อาลัย Kiska วาฬเพชฌฆาตที่โดดเดี่ยวที่สุด เคยโขกขอบอควาเรียมเพราะเหงา และเธอได้กลับดาววาฬไปแล้ว

ยังจำเรื่องราวของ ‘Kiska’ วาฬเพชฌฆาตที่เอาหัวโขกขอบอควาเรียมที่เป็นข่าวโด่งดังเมื่อ 2 ปีที่แล้วกันได้ไหม – ตอนนี้เธอได้เสียชีวิตลงแล้ว

Kiska วาฬเพชฌฆาตแห่งอควาเรียม Marineland Ontario ในแคนาดา จากโลกนี้ไปเมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2023 ในวัย 47 ปี ไม่กี่สัปดาห์ก่อนเสียชีวิตเธอมีสุขภาพที่ย่ำแย่จากอาการป่วยเพราะติดเชื้อแบคทีเรีย

แม้ทีมดูแลจะพยายามรักษาแล้ว แต่ก็ทำได้เพียงช่วยให้เธอจากไปอย่างสงบเท่านั้น

สำหรับ Kiska นอกจากเราจะรู้จักเธอจากข่าวว่ายชนขอบอควาเรียมซ้ำแล้วซ้ำเล่า เธอยังได้รับการขนานนามว่าเป็น ‘วาฬเพชฌฆาตที่โดดเดี่ยวที่สุดในโลก’

ที่มาของชื่อคงต้องย้อนกลับไปตั้งแต่ปี 1979 ในสมัยที่เธอยังเป็นวาฬเด็กอายุ 3 ขวบ ใช้ชีวิตร่วมกับฝูง ว่ายน้ำหากินอยู่แถบมหาสมุทรในไอซ์แลนด์ และเป็นเพื่อนกับ Keiko วาฬเพชฌฆาตที่รับบทนำในภาพยนตร์เรื่อง Free Willy ก่อนทั้งคู่จะถูกจับมาเป็นสัตว์โชว์ใน Marineland Ontario

ตัวของ Keiko ถูกขายและย้ายไปอยู่เม็กซิโก (ภายหลังได้รับการช่วยเหลือให้กลับไปอยู่ในธรรมชาติอีกครั้ง) ขณะที่วาฬตัวอื่นๆที่เคยอยู่ร่วมอ่างเดียวกันก็ทยอยถูกส่งต่อไปยังที่ต่างๆและได้รับการช่วยเหลือในภายหลัง

ขณะที่ครั้งหนึ่ง Kiska เคยให้กำเนิดลูกน้อยๆ ออกมาถึง 5 ตัวด้วยกัน แต่เมื่อลืมตาดูโลก (อควาเรียม) ได้ไม่นาน ก็พากันตายหมด

จนสุดท้ายก็เหลือเพียง Kiska เพียงตัวเดียว ไม่มีเพื่อน และสมาชิกในครอบครัว และอยู่เพียงลำพังอย่างนั้นมาตั้งแต่ปี 2012

ในช่วง 2 ปีก่อน ที่ข่าวของ Kiska ดังไปทั่วโลก มีการวิเคราะห์สาเหตุทางพฤติกรรมว่า เธอกำลังเผชิญกับภาวะเครียด ซึ่งเป็นอาการที่พบได้ในสัตว์ที่ถูกจับมาขังอยู่ในกรงเลี้ยงแถมยังต้องอยู่เพียงลำพังเป็นเวลานาน

Dolphin Project องค์กรช่วยเหลือโลมาจากสหรัฐอเมริกา อธิบายว่า อาการของ Kiska แสดงถึงภาวะเครียดและเบื่อที่ต้องอาศัยอยู่ในพื้นที่เล็กๆ และเบื่อจากการเจอสภาพแวดล้อมเดิมๆ และควรย้าย Kiska ออกจากที่นี่โดยเร็วที่สุด

นอกจาก Dolphin Project แล้วยังมีองค์การพิทักษ์สัตว์ป่าอีกหลายกลุ่มออกมาเคลื่อนไหวกดดัน ให้ย้าย Kiska ไปอยู่ที่อื่นๆ ไม่ว่าจะเป็น PETA หรือ Animal Justice แต่ผลลัพธ์ก็ล้มเหลวในทุกทางทั้งมีอุปสรรคเรื่องบ้านใหม่ยังไม่พร้อมหรือบางข้อเสนอก็มีเพียงแผนงานในกระดาษแต่ไม่เคยถูกนำไปปฏิบัติจริงๆ

สุดท้ายก็ทำได้เพียงแค่การเข้าไปตรวจสอบอควาเรียม ดูแลการทำงานของเจ้าหน้าที่ว่าได้ดูแลและปฏิบัติตามกฎหมายพิทักษ์สัตว์ของประเทศหรือไม่

และที่น่าเศร้าเข้าไปใหญ่ แม้ในแคนาดาจะมีพระราชบัญญัติ ‘ฟรีวิลลี’ (Free Willy) ออกมาในปี 2019 ห้ามเลี้ยงสัตว์ในที่กักขังหรือเพื่อขยายพันธุ์ หากำไร หรือเพื่อความบันเทิง แต่ก็ยังมีข้อยกเว้นว่าสัตว์ที่ถูกกักขังอยู่ก่อนหน้านี้ก็ยังคงอนุญาตให้ถูกกักขังไว้ต่อไปได้ เรื่องราวต่างๆ จึงดูจะไม่ค่อยเข้าข้าง Kiska เอาเสียเลย และก็ต้องลงเอยด้วยการลาจากกันอย่างถาวร

ปัจจุบัน นอกจาก Kiska แล้ว ใน Marineland Ontario ยังมีสิงโตทะเล โลมา และวาฬเบลูกา ถูกขังอยู่ หน่วยงานพิทักษ์สัตว์ก็กำลังพยายามผลักดันให้นำสัตว์เหล่านี้ปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ และหวังให้เรื่องราวของ Kiska เป็นอุทาหรณ์ และโศกนาฏกรรมสุดท้ายของสัตว์น้ำที่ถูกจับมาขังโชว์

อ้างอิง

• Death of ‘world’s loneliest orca’ sparks calls for change https://shorturl.asia/hgX9S 
• Imprisoned at Marineland, Lone Orca Appears to Bash Her Head Against Tank Over and Over (VIDEO) https://shorturl.asia/M7IvY