Victory City หนังสือเล่มใหม่ของ ซัลมาน รัชดี หลังรอดชีวิตจากการถูกทำร้ายร่างกาย
ใครที่ติดตามข่าววงการวรรณกรรมน่าจะได้ยินข่าวที่ ‘ซัลมาน รัชดี’ (Salman Rushdie) นักเขียนเจ้าของรางวัล Man Booker Prize ในปี 1981 จากหนังสือ ‘Midnight’s Children’ โดนบุกทำร้ายกลางเวทีเสวนาจนบาดเจ็บสาหัสและสูญเสียดวงตาข้างหนึ่งไป ตอนนั้นแฟนนักอ่านทั่วโลกต่างเชื่อกันว่า คงจะไม่มีโอกาสที่จะได้อ่านงานเขียนใหม่ๆ ของนักเขียนชื่อดังอีกแล้ว แต่ใครจะไปคิดล่ะว่า ไม่ทันถึงปีหลังจากเหตุการณ์ช็อกโลกผ่านไป รัชดีก็กลับมาพร้อมกับหนังสือเล่มใหม่ซะอย่างนั้น!
แต่ก่อนจะไปพูดถึงงานเขียนเล่มล่าสุดของเขา เราขอย้อนกลับไปเล่าต้นเหตุของความขัดแย้งที่นำมาสู่การบุกทำร้ายรัชดี ย้อนกลับไปในปี 1988 เจ็ดปีหลังจากที่เขาคว้ารางวัลอันทรงเกียรติให้กับตัวเอง รัชดีก็ได้ปล่อยหนังสืออีกเล่มออกสู่ท้องตลาด ‘The Satanic Verses’ หรือ ‘โองการปีศาจ’ คือชื่อของหนังสือเล่มที่ว่า ซึ่งก็เป็นเนื้อหาส่วนหนึ่งของหนังสือเล่มนี้แหละที่ได้สร้างความโกรธแค้นอย่างรุนแรงให้กับชาวมุสลิมจำนวนมาก เพราะมองว่า รัชดีกำลังพยายามดูหมิ่นศาสดาของอิสลามผ่านงานเขียนของเขา
ผลลัพธ์ที่ตามมาคือ รัชดีต้องเผชิญกับคำขู่ฆ่าและตั้งค่าหัว จนเขาต้องหนีหัวซุกหัวซุนอยู่หลายปี และต้องอพยพจากอินเดียซึ่งเป็นประเทศบ้านเกิดไปอยู่ที่อังกฤษ กระทั่งพอเวลาผ่านไป ความเดือดดาลที่มีต่อ The Satanic Verses ค่อยๆ มอดดับลง จนรัชดีสามารถกลับมาใช้ชีวิตโดยไม่ต้องหลบซ่อนได้อีกครั้ง ไม่มีใคร – กระทั่งตัวรัชดีเอง – จะนึกหรอกว่า อยู่ๆ นักเขียนคนดังจะโดนบุกทำร้ายอีกครั้งจนเกือบเอาชีวิตไม่รอด ในอีกสามสิบกว่าปีให้หลัง
อย่างไรก็ตาม ปี 2023 รัชดีก็ได้หวนคืนสู่วงการวรรณกรรมอีกครั้ง ด้วย ‘Victory City’ งานเขียนเล่มล่าสุดของเขาซึ่งเอเยนต์ของนักเขียนดังเปิดเผยว่า รัชดีได้เขียนหนังสือเล่มนี้ไว้แล้วก่อนหน้าที่เขาจะโดนทำร้าย ซึ่ง Victory City ก็มีกำหนดจะวางจำหน่ายในร้านหนังสือทั่วโลก วันที่ 7 กุมภาพันธ์ นี้แล้ว
อย่างคร่าวๆ เนื้อหาของหนังสือเล่มนี้บอกเล่ามหากาพย์ที่ยาวนานกว่า 250 ปี ของสตรีนางหนึ่งซึ่งรัชดีนิยามว่าเป็นทั้งกวี, ผู้ทำงานมหัศจรรย์ และศาสดาหญิง โดยที่ภารกิจของเธอที่มีต่อโลกใบนี้คือการปลุก ‘จิตสำนึกแห่งสตรี’ และสร้างอาณาจักรที่ผู้หญิงจะไม่ต้องคอยหลบซ่อนอยู่หลังผู้ชายอีกต่อไป
อ่านเพียงเท่านี้เชื่อว่าหลายคนที่เป็นแฟนคลับของรัชดีอยู่ก่อนแล้ว ย่อมสัมผัสได้ถึงสไตล์ที่ชัดเจนของนักเขียนคนดัง ไม่ว่าจะเป็นการเล่าถึงเรื่องราวที่กินเวลาหลายร้อยปี ความเหนือจริงบางอย่างของเนื้อหา ไปจนถึงการสอดแทรกประเด็นการเมืองต่างๆ ในปัจจุบันผ่านงานเขียนของเขา
นอกจากนี้ Victory City จะมีงานเปิดตัวหนังสือในวันที่ 9 กุมภาพันธ์ ทางออนไลน์ โดยมีสองนักเขียนเบอร์ใหญ่อย่าง มาร์กาเร็ต แอตวูด (Margaret Atwood ผู้เขียน The Handmaid’s Tale) และ นีล เกแมน (Neil Gaiman ผู้เขียน The Sandman) เข้าร่วมในงานนี้ด้วย อย่างไรก็ตาม แม้ว่าในตอนนี้อาการของรัชดีจะดีขึ้นมาก แต่เขาก็ยังไม่อยู่ในสภาพที่จะสามารถเข้าร่วมงานเปิดตัวหนังสือเล่มใหม่ของตัวเองได้อยู่ดี ถึงอย่างนั้น ฮาริ คันซรู (Hari Kunzru) นักเขียนชาวอังกฤษเชื้อสายอินเดีย หนึ่งในเพื่อนสนิทของรัชดีที่ได้มีโอกาสเข้าเยี่ยมรัชดีก็ยืนยันว่า ตอนนี้นักเขียนคนดังกำลังฟื้นตัวได้อย่างมหัศจรรย์เลยทีเดียว “เขายังคงเป็นซัลมานที่เรารู้จัก แม้ว่าจะสูญเสียดวงตาไปข้างหนึ่งและยังมีบาดแผลที่ต้องรักษาอีกหลายจุด แต่อะไรพวกนั้นมันหยุดเขาไม่ได้หรอก”
ในตอนนี้เราคงบอกไม่ได้ว่า Victory City จะเป็นงานเขียนเล่มสุดท้ายของรัชดีหรือเปล่า เพราะหากเขาฟื้นตัวได้ดีขึ้นเรื่อยๆ แบบนี้ ไม่แน่ว่ารัชดีอาจจะกลับมาสร้างสรรค์ผลงานใหม่ๆ อีกก็เป็นได้
เผื่อว่าใครสนใจอยากจะลองสัมผัสงานเขียนของ ซัลมาน รัชดี ตอนนี้มีหนังสือของเขาที่แปลเป็นภาษาไทยแล้ว 3 เล่มด้วยกัน ได้แก่ ‘สองปี แปดเดือน กับยี่สิบแปดคืน’ (Two Years Eight Months and Twenty-Eight Nights), ‘บ้านโกลเดน’ (The Golden House) และ ‘ทารกเที่ยงคืน’ (Midnight’s Children) โดย สำนักพิมพ์มติชน
อ้างอิง
- The Guardian. Salman Rushdie will not promote new novel after attack. https://bit.ly/3WUYqzV
- Los Angeles Times. Salman Rushdie’s new novel reminds us how his writing changed the world. https://lat.ms/3wPhDZm