3 Min

รู้จัก ‘นักบุญจาเวลิน’ มีมขำๆ ที่ตอนนี้เป็นหนึ่งในสัญลักษณ์ ‘การลุกขึ้นสู้’ ของชาวยูเครน

3 Min
627 Views
02 Mar 2022

ต้องยอมรับว่าในการต่อสู้การรุกรานรัสเซียของชาวยูเครนในปี 2022 มันเต็มไปเรื่องราวความกล้าหาญและเก่งกล้าของคนตัวเล็กๆ ที่ฟังแล้วฮึกเหิมสิ้นดี ซึ่งก็แน่นอน ก็พูดยากว่าเรื่องพวกนี้จะจริงหรือไม่จริง แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าเรื่องพวกนี้สร้างขวัญกำลังใจให้ชาวยูเครนยันกองเชียร์เป็นอย่างดี

อย่างไรก็ดี สิ่งหนึ่งที่ ‘จริง’ แน่นอนและสร้างความฮึกเหิมสุดๆ ก็คือภาพ ‘นักบุญ’ คนใหม่เอี่ยมของชาวยูเครนนามว่า ‘นักบุญจาเวลิน’ ที่มันเท่จนทั่วโลกแชร์กัน

‘นักบุญจาเวลิน’ คือรูปวาดแนวศิลปะคริสต์ออร์โธดอกซ์ตะวันออกที่มีสิ่งแปลกปลอมคือมือที่ถือขีปนาวุธ โดยมีสีสันของภาพคุมโทนให้เป็นสีธงชาติยูเครน (คือเหลืองและฟ้า) และสีของทหาร (คือสีเขียว) ซึ่งถ้าคนพอจะรู้ ตัว ‘นักบุญ’ ในรูปคือแมรี แม็กดาเลน (Mary Magdalene) ซึ่งจริงๆ ก็ไม่ได้มีความหมายอะไรเป็นพิเศษ แต่ที่พิเศษคือตัวขีปนาวุธในมือเธอที่มันชื่อว่า จาเวลิน (Javelin)

ถ้าใครตามข่าวยูเครน ก็คงจะรู้ว่าชาวยูเครนต้านทัพรัสเซียได้อยู่หมัดมากๆ บางคนอาจคิดว่าเป็นเรื่องของความกล้าหาญแบบที่เล่าๆ กัน แต่คนในพื้นที่และคนมีความรู้ด้านการทหาร ก็น่าจะรู้ว่า จริงๆ เพราะกองทัพยูเครนมีอาวุธที่ใช้ ‘แก้ทาง’ รถถังรัสเซีย และอาวุธที่ว่าคือ จาเวลิน

จาเวลินเป็นอาวุธที่สหรัฐอเมริกาออกแบบมายุคหลังสงครามเย็น ซึ่งมันก็คือ ‘จรวดต่อต้านรถถัง’ น่ะแหละถ้าพูดง่ายๆ แต่ความไฮเทคของมันคือ มันใช้ระบบล็อกเป้าอัตโนมัติ แบบเล็งรถถังแล้วกดยิงได้เลยเหมือนเล่นเกม ซึ่งยิงไปแล้ว รถถังก็ร่วงแน่นอน เพราะมันไม่ได้ยิงตรงๆ ใส่รถถังด้านหน้า แต่มันยิงขึ้นฟ้า และพุ่งลงมาจากด้านบนของรถถังซึ่งเป็นส่วนที่เกราะบางที่สุด โดยระยะโจมตีมันได้สูงสุดถึง 4 กิโลเมตรเลย คือยิงได้ไกลมากๆ จากพื้นที่ปลอดภัย ไม่มีความจำเป็นต้องไปเผชิญหน้ากับรถถัง

ถ้าจะพูดกันง่ายๆ กองทัพรัสเซียคือกองทัพที่มีรถถังเยอะที่สุดในโลกและภูมิใจในกองทัพบกของตัวเองมาก และไอ้จาเวลินนี้ มันก็คืออาวุธที่จะเอาไว้ปราบทัพบกรัสเซียนั่นเอง

ถ้าถามว่า อาวุธที่ดีขนาดนี้ ถ้ามีเยอะๆ รัสเซียก็ย่อมสู้ไม่ได้สิ? คำตอบคือใช่ แต่ปัญหาคือมันเป็นของที่ ‘แพงมาก’ พูดง่ายๆ ว่าจะยิงนัดหนึ่งคือเสียเงินไป 2.5 ล้านบาทโดยประมาณ ดังนั้นชาติที่ไม่มีความจำเป็นจริงๆ ก็เลยจะไม่สต๊อกเอาไว้เยอะ

ทีนี้สำหรับยูเครนที่เป็นพื้นที่สุ่มเสี่ยงที่ทัพรัสเซียจะบุกมาช้านาน อเมริกาได้บริจาคจาเวลินไปเยอะมาก และบริจาคมาเรื่อยๆ แถมล่าสุดก็กำลังบริจาคเพิ่มอีก และไม่ใช่แค่อเมริกา เพราะเยอรมนีก็จะบริจาคจาเวลินให้เหมือนกัน และก็ไม่แปลกที่เหล่าชาติพันธมิตรนาโตจะบริจาคอาวุธให้อีก เพราะนี่เป็นทางออกสวยๆ ของชาตินาโตที่ไม่ได้ส่งทหารไปช่วย แต่ส่งอาวุธที่โคตรมีประสิทธิภาพและโคตรแพงให้แทน

ตรงนี้ ถ้าจะสรุปสั้นๆ แล้ว ยูเครนจะยันรัสเซียได้แค่ไหน อาจไม่ใช่เรื่องของความกล้าหาญมากเท่ากับว่ายูเครนมีจาเวลินมากแค่ไหนถ้าเทียบกับรถถังที่รัสเซียส่งมา

กล่าวอีกแบบ อาวุธชนิดนี้แทบจะชี้เป็นชี้ตายเลยว่ายูเครนจะรอดจากการบุกของรัสเซียไหม เพราะถ้ามีเยอะๆ มันก็เหมือนเล่นเกมแล้วใช้ ‘สูตรโกง’ เลย

ถ้าจะให้เห็นภาพในทางปริมาณชัดๆ ในตอนต้นปี 2022 ก่อนรัสเซียจะมาบุก ยูเครนน่าจะมีจาเวลินหลักสิบนัดเท่านั้น แต่หลังจากการกดดันและการบริจาคจากทั้งอเมริกาและชาตินาโต ตอนนี้ยูเครนน่าจะมีจาเวลินหลักร้อยนัดแล้ว และถ้าบริจาคจนมีเป็นพันนัดเมื่อไร ก็บอกเลยว่ารัสเซียก็รัสเซียเถอะ มีหนาวแน่ๆ เพราะอาวุธชนิดนี้มันยิงยังไงก็โดน และมันเป็นศัตรูตามธรรมชาติของรถถังดังที่ว่ามา

ที่เล่ามาทั้งหมดนี้ ก็เพื่อจะให้เห็นว่าทำไมรูป ‘นักบุญจาเวลิน’ มันถึงทรงพลังมากๆ ในการเป็นสัญลักษณ์ต่อต้านรัสเซีย เพราะสำหรับคนยูเครนเอง มันไม่ใช่แค่มีความกล้าหาญและใจสู้แล้วมันจะบู๊กับชาติมีอาวุธพร้อมมืออย่างรัสเซียได้ แต่มันต้องมีอาวุธที่ทัดเทียม หรืออย่างน้อยๆ ก็คืออาวุธที่ใช้ ‘แก้ทาง’ กองทัพรัสเซียผู้รุกรานได้ และอาวุธที่ว่าคือจาเวลิน

นี่เป็นเหตุผลที่ทำให้ภาพนี้มันแพร่หลายมากๆ ในยูเครน เพราะทุกคนรู้ว่าจาเวลินนี่แหละที่ช่วยรักษาเอกราชของยูเครนเอาไว้ได้ทั้งที่ ‘กำลังรบ’ แบบดิบๆ ยูเครนไม่มีทางจะสู้รัสเซีย

และสุดท้าย ที่น่าสนใจก็คือ หลายๆ คนอาจคิดว่าภาพ ‘นักบุญจาเวลิน’ คือภาพที่เกิดขึ้นในช่วงรัสเซียบุกยูเครนแล้ว แต่จริงๆ ภาพนี้ปรากฏมาหลายเดือนก่อนหน้าแล้วในช่วงสถานการณ์ตึงเครียดที่รัสเซียสั่งเคลื่อนกำลังมาประชิดชายแดน และมีคนเอาไปทำสติกเกอร์เพื่อระดมทุนให้คนยูเครนมาสู้รัสเซียแล้วด้วยซ้ำ

แต่ตอนนั้น คนยูเครนก็คงรู้สึกว่ารูปมันเท่ดีเฉยๆ ต่างจากตอนนี้ที่คนยูเครนรู้ว่าจาเวลินสำคัญขนาดไหน และภาพเท่ๆ นี้ก็เลยกลายเป็นมีมพร้อมทั้งสัญลักษณ์อันทรงพลังของการต่อต้านการรุกรานรัสเซีย

เพราะอะไรมันจะเป็นสัญลักษณ์ต่อต้านการรุกรานรัสเซียไปได้ดีกว่าอาวุธที่ถูกสร้างมา ‘แก้ทาง’ กองทัพรถถังที่รัสเซียสุดจะภาคภูมิใจอีกล่ะครับ?

อ้างอิง

+0
REPORT