้ทำให้นักวิจัยพบว่ารูปทรงของไข่ไม่ใช่เรื่องบังเอิญ มันเกี่ยวข้องกับรูปร่างและวิถีการบินของนก และยิ่งไข่มีรูปทรงรีและแหลมมาก เจ้าของไข่มีโอกาสที่จะเป็น ‘ยอดนักบิน’ ได้สูง
“เรื่องนี้ต่างจากสมมุติฐานเดิมๆ ไปเลย เราค้นพบว่าการบินมีผลต่อรูปร่างของไข่นิดว่าจะมันจะสมมาตรหรือเป็นทรงรียาว” Stoddard กล่าว ไข่ที่มีทรงแหลมถูกออกแบบมาเพื่อรองรับการปีกที่แข็งแรงและคล่องตัว
เรื่องนี้มีเบื้องหลังนักวิจัยเชื่อว่ารูปร่างของนกที่เป็นนักบินเองก็มีผล นกที่บินได้ยอดเยี่ยมมักมีรูปร่างเพรียวบาง ดังนั้นในช่องท้องของตัวเมียที่บรรจุไข่ที่แคบอาจเป็นปัจจัยของรูปร่างที่เรียวกว่า
เมื่อเทียบกับไข่ขนาดใหญ่โต แต่กลมและสมมาตรของนกกระจอกเทศและนกอีมูที่บินไม่ได้ แต่วิ่งได้เยี่ยม ก็จะพบว่ามันมีความต่างที่ชัดเจน
| birdspot
แต่ในขณะเดียวกันไม่ได้มีแต่นกที่บินได้เก่งเท่านั้นที่มีไข่รียาว เพราะไข่ของนกเพนกวินเองก็มีทรงแหลมๆ เหมือนกันโดยที่มันบินไม่ได้ รวมถึงนกเมอร์ที่ดำน้ำได้ยอดเยี่ยมก็มีไข่ที่มีทรงแหลมเหมือนกัน แต่นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่ามันสัมพันธ์กับทักษะการว่ายน้ำไปในทิศทางเดียวกับทักษะการบิน มันใช้ปีกในการเคลื่อนไหวอย่างคล่องแคล่วใต้น้ำเช่นกัน
ดังนั้นรูปทรงของไข่ที่แตกต่างกันไม่ใช่เรื่องไม่มีเหตุผล มันมีความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตและรูปร่าง และถ้าครั้งหน้าคุณเห็นไข่นกที่มีลักษณะยาวๆ ก็ขอให้รู้ว่านั่นอาจเป็นนักบินชั้นยอดในอนาคต
อ้างอิง:
- sciencealert. We’ve Finally Worked Out Why Bird Eggs Are Egg-Shaped. https://bit.ly/2S015MY
- The Atlantic. Why Are Bird Eggs Egg-Shaped? An Eggsplainer> https://bit.ly/3yk3lQ0