ชวนดู ‘The Dull Sword’ อนิเมะอายุร้อยกว่าปีที่เก่าแก่ที่สุดของญี่ปุ่น และครั้งหนึ่งคนคิดว่า ‘สูญหาย’ ไปแล้ว

รู้ไหมว่า ‘อนิเมะที่เก่าแก่ที่สุด’ มีอายุเท่าไหร่

คำตอบก็คือ 106 ปี หรือกว่าหนึ่งศตวรรษมาแล้ว! ‘なまくら刀’ (The Dull Sword) หรือที่แปลเป็นไทยได้ว่า ‘ดาบทื่อ’ คืออนิเมะขนาดสั้นแค่ 4 นาทีกว่า ที่ได้ชื่อว่าเป็นอนิเมะเก่าแก่ที่สุดที่ยังหลงเหลือมาจนถึงยุคปัจจุบัน โดยผู้ที่สร้างอนิเมะเรื่องนี้ก็คือ ‘Junichi Kōuchi’ ชายผู้ได้ชื่อว่าเป็น ‘บิดาแห่งแอนิเมชันญี่ปุ่น’ นั่นเอง

‘The Dull Sword’ บอกเล่าเรื่องราวของ ‘โรนิน’ (ซามูไรไร้สังกัด) ที่ไปซื้อดาบมาเล่มหนึ่ง ด้วยความอยากลองวิชา เขาจึงพยายามจะใช้ดาบเล่มใหม่ของเขาฟันวณิพกตาบอดผู้ไม่รู้อีโหน่อีเหน่ ทว่าโชคไม่เข้าข้างโรนินหนุ่มสักเท่าไหร่เพราะในขณะที่เขาค่อยๆ ย่องเข้าไป วณิพกก็พลันรู้ตัวและเตะโรนินโชคร้ายจนกระเด็น

ทั้งนี้ เรื่องราวของ The Dull Sword ยังถูกแบ่งออกเป็นสองส่วนด้วยกัน โดยในส่วนหลังก็เล่าเรื่องของโรนินคนเดียวกัน เพียงแต่เปลี่ยนฉากหลังเป็นช่วงเวลาพลบค่ำที่เขาก็ยังพยายามจะลองดาบใหม่ แต่ก็ต้องพบกับความซวยอีกครั้งเมื่อฟันไปแล้วไม่โดน ซึ่งในเรื่องราวส่วนหลังนั้น สไตล์ของอนิเมะก็เปลี่ยนไปเป็น ‘silhouette’ หรือ ‘ภาพเงา’ อีกด้วย

แคธี มันโร โฮตส์ (Cathy Munroe Hotes) ผู้เชี่ยวชาญด้านภาพยนตร์และแอนิเมชันแห่งมหาวิทยาลัยเคโอ (Keio University) อธิบายว่า The Dull Sword ใช้วิธีการเล่าเรื่องแบบ ‘ตลกเจ็บตัว’ (Slapstick comedy) ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า ผู้สร้างอนิเมะเรื่องนี้น่าจะคุ้นเคยและได้รับอิทธิพลจากผลงานของดาวตลกโลกตะวันตกอย่าง แมกซ์ ลินเดอร์ (Max Linder) และ ชาร์ลี แชปลิน (Charlie Chaplin) อยู่พอสมควร ซึ่งหากว่ากันตามประวัติศาสตร์แล้ว แอนิเมชันจากยุโรปและสหรัฐฯ ก็ได้เดินทางเข้ามาในญี่ปุ่นช่วงปี 1914 ซึ่งผลงานเหล่านี้ก็ได้สร้างแรงบันดาลใจให้กับศิลปินและนักวาดการ์ตูนชาวญี่ปุ่นเช่นกัน ซึ่งก็มีการบันทึกไว้ว่า The Dull Sword ฉายครั้งแรกในวันที่ 30 มิถุนายน 1917 

จริงๆ แล้ว The Dull Sword เป็นผลงานที่เชื่อว่าสูญหายไปแล้ว ทว่าเมื่อปี 2008 ก็ได้มีการค้นพบอนิเมะเรื่องนี้อีกครั้งในร้านขายของเก่าแห่งหนึ่งในเมืองโอซาก้า ซึ่งโฮตส์ชี้ว่า เป็นเรื่องน่าตื่นเต้นสำหรับวงการแอนิเมชันญี่ปุ่นมาก เพราะก่อนที่จะมีการค้นพบผลงานเรื่องนี้ อนิเมะที่พอจะหลงเหลือล้วนเป็นผลงานในยุค 1920-1940 แทบทั้งนั้น การค้นพบ The Dull Sword จึงเป็นการค้นพบครั้งสำคัญที่ฉายให้เห็นภาพของผลงานอนิเมะญี่ปุ่นในยุคเริ่มต้น ที่ผลงานส่วนใหญ่ได้สูญหายไป

สำหรับใครที่สนใจอยากสัมผัสอนิเมะในยุคแรกๆ ของญี่ปุ่น สามารถรับชม The Dull Sword ได้ที่นี่เลย > http://bitly.ws/JkAY

อ้างอิง

• Open Culture. Watch the Oldest Japanese Anime Film, Jun’ichi Kōuchi’s The Dull Sword. http://bitly.ws/JkBc
• Nishikata Film Review. The Dull Sword (なまくら刀, 1917). http://bitly.ws/JkBt