Select Paragraph To Read
- WMSD โรคออฟฟิศซินโดรมในโลกฝรั่ง
- คำว่า “ออฟฟิศซินโดรม” มาจากไหน?
ท่ามกลางการระบาดของโควิด หลายๆ คนคงจะ “Work From Home” กันมายาวนานจนแทบจะลืมบรรยากาศของ “ออฟฟิศ” ไปแล้ว แต่สิ่งที่ดูจะเป็น “ออฟฟิศ” ที่สุดของการ Work From Home ก็น่าจะเป็น “ออฟฟิศซินโดรม”
แน่นอน หลายคนก็คงจะหนีไม่พ้น และอาการก็คงจะแย่ไม่น้อย เพราะบรรดา “ร้านนวด” ก็ต้องปิดในฐานะของส่วนหนึ่งของมาตรการควบคุมโรคของภาครัฐ
ซึ่งในภาวะแบบนี้ หลายคนที่ไม่เคยค้นว่าเราจะจัดการกับ “ออฟฟิศซินโดรม” ยังไงก็ต้องค้น และหลายคนก็อาจสงสัยว่า แล้วฝรั่งจัดการกับปัญหานี้กันยังไง ด้วยการค้นคำว่า “Office Syndrome”
…และทันใดนั้น เรื่องประหลาดก็เกิดขึ้น เพราะผลค้นหาของคำว่า “Office Syndrome” ไม่มีผลการศึกษาหรือบทความจากต่างประเทศเลย
ผลค้นหาส่วนใหญ่เป็นภาษาไทย และถ้ามีภาษาอังกฤษ ก็จะมาจากเว็บไทย
และถ้าเราไปค้นต่อ… เราก็จะพบว่าคำว่า Office Syndrome ไม่ใช่คำที่อยู่ในสารบบความรู้ทางการแพทย์ในต่างประเทศ และก็ไม่ได้อยู่ในสารบบของภาษาอังกฤษที่ใช้กันทั่วไป
คำถามคือ อ้าว… แล้วฝรั่งเขาไม่เป็น “ออฟฟิศซินโดรม” กันเหรอ?
WMSD โรคออฟฟิศซินโดรมในโลกฝรั่ง
คำตอบที่ง่ายและเร็วที่สุดก็คือ เขาเป็น แต่เขาไม่ได้แยก “ความเจ็บป่วยจากการทำงาน” ของคนทำงานใน “ออฟฟิศ” กับคนทำงานในแบบอื่นๆ ออกจากกัน
คือไม่ว่าคุณจะทำงานนั่งโต๊ะ ทำงานในโกดัง ทำงานในโรงงาน ทำงานในไซต์งาน ฯลฯ คุณเจ็บป่วยจากการทำงานได้หมด และคำเรียกที่เขาใช้ทางการเกี่ยวกับการเจ็บป่วยที่เกี่ยวกับระบบกล้ามเนื้อและกระดูกเขาจะเรียก Work-Related Musculoskeletal Disorder หรือเรียกย่อว่า WMSD และนี่คือคำที่ใกล้เคียง “ออฟฟิศซินโดรม” ของไทยที่สุด ซึ่งถ้าไปเปิดตำราแพทย์ฝรั่งเพื่อจะหาเรื่องเกี่ยวกับ “ออฟฟิศซินโดรม” ก็ต้องไปหา WMSD
นิยามของ WMSD ถ้าจะพูดง่ายๆ ก็คืออาการเจ็บป่วยกล้ามเนื้อ กระดูก เส้นเอ็น กระดูกอ่อนทั้งหมดจากการทำงาน ยกเว้นอุบัติเหตุ ซึ่งก็แทบจะร้อยทั้งร้อยเกิดจากการต้องใช้ท่าทางของร่างกายซ้ำๆ เป็นเวลานาน ไม่ว่าจะเป็น การที่ต้องคลิกเมาส์เป็นเวลานาน การต้องนั่งทำงานต่อกันเป็นเวลานาน การต้องยืนอยู่กับที่เป็นเวลานาน การต้องยกของหนักๆ ซ้ำๆ ไปจนถึงการอยู่ในพื้นที่ทำงานที่สั่นสะเทือนตลอดเวลา
ประเด็นที่น่าสนใจคือ แล้วทำไมภาษาไทยถึงมีคำว่า “ออฟฟิศซินโดรม” ล่ะ?
คำว่า “ออฟฟิศซินโดรม” มาจากไหน?
คือคำไทยของออฟฟิศซินโดรม พื้นฐานแล้วเกิดจากความคิดที่ว่าคนนั่งทำงานออฟฟิศไม่ควรจะเจ็บป่วยอะไรจากการทำงาน แต่หารู้ไม่ว่าการนั่งทำงานนานๆ ก็ทำให้ปวดคอบ่าไหล่ยันหลัง และสิ่งเหล่านี้ก็นำไปสู่การสร้างคอนเซ็ปต์ของ “ออฟฟิศซินโดรม” หรือแนวคิดที่ว่ามีแต่พนักงานออฟฟิศที่ป่วยแบบนี้ …โดยหารู้ไม่ว่า จริงๆ อาชีพกลุ่มอื่นๆ ก็มีความเจ็บป่วยในแบบเดียวกันได้
พูดง่ายๆ ก็คือความเข้าใจผิดๆ นั่นเอง
แต่ทีนี้ ในทางกลับกัน ทำไม “ฝรั่ง” ถึงเรียกรวมๆ ว่า Work-Related Musculoskeletal Disorder ล่ะ?
คำตอบที่ง่ายที่สุด ประเด็นนี้คือ “ปัญหาด้านสาธารณสุข” ไม่ใช่ปัญหาของใครคนใดคนหนึ่ง คนเป็นเยอะ เป็นล้านๆ คน จากหน้าที่การงานสารพัดรูปแบบ และการเจ็บป่วยแบบนี้ทำให้ประเทศชาติสูญเสียรายได้ไปมหาศาล ต้องไปหาหมอ ต้องลางาน ต้องเข้ารับการบำบัดไม่รู้เท่าไร นี่ทำให้รัฐต้องคิดคำนึงและจัดการอย่างเหมาะสม ไม่ว่านั่นจะมาในรูปของสวัสดิการรักษาพยาบาล คือการกำกับดูแลสภาพการทำงาน (เช่น บังคับห้ามทำงานกับเครื่องจักรต่อเนื่องเกินเวลาเท่าไรก็ว่ากันไป)
ซึ่งปัญหาแบบนี้ จากมุมของรัฐ หรือความรู้ทางการแพทย์ ไม่มีความสมเหตุสมผลอะไรเลยที่จะแยกความเจ็บป่วยของ “พนักงานออฟฟิศ” จากแรงงานประเภทอื่นๆ เขาเลยเรียกรวมกันหมด
และเพื่อความแฟร์ จริงๆ สำหรับภาครัฐของไทย คำว่า “ออฟฟิศซินโดรม” นั้นก็ไม่มีเช่นกัน และก็ใช้คำที่แปล WMSD ตรงๆ มาเลยว่า “โรคระบบกล้ามเนื้อและโครงสร้างกระดูกจากการทำงาน” โดยหน่วยงานที่ดูแลเรื่องนี้คือ กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม ซึ่งอยู่ในสังกัดกรมควบคุมโรค
อย่างไรก็ดี โรคกลุ่มนี้ก็เป็นโรคที่ทางรัฐไทยให้ความสนใจน้อย ถ้าจะประเมินจากบนหน้าเว็บ (เพราะรัฐให้ความสำคัญกับโรคจากการปนเปื้อนสารเคมีมากกว่า) ซึ่งนี่เทียบกับประเทศอื่นไม่ได้เลยเพราะอย่างน้อยๆ ถ้าไปดูกรมควบคุมโรคของอเมริกา แคนาดา หรือกระทั่งอังกฤษ เราก็จะเห็นเขาเขียนให้ความรู้เรื่องนี้กันจริงจังทั้งนั้น อ่านดูก็จะรู้เลยว่าเขามีไอเดียว่าจะแก้ไขปัญหานี้ยังไง ไม่ว่าจะจากฝั่งรัฐเองหรือฝั่งนายจ้าง
แน่นอนว่าข้อมูลเว็บไทยไม่ได้มีอะไรที่ตอบโจทย์แบบนี้ และก็ไม่แปลกว่านี่จะเป็นอีกหนึ่งเรื่องเล็กๆ ที่ “ประชาชนต้องพึ่งตัวเอง” โดยเราก็คงจะพึ่งกันจนชิน
เป็น “ออฟฟิศซินโดรม” ก็ออกกำลังกายบ้าง ควักกระเป๋าตัวเองจ่ายเงินค่านวดบ้าง โดยไม่ได้รู้สึกเลยว่ารัฐต้องมีส่วนเกี่ยวข้องในการแก้ปัญหานี้
อ้างอิง
- Wikipedia. Musculoskeletal disorder. https://bit.ly/2VgK1nC
- CDC. Work-Related Musculoskeletal Disorders & Ergonomics. https://bit.ly/2UuIeLn
- CCOHS. Work-related Musculoskeletal Disorders (WMSDs). https://bit.ly/3jQwg9i
- กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค. นิยามโรคจากการประกอบอาชีพ. https://bit.ly/3ywt9Yc