สรุปให้! เจ้าชายแอนดรูว์ VS คดีละเมิดผู้เยาว์ อีกหนึ่งเรื่องอื้อฉาวของราชวงศ์อังกฤษ
ใครที่ตามข่าวต่างประเทศบ่อยๆ คงรู้อยู่แล้วว่าคดี ‘เจ้าชายแอนดรูว์’ (Prince Andrew) พระอนุชา ในเจ้าฟ้าชายชาร์ลสแห่งราชวงศ์อังกฤษ ถูกกล่าวหาว่าเกี่ยวพันการละเมิดทางเพศผู้เยาว์ ‘ไม่ใช่เรื่องใหม่’ แต่เป็นการเชื่อมโยงไปถึงคดีของ ‘เจฟฟรีย์ เอ็ปสตีน’ (Jeffrey Epstein) มหาเศรษฐีนักลงทุนชื่อดังชาวอเมริกันที่ฆ่าตัวตายในเรือนจำสหรัฐอเมริกาเมื่อเดือนสิงหาคม 2019 หลังถูกคุมขังได้ไม่นานจากคดีล่วงละเมิดทางเพศผู้เยาว์หลายราย และอีกข้อกล่าวหาที่ยังค้างคาอยู่ คือ คดีค้าประเวณี แต่เขาจบชีวิตตัวเองไปก่อน
ความเกี่ยวโยงที่ว่าเป็นเพราะเอ็ปสตีนคืออดีต ‘พระสหาย’ ที่ใกล้ชิดกับเจ้าชายแอนดรูว์ แม้แต่ตอนที่เอ็ปสตีนเพิ่งออกจากคุกในปี 2009 หลังถูกตัดสินความผิดและถูกจำคุก 13 เดือนในข้อหาเกี่ยวพันการค้าประเวณี เจ้าชายแอนดรูว์ก็ยังเสด็จไปสหรัฐฯ เพื่อร่วมงานเลี้ยงของเอ็ปสตีนมาแล้ว หรือตอนที่เอ็ปสตีนถูกยื่นฟ้องอีกครั้งในข้อหาที่ร้ายแรงกว่าเดิมเมื่อปี 2018 ด้วยคดีล่วงละเมิดผู้เยาว์ และถูกศาลจำคุกในที่สุด เจ้าชายแอนดรูว์ก็ยังทรงให้สัมภาษณ์กับสื่ออังกฤษว่าเสียใจกับผู้เสียหายในคดีที่เกี่ยวพันกับคดีเอ็ปสตีน แต่ไม่เสียใจที่เคยคบหาเป็นเพื่อนกับเอ็ปสตีน ทำให้คนอังกฤษจำนวนหนึ่งมองว่าพระองค์ไม่มีความรู้สึกสำนึกผิดเลย ทั้งที่ข้อมูลบ่งชี้แล้วว่าเจ้าชายแอนดรูว์นั้น ‘คบคนผิด’ แต่ชาวอังกฤษบางส่วนก็มองว่านี่เป็นการแสดงความเห็นอย่างจริงใจและไม่ทิ้งเพื่อน
ส่วนผู้ฟ้องเจ้าชายแอนดรูว์ คือ เวอร์จิเนีย จิวฟรี (Virginia Giuffre) หญิงอเมริกันวัย 38 ปี ยื่นเรื่องต่อศาลแพ่งในนครนิวยอร์กของสหรัฐฯ เมื่อปี 2021 โดยระบุว่าเธอถูกเจ้าชายละเมิดทางเพศและทำร้ายร่างกายตอนที่ยังเป็นเยาวชนอายุ 17 ปี หลังจากที่เธอถูกกล่อมโดยเอ็ปสตีน และ ‘กิส์เลน แม็กซ์เวล’ (Ghislane Maxwell) สาวสังคมชาวอังกฤษซึ่งเป็นเพื่อนและผู้จัดหาเด็กสาวให้กับเอ็ปสตีนมาตลอด โดยจิวฟรีบอกว่าเธอถูกส่งไปร่วมปาร์ตี้ที่บ้านพักของแม็กซ์เวลในลอนดอนเมื่อปี 2001 และถูกสั่งให้ช่วยต้อนรับแขกที่มาร่วมงาน แต่เธอกลับถูกเจ้าชายบังคับให้มีเพศสัมพันธ์
แม้เจ้าชายแอนดรูว์จะยืนยันว่าข้อกล่าวหาของจิวฟรีเป็นเรื่องเหลวไหล ทั้งยังปฏิเสธว่าไม่เคยเจอกับจิวฟรีมาก่อน แต่ศาลสหรัฐฯ บอกว่าหลักฐานและคำให้การของจิวฟรีที่ยื่นต่อศาลมีน้ำหนักเพียงพอให้ดำเนินการไต่สวนต่อไป และมีวินิจฉัยให้ ‘รับคำฟ้อง’ ซึ่งหมายความว่าเจ้าชายแอนดรูว์จะถูกเรียกตัวไปให้การในชั้นศาลที่สหรัฐฯ เช่นเดียวกับที่สำนักข่าว BBC เผยแพร่ภาพถ่ายบ่งชี้ว่าจิวฟรีสมัยที่ยังอายุ 17 ปี เคยถ่ายรูปคู่กับเจ้าชายแอนดรูว์มาก่อน ทำให้ข้อโต้แย้งว่า ‘ไม่เคยเจอกัน’ กลายเป็นเรื่องขัดแย้งกับคำให้การไป แต่ประเด็นนี้ก็มีคนแก้ต่างให้ว่าเจ้าชายเจอคนมากมายในแต่ละวัน จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่พระองค์อาจจะแค่ ‘ลืมไปว่าเคยเจอ’
อย่างไรก็ดี มีปฏิกิริยาค่อนข้างรุนแรงจากสำนักพระราชวังอังกฤษที่ออกแถลงการณ์เมื่อ 13 มกราคม 2022 ระบุว่าสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธที่ 2 พระมารดาในเจ้าชายแอนดรูว์และประมุขเครือจักรภพอังกฤษ ทรงมีคำสั่งให้ ‘ถอดยศทางทหารและฐานันดรศักดิ์’ ของเจ้าชายแอนดรูว์ ซึ่งแต่เดิมใช้คำนำหน้าชั้นเจ้าฟ้า (His Royal Highness) และสื่ออังกฤษเปรียบเทียบว่านี่คือเรื่องสั่นสะเทือนราชวงศ์อังกฤษอีกระลอก นับตั้งแต่เจ้าชายฟิลิป พระสวามีของควีนเอลิซาเบธที่ 2 สิ้นพระชนม์เมื่อปี 2021 และเจ้าชายแฮร์รี พระราชนัดดาของควีน ประกาศลาออกจากฐานันดรศักดิ์ในปี 2020 เพราะเท่ากับว่าสมาชิกราชวงศ์ที่จะมาปฏิบัติพระราชกรณียกิจและพิธีการต่างๆ ลดลงไปอีกหนึ่ง และสิ่งที่จะตามมาคือความอื้อฉาวที่เจ้าชายจะต้องถูกสื่อขุดคุ้ยพฤติกรรมการเข้าสังคมในอดีต ทั้งยังเป็นการเผชิญคดีในต่างแดนด้วยฐานะเทียบเท่ากับ ‘สามัญชน’ ทั่วไป
เพิ่งมาฟ้องอะไรกันตอนนี้? เพราะคดีเกิดขึ้นตั้งแต่ยี่สิบปีที่แล้ว
หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมคดีเมื่อยี่สิบกว่าปีที่แล้วถึงเพิ่งเป็นเรื่องเป็นราวในตอนนี้ ก็ต้องอธิบายเพิ่มเติมว่าในปี 2018 ที่เกิดกระแสรณรงค์ต่อต้านการคุกคามทางเพศ #MeToo ทั่วโลก ได้สร้างผลสะเทือนต่อวงการกฎหมายในสหรัฐฯ ไม่น้อยเลย รวมถึงการที่รัฐนิวยอร์กอนุมัติให้ปรับแก้กฎหมายคุ้มครองผู้เยาว์ที่เรียกว่า ‘Child Victims Act’ โดยขยายเวลาให้ผู้ใหญ่ที่เคยได้รับความเสียหายในคดีล่วงละเมิดทางเพศตอนที่ตัวเองเป็นผู้เยาว์มีเวลาเพิ่มอีก 1 ปี เพื่อดำเนินเรื่องฟ้องร้องผู้ก่อเหตุ แม้ว่าคดีนั้นจะหมดอายุความทางอาญาไปได้ระยะหนึ่งแล้ว
เหตุผลที่ปรับแก้กฎหมายเป็นเพราะผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาและคำให้การของผู้เยาว์ที่เคยถูกล่วงละเมิดทางเพศระบุว่าผู้ตกเป็นเหยื่อในคดีเหล่านี้ได้รับความกระทบกระเทือนทางจิตใจ และต้องใช้เวลาทบทวนเยียวยาตัวเองอยู่นานกว่าจะก้าวข้ามหรือยอมรับอดีตอันเลวร้ายจนกระทั่งเข้มแข็งพอจะเผชิญหน้ากับผู้ก่อเหตุได้ ซึ่งหลายครั้งต้องใช้เวลานานจนคดีหมดอายุความไปแล้ว การต่อเวลาฟ้องร้องเป็นพิเศษอีก 1 ปีจึงเกิดขึ้นเพื่อให้ผู้เสียหายเหล่านี้มีโอกาสได้เรียกร้องความเป็นธรรมให้กับตัวเอง
นอกจากการปรับแก้กฎหมาย ยังมีการตั้งกองทุนช่วยเหลือผู้เสียหายในคดีล่วงละเมิดทางเพศเพิ่มขึ้นมากมาย ทำให้มีการฟ้องร้องคนดังซึ่งเคยมีอิทธิพลในแวดวงต่างๆ ของสหรัฐฯ อย่างไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน และเอ็ปสตีนที่เป็นบุคคลทรงอิทธิพลในแวดวงตลาดหุ้นและการลงทุน ก็เป็นคนหนึ่งที่ถูกฟ้องโดยกลุ่มผู้หญิงที่ระบุว่าเคยถูกเขาล่วงละเมิดทางเพศตั้งแต่ยังเป็นผู้เยาว์ และสื่ออเมริกันยังเผยแพร่คำให้การของผู้เกี่ยวข้องในคดีที่พูดตรงกันว่าเขามักจะจัดปาร์ตี้เพื่อเชิญคนดังในวงการต่างๆ ทั้งในสหรัฐฯ และต่างประเทศมาหารือเรื่องธุรกิจการลงทุน โดยจะต้องจัดหา ‘สาวๆ และเหล้ายา’ คอยให้บริการ ซึ่งหลายครั้งนำไปสู่การมีเซ็กซ์กับผู้ที่มารับหน้าที่ ‘เด็กเอ็นฯ’ เหล่านั้น ส่วนผู้ที่คอยจัดหาสาวๆ มาให้เอ็ปสตีนเป็นประจำก็คือกิส์เลน แม็กซ์เวล ที่เพิ่งจะถูกศาลสหรัฐฯ ตัดสินว่ามีความผิดจริงเมื่อ 28 ธันวาคม 2021
แม้เอ็ปสตีนและแม็กซ์เวลจะยืนยันว่าสาวๆ ที่มาร่วมปาร์ตี้นั้น ‘สมยอม’ แต่กฎหมายสหรัฐฯ ในหลายรัฐกำหนดว่าการมีเพศสัมพันธ์กับผู้เยาว์ แม้จะเป็นการสมยอม ก็ยังเป็น ‘ความผิดทางอาญา’ อยู่ดี ซึ่งกรณีของเอ็ปสตีนนั้นก้ำกึ่งกับการล่อลวงให้เด็กสาวสมยอมด้วย ทำให้คดีที่เกิดกับผู้เสียหายหลายรายซึ่งหมดอายุความไปแล้วถูกรื้อฟื้นขึ้นมาใหม่เมื่อมีการปรับแก้กฎหมาย และเมื่อเอ็ปสตีนเสียชีวิตในคุกก็ยังมีคนคิดจะฟ้องร้องผู้เกี่ยวข้องคนอื่นๆ เพิ่มเติม ซึ่งกรณี ‘จิวฟรี VS เจ้าชายแอนดรูว์’ ก็ดูจะเป็นเช่นนั้น
ส่วนคนดังคนอื่นๆ ในสหรัฐฯ ที่ถูกฟ้องด้วยคดีล่วงละเมิดทางเพศช่วงกระแส #MeToo รวมไปถึงฮาร์วีย์ ไวน์สตีน (Harvey Weinstein) อดีตผู้บริหารบริษัทภาพยนตร์ Miramax หนึ่งในผู้ทรงอิทธิพลของวงการบันเทิงฮอลลีวูด และโรเจอร์ เอลส์ (Roger Ailes) อดีตผู้บริหารสถานีข่าว Fox News ซึ่งโดนคดีลวนลามและคุกคามทางเพศลูกน้องผู้หญิงหลายคน
เจ้าชายไม่ได้รับเอกสิทธิ์คุ้มครองทางการทูตเหมือน ‘ประมุข’ ของรัฐ
นับตั้งแต่มีข่าวว่าศาลสหรัฐฯ รับฟ้องคดีจิวฟรี VS เจ้าชายแอนดรูว์ สำนักพระราชวังอังกฤษก็ไม่ได้อ้างถึง ‘เอกสิทธิ์คุ้มครอง’ ใดๆ ที่จะมีต่อเจ้าชายแอนดรูว์ ในฐานะสมาชิกราชวงศ์ ซึ่งเรื่องนี้ เครก บาร์กเคอร์ (Craig Barker) ศาสตราจารย์ด้านกฎหมายของมหาวิทยาลัยลอนดอนเซาท์แบงก์ในอังกฤษ (London South Bank University) ให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าว Aljazeera ว่าเจ้าชายไม่ได้ทรงมีสถานะเทียบเท่าควีนเอลิซาเบธที่ 2 ซึ่งทรงเป็นประมุขของประเทศเครือจักรภพอังกฤษ ทั้งยังไม่ได้เป็นรัชทายาทเหมือนเจ้าฟ้าชายชาร์ลส จึงไม่น่าจะมีสิทธิได้รับการยกเว้นไม่ให้ถูกฟ้องร้องเหมือนกับทั้งสองพระองค์ที่ถูกเปรียบเทียบ
นอกจากนี้ ท่าทีของราชวงศ์ก็ชัดเจนตั้งแต่มีแถลงการณ์ถอดยศทางทหารและฐานันดรศักดิ์ ซึ่งน่าจะมีผลกดดันให้เจ้าชายแอนดรูว์ต้องปฏิบัติตามกระบวนการทางกฎหมายของทั้งสองประเทศอย่างไม่มีทางเลี่ยง เพราะไม่อย่างนั้นแล้วก็จะเกิดข้อครหาเรื่องการใช้อภิสิทธิ์และสถานะทางสังคม โดยเฉพาะช่วงเวลาเปราะบางอย่างตอนนี้ที่มีการเคลื่อนไหวของชาวอังกฤษฝ่ายสนับสนุนระบอบสาธารณรัฐ ที่เรียกร้องให้ยกเลิกระบอบกษัตริย์ ก่อนถึงวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2022 ซึ่งเป็นวันครบรอบ 70 ปีการครองราชย์ของควีนเอลิซาเบธที่ 2 (Platinum Jubilee) ซึ่งผู้รณรงค์ตั้งคำถามด้วยแคมเปญนี้ว่า “70 ปีก็น่าจะพอแล้วไหม? ”
แม้คดีความของเจ้าชายแอนดรูว์จะยังไม่สิ้นสุด และตอนนี้พระองค์ยังเป็นเพียงผู้ถูกกล่าวหา แต่สิ่งที่เป็นความจริงอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้คือพระองค์ทรงยอมรับว่าเคยร่วมปาร์ตี้ของเอ็ปสตีนหลายครั้ง และพระองค์จะต้องถูกสอบปากคำในศาลสหรัฐฯ อย่างหนีไม่พ้น โดยเฉพาะการซักถามรายละเอียดว่าเจ้าชายรู้หรือไม่รู้ว่าสาวๆ ที่ถูกจัดหามา ‘สร้างความบันเทิง’ ให้พระองค์และผองเพื่อนยังเป็นเพียงผู้เยาว์ในตอนนั้น และการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้หญิงเหล่านั้นดำเนินไปถึง ‘ขั้นไหน’ ซึ่งคำตอบและการพิจารณาพยานหลักฐานประกอบจะอยู่ในการจับตามองของสื่อทั่วโลก
ไม่ว่าเจ้าชายแอนดรูว์จะสามารถตกลงไกล่เกลี่ยกับผู้ฟ้องได้หรือไม่ แต่การต้องไปพัวพันกับคดีความในศาลก็เปรียบได้กับการเปิดประตูวังให้สื่อเข้าไปสอดส่อง-ย้อนรอยดู ‘ไลฟ์สไตล์’ ของเจ้าชายเจ้าสำราญและสหายมหาเศรษฐีที่ตกเป็นผู้ต้องหาในคดี ‘ใคร่เด็ก’ (Pedophilia case) และสิ่งที่ถูกค้นพบจะต้องถูกตีแผ่ในสื่อทั่วโลกแน่นอน
อ้างอิง
- Aljazeera. Explained: Virginia Giuffre’s lawsuit against Prince Andrew. https://bit.ly/33xG5Dd
- Ghislaine Maxwell convicted in Epstein sex abuse case. https://bit.ly/3rgjwuS
- BBC. Virginia Giuffre: Prince Andrew accuser files civil case in US. https://bbc.in/3A0FO7Y
- CBS. Prince Andrew stripped of royal patronages and military affiliations as sex abuse lawsuit moves ahead. https://cbsn.ws/33am71v