Thinkster x “เราขอพูดแทนในนาม…ที่เรารัก เพราะเขาพูดแทนตัวเองไม่ได้” กับ ‘แบงค์’ สมาธิ ธรรมศร

สิ้นสุดไปแล้วสำหรับ Creative Brief “เราขอพูดแทนในนาม…ที่เรารัก เพราะเขาพูดแทนตัวเองไม่ได้” ที่ทาง Thinkster ร่วมกับ มูลนิธิสืบนาคะเสถียร ที่เปิดโอกาสให้เหล่า Writer ทั้งหลายมาร่วมส่งต่อบทความผ่านแรงบันดาลใจของ ‘สืบ นาคะเสถียร’ 

Thinkster จึงได้ชวน ‘แบงค์’ สมาธิ ธรรมศร เจ้าของบทความ จากพงไพรสู่ใจคน หนึ่งในผู้ชนะ Creative Brief ครั้งนี้ มาร่วมพูดคุยถึงที่มาของแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลงาน และความรู้สึกหลังจากที่ได้รู้ว่าตัวเองเป็นผู้ชนะเลิศอันดับ 1 จะเป็นอย่างไรนั้น ไปติดตามอ่านกันได้ในบทความนี้เลย

โดยแบงค์เล่าถึงที่มาของการเข้าร่วมกิจกรรมในครั้งนี้ว่า ปกติแล้วตนเขียนบทความที่เกี่ยวกับงานวิชาการเป็นประจำ แต่นี่เป็นครั้งแรกที่ได้มาเขียนบทความส่งประกวด ซึ่งมันมีความท้าทายทั้งในด้านการใช้ภาษา และการเล่าเรื่องเพื่อไม่ให้มันอ่านยากอยู่พอสมควร

ส่วนจุดเริ่มต้นที่เป็นไอเดียของบทความชิ้นนี้ แบงค์ได้เล่าย้อนกลับไปเมื่อสมัยเด็กๆ ที่ตนอาศัยอยู่ต่างจังหวัด มีทุ่งนาอยู่หลังบ้านติดกับแม่น้ำป่าสัก ห่างไปไม่ไกลก็จะเป็นภูเขา และมีป่าไม้ขึ้นอยู่รอบๆ 

ตอนนั้นตนได้รู้จักกับคุณป้าข้างบ้านท่านหนึ่ง ที่สมัยสาวๆ เธอเป็นผู้ช่วยของคุณสืบ นาคะเสถียร ในการคัดค้านเขื่อนน้ำโจน จังหวัดกาญจนบุรี ทำให้ตนได้รู้ว่าผู้ชายคนนี้เขาเป็นนักอนุรักษ์ที่กล้าหาญคนหนึ่ง ซึ่งตนก็ไม่ได้อินกับอะไรพวกนี้มากนัก

“จุดเปลี่ยนของเรามันเริ่มขึ้นเมื่อตอนปี 2553 ที่แถวบ้านน้ำท่วม ทางชลประทานเขาก็เลยมีนโยบายว่าจะสร้างประตูระบายน้ำกั้นคลองที่ติดอยู่หลังบ้านเรากับแม่น้ำป่าสัก แล้วตอนนั้นคนส่วนใหญ่เขาเป็นชาวประมง พอมีประตูกั้น เขาก็พายเรือออกไปหาปลามาขายไม่ได้ น้ำที่เคยไหลอยู่ตลอดก็กลายเป็นน้ำนิ่ง จนน้ำเน่าเสีย กุ้งหอยปูปลาที่เคยอาศัยอยู่บริเวณนี้ก็ลดลงไป

“ตั้งแต่นั้นมาเราก็หันมาศึกษาเกี่ยวกับด้านนี้ เราไปหาข้อมูลด้านวิทยาศาสตร์แม่น้ำ ด้านวิศวกรรมชลประทานมาอ่านเรื่อยๆ จนเราเลือกที่จะเรียนต่อคณะวิทยาศาสตร์ พอได้มีโอกาสทำงานวิจัย เราก็ใช้พื้นที่แถวบ้านเราเป็นแหล่งศึกษา 

“กลับมาที่ปัจจุบัน ตอนเราได้เห็นหัวข้อที่มันตรงกับประสบการณ์ เราก็รู้สึกว่ากุ้งหอยปูปลา ต้นไม้เหล่านั้นเขาพูดไม่ได้ เราก็เลยมาบอกเล่าเรื่องราวแทนพวกเขา เพราะเราอยากให้ทุกคนมองว่าการทำงานของทุกระบบมันประสานเป็นสิ่งเดียวกัน  ถ้าจุดหนึ่งเกิดปัญหา มันก็ส่งผลกระทบถึงกันหมด

“ด้วยความที่ระบบนิเวศของโลกในตอนนี้ถูกทำลายไปเยอะจนเสียสมดุล เราเลยคิดว่าถ้าเราอยากดึงคนรุ่นใหม่ให้เขาหันมาสนใจด้านธรรมชาติวิทยามากขึ้น เราต้องเอาความสวยงามของธรรมชาติไปให้เขาเห็น พอเขารู้สึกอิน เขาก็จะเกิดความรู้สึกที่อยากทำงานด้านการอนุรักษ์ และมาร่วมเป็นกระบอกเสียงเพื่อกระจายข้อมูลออกไป”

ซึ่งคำว่าการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ไม่จำเป็นว่าต้องเป็นพื้นที่ใหญ่ๆ เพียงเท่านั้น อาจจะเป็นเพียงระบบนิเวศเล็กๆ ใกล้ตัวและพบเห็นได้ง่ายที่หลายคนมักมองข้ามไป

นอกจากนี้ แบงค์ยังได้เล่าถึงความคาดหวังเกี่ยวบทความชิ้นนี้ว่า ตนอยากให้คนรุ่นใหม่รู้จัก สืบ นาคะเสถียร มากยิ่งขึ้น และมีคุณสืบเป็นแบบอย่างที่ดีในเรื่องของการมีอุดมการณ์ที่กล้าหาญในด้านอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และร่วมส่งต่ออุดมการณ์เหล่านี้สู่คนรุ่นต่อๆ ไป

“ด้วยความที่เราเขียนแต่งานด้านวิชาการมาตลอด 10 ปี และไม่เคยเขียนงานที่มาจากแรงบันดาลใจอะไรแบบนี้สักครั้ง รูปที่แปะในบทความก็มาจากงานวิจัย ซึ่งรูปก็ไม่สวยด้วย (หัวเราะ) เราก็เลยไม่ได้คาดหวังว่าเราจะชนะหรอก พอเห็นประกาศว่าเราเป็นผู้ชนะ ก็ตกใจเหมือนกัน” 

สุดท้ายนี้ แบงค์ก็ได้ฝากถึงคนรุ่นใหม่ที่อยากจะเห็นการเปลี่ยนแปลง อยากจะทำอะไรสักอย่างเพื่อให้สิ่งที่เป็นอยู่ในปัจจุบันดีขึ้น หรือสิ่งที่ดีอยู่แล้วให้ดีขึ้นไปอีก ก็อยากให้ออกมาแชร์ไอเดียใหม่ๆ กับ Thinkster ไปด้วยกัน