เช้าของใครบางคนอาจเริ่มต้นด้วยดื่มน้ำเปล่าหรือน้ำผลไม้เพื่อเพิ่มความสดชื่น แต่เมื่อเข้าสู่ช่วงวัยการทำงานอาจต้องการดื่มกาแฟดีๆ สักแก้ว เพื่อให้วันนั้นเป็นวันที่มีประสิทธิภาพ
เราคงเคยได้ยินความรุนแรงของกาแฟต่อสมองมามากมาย ทั้งเรื่องสารคาเฟอีนที่กดประสาท หากดื่มกาแฟในปริมาณที่มากเกินไปอาจทำให้ปวดหัวได้ แต่ประโยชน์ของกาแฟก็มีมากกว่านั้น
ในปี 2017 บุคเจ ฟาน เกลเดอร์ (Boukje van Gelder) จากศูนย์วิจัยการป้องกันและบริการสุขภาพ สถาบันแห่งชาติเพื่อสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เนเธอร์แลนด์และทีมวิจัย ได้ทำการศึกษาผ่านกลุ่มตัวอย่างซึ่งเป็นชายสูงอายุ จำนวน 676 คน เป็นเวลานานกว่า 10 ปี เพื่อดูว่ากาแฟที่พวกเขาดื่ม สามารถปกป้องอาการสมองเสื่อมหรือพวกความจำได้หรือไม่
จากการศึกษาพบว่า ชายสูงอายุที่ดื่มกาแฟมีความบกพร่องทางความจำน้อยกว่าคนที่ไม่ดื่มกาแฟ
แล้วกาแฟช่วยปกป้องสมองและความทรงจำได้อย่างไร?
จิตแพทย์จากโรงเรียนแพทย์ฮาร์วาร์ด (Harvard Medical School) และผู้แต่งหนังสือชื่อ ‘This Is Your Brain on Food’ รู้สึกประทับใจกับความสัมพันธ์เชิงบวก ระหว่างกาแฟกับสุขภาพจิต โดยให้เหตุผลที่กาแฟสามารถสนับสนุนสมองใน 3 ประเด็น ได้แก่
- คาเฟอีนในกาแฟช่วยเพิ่มเซโรโทนิน (Serotonin) และอะซิติลโคลีน (Acetylcholine) ซึ่งอาจไปกระตุ้นสมองและช่วยรักษาเสถียรภาพในเลือดและสมอง
- สารอาหารโพลีฟีนอล (Polyphenol) ในกาแฟ อาจป้องกันความเสียหายของเนื้อเยื่อจากอนุมูลอิสระ รวมถึงการอุดตันของหลอดเลือดในสมอง
- ความเข้มข้นสูงของไตรโกเนลลีน (Trigonelline) ซึ่งพบได้ในเมล็ดกาแฟ อาจกระตุ้นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยปกป้องหลอดเลือดในสมอง
ไม่ใช่ว่าสารทุกชนิดในกาแฟจะมีประโยชน์เสมอไป อย่างกาแฟที่ไม่ผ่านการกรอง อาจประกอบด้วยน้ำมันธรรมชาติที่เรียกว่า ไดเทอร์พีน (Diterpenes) ซึ่งจะไปเพิ่มระดับคอเลสเตอรอล LDL หรือไขมันเลว และอาจส่งผลให้ผนังหลอดเลือดแดงในสมองมีความหนาและแข็งขึ้น
สำหรับใครบางคน การดื่มกาแฟอาจส่งผลดีมากกว่าผลเสีย หากเลือกดื่มในปริมาณที่เหมาะสม โดยอยู่ที่ 2-4 แก้วต่อวันหรือน้อยกว่า 400 มิลลิกรัมของคาเฟอีน และการดื่มกาแฟคั่วบดสดใหม่อาจช่วยลดสารเคมีที่ไม่ต้องการได้
จริงๆ แล้วการดื่มกาแฟเป็นกิจวัตรประจำวันก็ถือเป็นการฝึกสมองไปในตัว เริ่มตั้งแต่การคัดสรรเมล็ดกาแฟ ชนิดกาแฟหรือวิธีการดื่มให้เหมาะสมกับตัวเอง กิจวัตรตอนเช้าช่วยเพิ่มสมรรถภาพสมองและการมีเป้าหมายในแต่ละวัน
เรื่องของกาแฟที่ส่งผลต่อมนุษย์ยังคงมีการศึกษาต่อไปไม่รู้จบ ตราบใดที่โลกเรายังมีเมล็ดกาแฟให้เลือกดื่มอย่างหลากหลาย มีวิธีการชงและดื่มกาแฟที่มากมายเช่นนี้
อ้างอิง
- CNB. Is coffee good for your memory? A Harvard brain expert shares how she gets the most out of its health benefits. https://cnb.cx/3hCSx8p
- NCBI. Coffee consumption is inversely associated with cognitive decline in elderly European men: the FINE Study. https://bit.ly/3hB1VJy