อยู่ด้วยกันเรื่อยๆ ไปจนแก่! วิจัยเผย ความสัมพันธ์ที่ดีทำให้ ‘อายุยืน’ ยิ่งกว่ากรรมพันธุ์ที่ดี

เคยตั้งคำถามกันไหมว่า ทำไมมนุษย์เราแต่ละคนถึงมีอายุยืนยาวไม่เท่ากัน? คุณยายบ้านตรงข้ามอาจจะอายุยืนถึง 90 ปี ในขณะที่คุณป้าวัย 50 อาจจะเสียชีวิตก่อนเสียอีก ความแตกต่างของอายุขัยแต่ละคนมีปัจจัยหลายอย่างเข้ามาเกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นด้วยเรื่องสุขภาพ หรือเรื่องกรรมพันธุ์ แต่รู้ไหมว่าจริงๆ แล้ว ‘ความสัมพันธ์’ ทางสังคมที่ดี ก็ส่งผลต่ออายุของคนเราเหมือนกันนะ

“ในหลายปีมานี้ มีหลักฐานที่แสดงให้เห็นมากมายว่าคนที่มีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมที่ดีกับคนอื่นมักมีแนวโน้มที่จะอายุยืนมากกว่าคนที่ใช้ชีวิตแบบปลีกวิเวก” จูลีแอนน์ โฮลท์–ลันสตัด (Julianne Holt-Lunstad) ศาสตราจารย์สาขาจิตวิทยาของมหาวิทยาลัยบริกแฮมยัง (Brigham Young University) รัฐยูทาห์ พบข้อเท็จจริงนี้ในงานวิจัยของเธอ

เธอใช้การวิเคราะห์อภิมานหรือวิธีการทางสถิติที่ใช้เพื่อเปรียบเทียบและรวบรวมข้อมูล (meta-analysis) ในงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับอายุขัยและความสัมพันธ์กว่า 148 ชิ้น และเมื่อไม่นานมานี้ยังมีอีกหนึ่งทีมวิจัยที่ศึกษาผลการศึกษาอีกกว่า 276 ชิ้น ซึ่งคำตอบที่ออกมานั้นแน่ชัด และไม่ต่างจากเดิมเลยคือ ‘ความสัมพันธ์เป็นปัจจัยที่ส่งผลว่ามนุษย์จะสามารถใช้ชีวิตได้ดี หรือได้ยาวนานเพียงใด’ หรือก็คือความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ที่ดี จะส่งผลต่อทั้งสุขภาพจิต และสุขภาพร่างกาย

นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยจากนักจิตวิทยาของโรงพยาบาลแมสซาชูเซตส์ โรเบิร์ต วัลดิงเจอร์ (Robert Waldinger) ที่ออกมายืนยันว่า ยิ่งเรามีความพึงพอใจในความสัมพันธ์ระหว่างกันมากเท่าไหร่ ยิ่งส่งผลดีต่อสุขภาพกายและสุขภาพใจ

“ความสัมพันธ์ที่ดีไม่ได้ปกป้องแค่ร่างกายของเราอย่างเดียว แต่ยังปกป้องสมองของเราอีกด้วย” วัลดิงเจอร์ได้กล่าวเอาไว้ใน TED Talk ปี 2015 “แต่ความสัมพันธ์ที่ดีก็ไม่ได้หมายถึงความสัมพันธ์ที่จะต้องราบรื่นไปตลอด คู่รักสูงวัยบางคู่ก็ยังทะเลาะกันได้ทุกวี่วัน แต่ตราบใดที่คนทั้งคู่ยังรู้สึกว่าต่างคนต่างสามารถเป็นที่พึ่งพาทางใจให้กันและได้ในวันที่ยากลำบาก การทุ่มเถียงเหล่านั้นก็ไม่ได้มีกระทบอะไรมากมายในความทรงจำของพวกเขา”

อย่างไรก็ตาม การที่คนคนหนึ่งจะมีอายุยืนยาวได้มันก็ไม่ได้มีปัจจัยจากเรื่องความสัมพันธ์ที่ดีอย่างเดียว แต่ยังพึ่งพาเรื่องอย่างเช่นการดูแลสุขภาพกายและสุขภาพจิต ออกกำลังกาย กินอาหารที่มีประโยชน์ ไม่เสพสารเสพติด แต่ถึงอย่างนั้นก็เถอะ เราก็ต้องยอมรับว่าการมีความสัมพันธ์ที่ดีมันก็เป็นเรื่องที่น่าปรารถนา เพราะนอกจากจะดีต่อสุขภาพกายสุขภาพจิต มันยังช่วยให้เราอยู่ในสังคมได้อย่างสงบสุขอีกด้วย

เพราะฉะนั้น นอกเหนือจากการดูแลรักษาร่างกาย แล้วก็อย่าลืมดูแลรักษาใจด้วยการรักษาความสัมพันธ์ที่ดีรอบตัวด้วยล่ะ 

อ้างอิง

• Deseret News. Research shows it’s relationships, not genetics that lengthen your life. https://bit.ly/3wBbW0n
• WorldEconomicForum. ‘The elixir of youth’: Science explains how humans can live longer. https://bit.ly/3PE6sdX