สธ. เตรียมหารือแนวทางให้ ‘หญิงไทย’ มีสิทธิ์รับจ้าง ‘อุ้มบุญ’ ได้อย่างถูกกฎหมาย

สำหรับประเด็น ‘กฎหมายอุ้มบุญ’ อาจจะไม่ได้เป็นที่พูดถึงมากนัก ซึ่งหลายคนอาจจะไม่รู้ว่าปัจจุบันกำลังมีการหารือปรับเปลี่ยนกฎหมายบางมาตรา หวังเปิดช่องทางหญิงไทยรับจ้างตั้งครรภ์แทนได้อย่างถูกกฎหมาย แต่อาจจะต้องเป็นคนที่มีเกณฑ์หรือคุณสมบัติเข้าข่ายตามที่กำหนดไว้

วันนี้ 16 กุมภาพันธ์ 2565 นพ.ธเรศ กรัษนัยรวิวงค์ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ได้ออกมาเปิดเผยความคืบหน้าถึงการแก้ไขพระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก โดยอาศัยเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ทางการแพทย์ หรือ ‘กฎหมายอุ้มบุญ’ ถึงกรณีที่มีแนวคิดให้หญิงไทยสามารถรับจ้างตั้งครรภ์ หรืออุ้มบุญแทนได้ว่า 

“หลักเกณฑ์มีกำหนดไว้ว่าผู้ที่จะสามารถรับอุ้มบุญได้ตามกฎหมายฉบับปัจจุบัน ไม่ได้มีการปรับแก้อะไรในส่วนนี้ ยกเว้นกรณีที่จะปรับให้สามารถรับจ้างได้เท่านั้น”

นพ.ธเรศ กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า ข้อกำหนดในเบื้องต้นคือ เป็นหญิงที่เคยมีลูกมาก่อน แต่ต้องไม่มีลูกเกินกี่คน รวมถึงอายุขั้นต่ำ และอายุสูงสุดที่ให้ตั้งครรภ์ได้ เป็นต้น

เพราะหากมีลูกมากจะเป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้หญิงได้ อย่างไรก็ตามนี่เป็นแค่ข้อเสนอ ซึ่งจะต้องทำให้เกิดระบบว่าคนที่จะมาเป็นแม่อุ้มบุญต้องมาขึ้นทะเบียนก่อน และมีรายได้ แทนที่จะไปลักลอบรับจ้างอุ้มบุญผิดกฎหมาย

เมื่อผู้สื่อข่าวตั้งคำถามถึงการขึ้นทะเบียนรับจ้างอุ้มบุญต้องขึ้นตรงกับ สบส. หรือเปิดให้ทำผ่านเอเจนซีได้หรือไม่นั้น

นพ.ธเรศ กล่าวว่า จะเสนอหลักการก่อน หากอนุกรรมการแก้ไขกฎหมายเห็นด้วยก็ไปร่างแนวทาง แต่ส่วนตัวมองว่า หากเห็นด้วยแล้วมาทำการขึ้นทะเบียนก็สามารถขึ้นทะเบียนกับ สบส.ได้ จะขึ้นทะเบียนกับสถานพยาบาลก็ได้ หรือขึ้นทะเบียนไว้ตรงกลางก็ได้ไม่เป็นไร 

“แต่ขอให้รู้ว่ามีตัวตน มีคุณสมบัติ จะได้ไม่ถูกหลอกหรือแอบทำแบบผิดกฎหมาย เหมือนในอดีตก่อนจะมีกฎหมายนี้เกิดขึ้น  ที่มีการแอบทำแล้วพบว่าทารกที่เกิดจากการอุ้มบุญมีภาวะดาวน์ซินโดรม ทำให้ผู้ว่าจ้างหนีไป คนอุ้มบุญก็ไม่กล้าแจ้งความเพราะตัวเองทำผิดกฎหมาย” นพ.ธเรศ กล่าว 

ทั้งนี้กฎหมายอุ้มบุญในปัจจุบันมีข้อกำหนดว่าการดำเนินการตั้งครรภ์แทนผู้ให้บริการจะต้องขออนุญาตจากคณะกรรมการคุ้มครองเด็กที่เกิด โดยอาศัยเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ทางการแพทย์ แล้วยื่นเอกสารได้ที่สำนักสถานพยาบาลและการประกอบโรคศิลปะ หรือยื่นที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด 

อีกทั้งหญิงที่รับตั้งครรภ์แทนจะต้องมีคุณสมบัติ ดังนี้

• ต้องเป็นสายเลือดเดียวกันกับคู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง
• เคยมีบุตรมาแล้ว โดยคลอดทารกตามธรรมชาติไม่เกิน 3 ครั้ง หากผ่าคลอดต้องไม่เกิน 1 ครั้ง 
• มีอายุระหว่าง 20 – 40 ปี 
• หญิงรับตั้งครรภ์แทนรับอุ้มได้ไม่เกิน 2 ครั้ง 
• คู่สมรสที่ใช้วิธีการอุ้มบุญต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายเองทั้งหมด 
• ห้ามเลือกเพศทารก

นพ.ธเรศ กล่าวทิ้งท้ายว่า ตามกฎหมายกำหนดให้คนที่รับอุ้มบุญต้องเป็นเครือญาติ แต่ก็มีข้อยกเว้นให้กับคนที่อาจจะไม่มีญาติแต่อยากมีลูกสามารถ ก็ให้คนอื่นรับอุ้มบุญให้ได้ กรณีที่บอกว่าคนอื่นนี่แหละก็เป็นการรับจ้างอุ้มบุญ แต่ไม่ได้พูดว่ารับจ้างเท่านั้นเอง ดังนั้นเรากำลังทำให้เรื่องนี้ขึ้นมาอยู่บนดิน ไม่ถูกกดขี่

อ้างอิง

• matichon. สธ.ดันแก้ พ.ร.บ.อุ้มบุญ ให้ขึ้นทะเบียนกับ สบส.-สถานพยาบาล ปิดช่องรับจ้างท้องผิด กม. https://bit.ly/3oRKFnm
• bangkokbiznews. เปิดคุณสมบัติหญิงไทยอาจมีสิทธิ์รับจ้าง”อุ้มบุญ”ถูกกฎหมาย. https://bit.ly/3oUmqoF