ปิดตำนาน 114 ปี! ลูกอมใน ‘สุสานหิ่งห้อย’ จะเลิกผลิต หลังโลกปั่นป่วนจนต้องขอปิดกิจการ

ถ้าใครเป็นแฟนคลับของ ‘สตูดิโอจิบลิ’ แห่งญี่ปุ่น ก็คงจะคุ้นตาแอนิเมชั่นเรื่อง ‘สุสานหิ่งห้อย’ (Grave of the Fireflies) ที่หลายคนยกให้เป็นการ์ตูนในดวงใจ และ ‘ลูกอมกล่องเหลี่ยม’ ที่ตัวละคร ‘เซ็ตสึโกะ’ ถือไว้แทบไม่ห่างตัวก็มีที่มาจากลูกอมซึ่งวางขายในท้องตลาดจริงๆ

หลังจากที่แอนิเมชั่นออกฉาย ลูกอมนี้ก็กลายเป็นของที่ระลึกอันดับต้นๆ ที่แฟนคลับค่ายจิบลิมักจะหาซื้อติดมือเวลาไปเที่ยวญี่ปุ่น และเป็นที่รู้จักในชื่อว่า ‘Sakumashiki Drops’

แต่อีกไม่กี่เดือนต่อจากนี้ คนที่จะตามหาซื้อลูกอมกลิ่นผลไม้ในกล่องสี่เหลี่ยมแบบที่ว่า อาจจะหาได้แต่เฉพาะของสะสมที่มีแนวโน้มว่าราคาจะถีบตัวสูงขึ้นหลายเท่า เพราะโฆษกของบริษัทซาคุมะเซกะ (Sakumaseika) ผู้ผลิตลูกอมและขนมขบเคี้ยวรายใหญ่ของญี่ปุ่น และก็เป็นผู้ผลิตลูกอมกล่องเหลี่ยมที่อยู่ในฉาก ‘สุสานหิ่งห้อย’ แจ้งผ่านสื่อว่าจะ ‘ปิดกิจการ’ ในวันที่ 20 มกราคม 2023 หลังจากที่อยู่มานานกว่า 114 ปี

สื่อญี่ปุ่นทั้ง The Japan Times และ SoraNews24 รายงานว่าสภาพเศรษฐกิจที่ซบเซาจากการปิดเมืองเพื่อควบคุมโรคระบาด ไปจนถึงภาวะเงินเฟ้อ ราคาน้ำมันเชื้อเพลิง และวัตถุดิบที่ราคาแพงขึ้นทั่วโลกช่วงปีที่ผ่านมา มีผลต่อต้นทุนการผลิตสินค้าของซาคุมะเซกะ จนไม่อาจแบกรับได้ไหว

ขณะที่สำนักข่าวต่างประเทศอย่าง Reuters ตามไปสัมภาษณ์คนญี่ปุ่นที่เคยมีความหลังกับลูกอมชนิดนี้ โดย ‘นาโอเอะ วาตานาเบะ’ เจ้าของร้านขนมในโตเกียว วัย 53 ปี บอกว่าลูกอม Sakumashiki Drops คือสิ่งที่เธอและพี่น้องกินอยู่บ่อยๆ ตอนอยู่ที่บ้าน นี่จึงเป็นหนึ่งในความทรงจำวัยเด็ก ขณะที่เจ้าของร้านขายของชำอีกคนหนึ่งบอกว่า นี่อาจเป็น ‘สัญญาณแห่งกาลเวลาที่เปลี่ยนไป’ และคงไม่มีทางจะหยุดยั้งอะไรได้

ข้อมูลทางธุรกิจบ่งชี้ว่า ซาคุมะเซกะ ขาดทุนกว่า 150 ล้านเยน (ประมาณ 34 ล้านบาท) ในปี 2021 ทั้งยังไม่แน่ชัดว่าพนักงานราว 100 คนที่ทำงานกับบริษัทมานานจะเป็นอย่างไรต่อไป แต่บริษัทคู่แข่งของซาคุมะเซกะ ซึ่งตั้งชื่อคล้ายๆ กันว่า ‘ซาคุมะ คอนเฟ็กชันเนอรี’ (Sakuma Confectionery Co.) ยังผลิตลูกอมที่มีหน้าตาคล้ายๆ กับ Sakumashiki Drops ต่อไป แต่รูปลักษณ์ของหีบห่อภายนอกไม่เหมือนกัน เพราะกล่องของบริษัทคู่แข่งจะเป็นสีเขียว

ทั้งนี้ Sakumashiki Drops เป็นขนมหวานไม่กี่ชนิดที่วางจำหน่ายในญี่ปุ่นช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยผู้ก่อตั้งชื่อว่า โซจิโระ ซาคุมะ (Sojiro Sakuma) ที่ผลิตลูกอมนี้ออกวางจำหน่ายตั้งแต่ปี 1908 และค่ายจิบลิได้ใส่ขนมนี้ลงไปในแอนิเมชั่น ‘สุสานหิ่งห้อย’ ซึ่งมีนักวิจารณ์ระบุว่า ลูกอมหลากสีสันในกล่องรูปทรงสี่เหลี่ยมนี้เปรียบได้กับ ‘สัญลักษณ์แห่งความหวัง’ ให้แก่ตัวละครหลัก

น่าเสียดายที่เมื่อถึงจุดหนึ่ง ความเป็นจริงก็ส่งผลกระทบ จนความทรงจำและสิ่งที่เคยเป็นสัญลักษณ์แห่งความหวังต้องอำลาไปจากท้องตลาดเช่นกัน

อ้างอิง

• The Japan Times. ‘Grave of the Fireflies’ candy-maker goes bust as costs soar. https://bit.ly/3Upd9CR
• SoraNews24. Candy from Ghibli’s Grave of the Fireflies disappearing as manufacturer goes out of business. https://bit.ly/3TjQiHj
• Reuters. Inflation brings end to beloved 114-year-old Japanese candy. https://reut.rs/3tjgSWu