“หมี่ที่มีหัว คือหมี่ที่มีชีวิต”
นี่คือคำบอกเล่าของพี่คนงานคนหนึ่งใน ‘โรงหมี่ลิ้มซี่เต็ก’ จังหวัดราชบุรี ในขณะที่สองมือของเขายังคงเปรอะไปด้วยสีขาวของแป้งสาลีจากการทำหมี่ซั่วเพื่อให้ทันเทศกาลตรุษจีนปีนี้
‘โรงหมี่ลิ้มซี่เต็ก’ ของคุณแม่ธนาทิพย์ มรุธาวานิช กับคุณพ่อเสกสรร พงษ์หาญพาณิชย์ จะเริ่มกระบวนการทำหมี่ซั่วตั้งแต่ฟ้าสาง จากโต๊ะกาแฟยามเช้า เคลื่อนพลกันไปที่โกดังทำเส้น แล้วเฉลยให้เรารู้ว่า ชีวิตอันยืดยาวของหมี่ซั่ว กำเนิดขึ้นจากส่วนผสมง่ายๆ อย่าง แป้งสาลี น้ำ และเกลือ
ส่วนสีของเส้นหมี่ซั่วเป็นส่วนเพิ่มเติมในภายหลัง ซึ่งน้ำผสมสีจะถูกเทลงไปในขณะที่แป้งกับน้ำเริ่มเข้ากันดี และกำลังหมุนวนตีกันยุ่งอยู่ในเครื่องนวด
สีของเส้นหมี่ซั่วแบ่งออกเป็น 3 สี
- ไม่ใส่สีอะไรเลย – เส้นขาวเป็นที่นิยมในหมู่คนกรุงเทพ
- สีดอกดาวเรือง – เส้นสีเหลืองที่เราคุ้นตา
- สีแดง – เมื่ออยู่บนแป้ง เส้นจะกลายเป็นสีส้มอ่อน สีที่เราไม่ค่อยเห็นกันนัก แต่สำหรับชาวนครปฐม นี่คือสียอดนิยม ที่ยิ่งเสริมความเป็นสิริมงคลในเทศกาลตรุษจีน
ก้อนแป้งกลมเดินทางต่อไป ไปยังโต๊ะไม้แบบพิเศษ ที่ต้องมีลายไม้อ่อนๆ ขรุขระขึ้นมาเพื่อไม่ให้แป้งเหนียวๆ ติดกับโต๊ะ ก้อนแป้งถูกนวดและรีดเป็นแผ่นด้วยตะบองอันใหญ่ ซึ่งพัฒนามาจากของเดิมที่เป็นตะบองไม้ อันเป็นสิ่งหายากและถูกทดแทนในภายหลัง ด้วยตะบองสเตนเลสแบบที่พี่คนงานกำลังใช้รีดอยู่เบื้องหน้าเราตอนนี้
.
สี่มือของคนสองคนช่วยกัน แผ่นแป้งถูกตัดเป็นเส้นใหญ่ๆ หนาๆ อีกคนจุ่มมือในน้ำมันพืชแล้วกวักใส่เส้นแป้ง คนหนึ่งนวดเส้นใหญ่ให้เคลือบด้วยน้ำมันจนทั่ว ทำอย่างนี้อยู่สองหน แล้วจึงเปลี่ยนจากโรยน้ำมันเป็นโรยแป้งขาว
เส้นขาวอ้วนถูกเก็บรวบรวมเพื่อเอาไปถักเป็นเปียหนา ก่อนที่เส้นจะถูกดึงให้ยืดยาว แล้วตากให้เส้นสายแห่งรสชาติ และชีวิตท้าแดดท้าลมจนได้ที่ ถึงค่อยถูกเก็บมานึ่ง แล้วจบงานด้วยการบรรจุเส้นที่แห้งเรียบร้อยแล้วลงหีบห่อส่งไปทั่วประเทศ
ความแตกต่างของหมี่ซั่วทำมือ กับหมี่ซั่วเครื่องจักรที่ลิ้นเราได้มีโอกาสสัมผัส มันไม่ได้ต่างกันเพียงแค่เรื่องของความเหนียวนุ่มเท่านั้น แต่เราว่ามันยังเป็นเรื่องของ ‘ใจ’ ที่เครื่องจักรไม่สามารถใส่มันลงไปได้ มีแต่เพียงสองมือนวดและสองมือทำเท่านั้น ที่จะได้มีโอกาสใส่มันไปในระหว่างกระบวนการทำ
ตรุษจีนมาถึงแล้ว หากวันใดมีใครได้ลองกินหมี่ซั่วจากโรงหมี่ทำมือแห่งเดียวแห่งนี้ที่บ้านโป่ง ก็ขอให้ช่วยกันยืนยัน ว่าหมี่ที่มีชีวิตนี้…อร่อยเพียงใด
+0