“I Hate myself” เคยรู้สึก “เกลียดตัวเอง” ไหม? แล้วทำอย่างไรให้มันลดน้อยลง

ถึงอาจจะฟังดูไม่น่ารักนัก แต่ความรู้สึกไม่ภูมิใจ ไม่ชอบการเป็นตัวเอง ในบางครั้งก็อาจจะถึงขั้นเกลียดตัวเอง ก็เป็นความรู้สึกที่เกิดขึ้นจริง

แต่เราจะรู้ได้ยังไงว่าตอนนี้เราเกลียดตัวเองไหม?
หยิบกระดาษกับปากกาขึ้นมา checklist จากนักจิตวิทยากัน
เราจะมาดูกันคร่าวๆ ว่าคุณเคยมีความคิดพวกนี้บ้าง หรือเปล่า?

‘คิดแค่ดีหรือร้ายไม่มีตรงกลางให้กับชีวิต’
‘ชีวิตดีแค่ไหนก็สนใจแต่สิ่งแย่ๆ’
‘ใช้อารมณ์มากกว่าเหตุผล’
‘เอาความคิดคนอื่นมาชี้วัดคุณค่าของตัวเอง’
‘คิดว่าตัวเองไม่เหมาะกับคำชม’
‘พยายามเข้าหาคนอื่นมากเกินไป’
‘เก็บทุกคำวิจารณ์มาใส่ใจ’
‘อิจฉาคนอื่นอยู่ตลอด’
‘กลัวการมีความสัมพันธ์ที่ดี’
‘จมอยู่กับความรู้สึกผิด’
‘ไม่กล้าที่จะมีความฝัน’

เราต้องเข้าใจก่อนว่า ความเกลียดเป็นความรู้สึกทางด้านลบกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เราอาจจะคุ้นว่าบางคนเกลียดสิ่งที่เป็นรูปธรรม อย่างแมลงสาบ หรือสัตว์เลื้อยคลาน บางคนอาจจะเกลียดสิ่งที่เป็นนามธรรมอย่างการโกหก แต่ความเกลียดที่อาจทำร้ายจิตใจของเรามากที่สุดก็คือ self-hatred หรือการ “เกลียดตัวเอง” นั่นเอง

ทำไมเราถึงเกลียดตัวเอง?

มีหลากหลายเหตุการณ์ในชีวิตที่ส่งผลให้เราเกิดความรู้สึกเกลียดตัวเองได้ อย่างเรื่องราวไม่ดีในวัยเด็ก ความสัมพันธ์แย่ๆ ที่ไม่ประสบความสำเร็จ หรือเหตุการณ์เลวร้ายที่ฝังอยู่ในความทรงจำ

แล้วทำยังไงถึงจะสู้กับตัวเองให้เลิกเกลียดตัวเองได้?

1 – ลองจดบันทึก : การจดบันทึกเพื่อสะท้อนเรื่องราวในแต่ละวัน ช่วยให้เราเข้าใจความรู้สึกของตนเอง เรียนรู้ให้ได้ว่าความรู้สึกแบบไหนเป็นตัวกระตุ้นเราที่ทำให้เกิดความรู้สึกแบบนี้ ที่สำคัญ เราควรระมัดระวังถึงต้นตอที่ทำให้เราเกลียดตัวเองเอาไว้ด้วย

2 – สู้กับความคิดเชิงลบ : เมื่อมีความคิดเชิงลบเกิดขึ้นในใจเรา ให้พยายามยืนหยัดในความคิดตรงกันข้ามกับความคิดนั้น หรือถ้าสู้ไม่ไหวจริงๆ ให้จินตนาการว่าเราเป็นฮีโร่กำลังต่อสู้กับมันก็ได้นะ

3 – ให้อภัยตัวเองให้เป็น : แทนที่จะเกลียดตัวเอง ลองให้อภัยตัวเองบ้างมองสิ่งดีๆ ที่เราทำสำเร็จ ใจดีกับตัวเอง มองว่าเรื่องร้ายๆ ไม่ใช่จุดจบของโลก

4 – ไปอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี : สิ่งแวดล้อมส่งผลต่อตัวตนของเราเสมอ ลองเปลี่ยนสังคมไปหาสังคมใหม่ๆ ที่มีแต่คนปล่อยพลังบวกใส่กัน มันช่วยเราได้แน่นอน

5 – ฝึกสมาธิ : ถ้ามันยากที่จะออกมาจากความคิดลบ ลองใช้สมาธิขจัดความคิดลบในหัวของเรา และเริ่มฝึกสมาธิอย่างเป็นประจำ

6 – พบนักจิตบำบัด : คุณอาจจะคิดว่าคุณเปลี่ยนความคิดตัวเองได้ แต่นักจิตบำบัดสามารถช่วยจัดการกับเรื่องราวที่กระทบจิตใจของคุณได้ในเวลาที่สั้นกว่า
และยังฝึกรูปแบบความคิดให้ดีขึ้นอีกด้วย เปิดใจให้กว้างจิตใจก็ป่วยได้เหมือนร่างกาย แล้วการไปหาผู้เชี่ยวชาญก็ไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรเลย

7 – ฝึกการดูแลตัวเอง : ดูแลสุขภาพกายและสุขภาพจิตของตนเองให้ดีขึ้นไม่ว่าจะเป็น กินอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ พักผ่อนให้เพียงพอ ลดการใช้โซเชียล และเพิ่มเวลาที่ใช้ไปกับธรรมชาติ

8 – หาความหมายให้ชีวิต : ยาแก้พิษจากความรู้สึกแย่ตลอดเวลาอาจจะคือก้าวเล็ก ๆ ที่คุณต้องการในชีวิต เช่น การหางานใหม่ การออกไปท่องโลกกว้าง การสิ้นสุดความสัมพันธ์ที่เป็นพิษ การมีเป้าหมายเป็นเหมือนตัวช่วยให้เราขับเคลื่อนไปข้างหน้าอยู่เสมอ

สิ่งที่อยากบอกคือ เราไม่จำเป็นต้องกดดันตัวเองให้เก่งกว่าใคร ดีกว่าใคร ไม่ต้องคาดหวังว่าตัวเองจะเป็นคนที่ดีที่สุดในโลก เพราะสิ่งเหล่านี้ส่งผลให้เราเกลียดคนที่อยู่กับตัวเรามากที่สุด และรู้จักตัวเราดีที่สุดอย่างตัวเราเอง มากไปกว่านั้นการเกลียดตัวเองยังพาไปสู่ความวิตกกังวลจนถึงปัญหาเรื่องสุขภาพใจอีกหลายหลายประการ

 สำหรับใครที่กำลังรู้สึกว่าเกลียดตัวเองอยู่ก็ขอเป็นหนึ่งอีกกำลังใจที่จะก้าวผ่านความรู้สึกนั้นไปให้ได้ อยากให้ลองส่องกระจก แล้วยิ้มให้คนในกระจกเยอะๆ เปิดใจให้คนในภาพสะท้อนได้มีโอกาส “รักตัวเอง” มากขึ้นนะ 

อ้างอิง

• Verywellmind. ‘I Hate Myself’: 8 Ways to Combat Self-Hatred https://bit.ly/2QJKrRi