พูดถึงฉี่ คนทั่วๆ ไปจะคิดถึง ‘ของสกปรก’ และพูดถึงการ ‘กินฉี่’ คนทั่วๆ ไปก็จะรู้สึกถึงพฤติกรรมอันน่าขยะแขยงของลัทธิหลุดโลก ทั้งที่จริงๆ ไอเดียแบบนี้ก็ปรากฏในคนที่นับถือศาสนาใหญ่ๆ ในโลกไม่น้อย และถ้ายังจำกันได้ ตอนช่วงโควิดระบาดใหม่ๆ ก็มีคนฮินดูบางกลุ่มในอินเดียอ้างว่าการกินฉี่วัวสามารถรักษาโควิดได้
สำหรับคนปัจจุบัน ฉี่เป็น ‘ของสกปรก’ ที่ต้องทิ้งจริงๆ แต่สำหรับคนในอดีต ฉี่เป็นสารเคมีสารพัดประโยชน์ ใช้ได้ตั้งแต่ขจัดคราบเปื้อนในผ้าไปจนถึงเป็นปุ๋ยชั้นดี และยังไม่ต้องพูดถึงว่ามันเป็นได้ตั้งแต่อาวุธเคมีไปจนถึงยา (‘น้ำมูตรเน่า’ ตามสูตรของศาสนาพุทธเป็นตัวอย่างที่ดีและเห็นได้ชัด)
ดังนั้นสำหรับคนสมัยก่อน ฉี่มีประโยชน์มาก
สาเหตุที่ฉี่มันสารพัดประโยชน์เช่นนี้ ก็เพราะมันมีแร่ธาตุสูงมาก
แต่จะเข้าใจตรงนี้ได้ก็ต้องเข้าใจการทำงานของร่างกายก่อน คือในบรรดาพวกสัตว์กินเนื้อ การกินเนื้อสัตว์เข้าไปมากๆ ทั่วไปแล้วจะทำให้เราได้แร่ธาตุมากเกินความต้องการใช้ ซึ่งร่างกายเราไม่มีกลไกในการสะสมแร่ธาตุพวกนี้เอาไว้ ผลก็คือต้องขับออก ซึ่งกลไกหลักๆ ในการขับพวกแร่ธาตุออกมา คือไต โดยจะกรองสิ่งที่ ‘เกินร่างกายใช้’ ไปที่กระเพาะปัสสาวะ และก็ขับออกมากับฉี่
ดังนั้นในแง่หนึ่งฉี่ไม่ใช่ ‘ของเสีย’ ซะทีเดียว แต่มันเป็นแร่ธาตุที่เกินกว่าที่ร่างกายใช้มากกว่า
และสำหรับสัตว์หลายๆ ชนิด ‘แร่ธาตุ’ ที่ว่านี้คือ ‘ของดี’ โดยเฉพาะพวกสัตว์กินพืช
สัตว์กินพืชจำนวนมาก อาหารตามธรรมชาติของพวกมันไม่มีแร่ธาตุเพียงพอ ผลคือบางทีมันก็ต้องไปเลียก้อนแร่หรือกินดินเข้าไปด้วยซ้ำ
สำหรับสัตว์พวกนี้ ฉี่ของมนุษย์แทบจะเป็นขุมทรัพย์เลย พวกมันไม่เห็นเป็นของเสีย แต่พูดง่ายๆ คือมันเห็นเป็น ‘แหล่งวิตามินและแร่ธาตุ’ ชั้นดีแบบเข้มข้น ไม่ได้ต่างจากพวกวิตามินรวมที่มนุษย์กิน
สัตว์พวกนี้มีตั้งแต่กวาง แพะ ผีเสื้อ ไปจนถึงตั๊กแตนบางชนิด ซึ่งพวกนี้บางทีเห็นฉี่มนุษย์มันก็จะคลั่งไปเลย เพราะเหมือนเจอแหล่งอาหารชั้นดี
ถามว่าพวกคนที่อยู่ใกล้ชิดธรรมชาติรู้กันไหม? คำตอบคือ รู้ และเขามีทริคอย่างหนึ่งเลยว่าถ้าปลูกบ้านกลางป่าแล้วอยากให้แถวบ้านมีกวาง ก็ให้ไปฉี่เรี่ยๆ ราดๆ รอบบ้านไว้ กวางก็จะมากิน ซึ่งถ้าเจอกวางแล้วฉี่ให้มันกินแบบสดๆ มันก็จะเป็นเหมือนการ ‘ให้อาหาร’ พวกมันด้วยซ้ำ
ทั้งนี้ นอกจากการ ‘กินฉี่’ เพื่อรับแร่ธาตุส่วนที่ขาดเข้าไปในร่างกายแล้ว สัตว์บางชนิดก็ทำการ ‘กินฉี่’ สัตว์ตัวอื่น เพื่อรับรู้ข้อมูลต่างๆ เช่นกัน และจริงๆ เราพบพฤติกรรมนี้ได้ในสัตว์ฉลาดๆ ตั้งแต่หมาจนถึงโลมา
อ้างอิง
- Gizmodo. Meet the Animals That Go Wild for Your Pee. https://bit.ly/3tarzuR
- Smithsonian Magazine. From Gunpowder to Teeth Whitener: The Science Behind Historic Uses of Urine. https://bit.ly/3x3ICRE
- France24. Pee pals: Dolphins use taste of urine to recognize friends. https://bit.ly/38BB3Z1