“จงเป็นสัตว์ใกล้สูญพันธุ์” นักอนุรักษ์เสนอปรับสถานะโคอาล่าเป็นสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ หวังจี้รัฐบาลออสเตรเลียเร่งดูแล
ในปี ค.ศ. 2019 ที่เกิดเหตุไฟป่ารุนแรงหลายพื้นที่ของประเทศออสเตรเลีย จนมีโคอาล่าตายและบาดเจ็บเป็นจำนวนมาก นักอนุรักษ์เริ่มหวั่นวิตกและออกมาร้องว่า เจ้าสัตว์สัญลักษณ์ของประเทศชนิดนี้ได้ “สูญพันธุ์ตามหน้าที่” ไปเป็นที่เรียบร้อย
Koala | pixabay
ยังไม่สูญพันธุ์ตามหน้าที่
คำว่า “สูญพันธุ์ตามหน้าที่” หมายถึง สัตว์ชนิดนั้น (ฝูงนั้น) ไม่สามารถกำเนิดลูกได้อีกแล้ว และไม่สามารถทำหน้าที่ของตัวเองให้กับระบบนิเวศได้อีกต่อไป (หรือทำหน้าที่ได้แย่ลงเรื่อยๆ) ซึ่งในกรณีของ “โคอาล่า” ถือเป็นอย่างหลัง
โดยกลุ่มที่ออกมาประกาศว่า โคอาล่าสูญพันธุ์ตามหน้าที่ ก็คือ มูลนิธิโคอาล่าแห่งออสเตรเลีย นั่นเอง
อย่างไรก็ตาม เวลานั้นก็มีเสียงคัดค้านว่ายังเร็วเกินไปสำหรับการประกาศคำนี้ออกมา เพราะจำนวนโคอาล่ายังเหลืออยู่อีกตั้ง 300,000 ตัว ถึงแม้รัฐนิวเซาท์เวลส์จะเสียหายหนักและมีโคอาล่าตายไปมาก แต่ก็ยังมีโคอาล่าในป่าอื่นๆ เหลืออีกมากพอควร
นอกจากรัฐนิวเซาท์เวลส์แล้ว ยังมีป่าที่ควีนแลนด์ วิกตอเรีย เซาท์ออสเตรเลีย แต่ที่ถือว่ามีมากจริงๆ คือที่นิวเซาท์เวลส์และควีนแลนด์
และคำประกาศของมูลนิธิโคอาล่าแห่งออสเตรเลีย ที่ทำให้เรื่องโคอาล่าสูญพันธุ์กลายเป็นข่าวฮือฮาชวนกังวลนั้น ก็ไม่ใช่ประกาศที่เป็นทางการแต่อย่างใด
สถานการณ์อนุรักษ์ในบัญชีแดงไอยูซีเอ็นที่บันทึกข้อมูลสัตว์ป่าอย่างเป็นทางการ ยังระบุให้โคอาล่าอยู่ในสถานะ “สิ่งมีชีวิตที่เกือบอยู่ในข่ายใกล้การสูญพันธุ์” (VU – Vulnerable species) ไม่ได้เปลี่ยนแปลงไปจากเก่า
โคอาล่าที่ได้รับการช่วยเหลือไว้ได้ทัน | watchworldwide.net
ทำไมนักอนุรักษ์จึงถึงอยากให้โคอาล่าเป็นสัตว์ใกล้สูญพันธุ์
ไม่มีนักอนุรักษ์สัตว์ป่าคนไหนที่อยากมีชีวิตอยู่เป็นพยานของการสูญพันธุ์ แต่การปรับสถานะสัตว์ให้อยู่ใกล้ปากเหวความเลวร้ายก็ถือเป็นมาตรการอย่างหนึ่งของการอนุรักษ์
หลังเกิดเหตุไฟป่ารุนแรงซ้ำสองปีซ้อน บวกเข้ากับความเฉื่อยแฉะของรัฐบาลออสเตรเลีย ก็เริ่มทำให้หน่วยงานด้านการอนุรักษ์สัตว์ป่าอย่าง WWF, International Fund for Animal Welfare และ Humane Society International เริ่มอดรนทนไม่ไหว เตรียมยื่นเรื่องเสนอให้โคอาล่าเป็นสิ่งมีชีวิตที่ใกล้การสูญพันธุ์ (EN – Endangered species) จริงๆ เสียที
อันที่จริง หลังเหตุไฟป่ารุนแรงสองปีซ้อน รัฐบาลของออสเตรเลียก็ได้ทำแผนอนุรักษ์โคอาล่าเอาไว้บ้าง ตั้งงบไว้สูงถึง 14 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย หรือประมาณ 311 ล้านบาท เพื่อทำแผนสำรวจและนับจำนวนโคอาล่าทั้งประเทศว่าพวกมันอาศัยอยู่ที่ไหน และเหลือทั้งหมดเท่าไหร่ รวมถึงการเรื่องการดูแลรักษาโคอาล่าที่เจ็บป่วยจากไฟป่าและโรคภัยอื่นๆ
แต่แผนการดังกล่าวก็ถูกนักอนุรักษ์ตอกกลับว่า มันใช่เวลามามัวนั่งนับโคอาล่ากันเสียที่ไหน สิ่งที่ต้องทำคือการป้องกันอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นกับโคอาล่าต่างหาก
ซึ่งการผลักดันให้โคอาล่าเป็นสิ่งมีชีวิตที่ใกล้การสูญพันธุ์นี้ โดยหลักการแล้วมันเป็นการบังคับให้รัฐบาลของประเทศที่มีสัตว์ป่าชนิดนั้นอยู่ในมือ ต้องปรับกฎหมาย ออกระเบียบ และเพิ่มขั้นตอนการอนุรักษ์ต่างๆ ให้มากยิ่งขึ้น
เปรียบเทียบกับงานอนุรักษ์ในประเทศไทย ก็เหมือนกับการประกาศให้สัตว์ชนิดใดชนิดหนึ่งเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง หรือเป็นสัตว์ป่าสงวน ซึ่งจะมีความเข้มข้นแผนการดูแล และโทษปรับเมื่อมีคนเข้าไปทำร้ายจะหนักเบาแตกต่างกันไป
เหตุที่มีการเสนอปรับสถานะให้ดูแย่ลงนี้ นักอนุรักษ์มองว่าปัจจุบันพวกโคอาล่ากำลังถูกคุกคามจริงๆ และพวกมันก็ไม่ควรหายไปจากพนาไพรที่ไหนของประเทศ
โดยเฉพาะในรัฐนิวเซาท์เวลส์ที่โดนไฟป่าเล่นงานหนักข้อขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี
โคอาล่าที่รอดจากไฟป่า แต่อาจไร้ที่อยู่อาศัย | theaustralian.com.au
ตามการคำนวณ ถ้ารัฐบาลยังไม่จริงจังหรือลงมือทำอะไร นอกจากการนับจำนวนโคอาล่า – โคอาล่าจะหายไปจากรัฐนิวเซาท์เวลส์โดยสิ้นเชิงในอีก 30 ปี หรือปี 2050 ซึ่งไฟป่าสองปีหลังนี้ ฆ่าโคอาล่ารวมกันถึง 6,400 ตัว
หรือต่อให้รัฐบาลแสดงอภินิหารทำให้ไฟป่าหายไปได้โดยสิ้นเชิง โคอาล่าก็ยังไม่วายต้องตายจากไปเพราะภัยแล้ง ต้นยูคาลิปตัสที่น้อยลงอาหารลดลง โรคระบาด โดนหมากัด ไปจนถึงการถูกรถชนอยู่ดี
ส่วนที่ควีนแลนด์นั้นในรอบ 20 ปีที่ผ่านมา โคอาล่าลดลงไป 50% จากเหตุผลแบบเดียวกัน
หรือกล่าวได้อีกอย่างว่าการปรับสถานะโคอาล่านี้ ไม่ได้ดูแค่จำนวนที่เหลืออยู่ แต่ยังวิเคราะห์จากจำนวนเฉลี่ยที่ลดลง รวมถึงภัยคุกคามใหม่ๆ ที่เพิ่มเข้ามา
ซึ่งก็หวังว่าโคอาล่าจะได้รับการคุ้มครองให้อยู่รอดปลอดภัยต่อไปในอนาคต
อ้างอิง
- The Conversation. A report claims koalas are ‘functionally extinct’ – but what does that mean> https://bit.ly/2SCFZVL
- National Geographic. No, koalas aren’t ‘functionally extinct’—yet> https://on.natgeo.com/3vIYd5j
- Australia Koala Foundation. The Koala – Endangered Or Not> https://bit.ly/3xDLQJf
- The Guardian. ‘Road to extinction’ : koalas could soon be listed as endangered in swathes of eastern Australia> https://bit.ly/3wCg2nT