เด็กในสเปนเป็น “โรคมนุษย์หมาป่า” เพราะบริษัทยาติดฉลากยาลดกรดบนขวดยาปลูกผม

หน้าร้อนปี 2019 ที่ผ่านมา มีเหตุการณ์แปลก ๆ หลายอย่างเกิดขึ้นทั่วโลก และเหตุการณ์หนึ่งที่น่าจะประหลาดไม่แพ้เหตุการณ์อื่นก็คือ อยู่ดี ๆ เด็กทารกในสเปนจำนวนราว 20 คน ได้มีอาการของ “โรคมนุษย์หมาป่า” หรือ Hypertrichosis ซึ่งอาการที่ว่าก็คือ ขนขึ้นเต็มตัว แม้แต่หน้ายังไม่เว้น

แต่เดิม “โรคมนุษย์หมาป่า” เป็นอาการประหลาด มีบันทึกว่าเกิดขึ้นเพียงราว 50 เคส ซึ่งความเข้าใจโรคนี้ก็ไม่ได้มีความกระจ่างนัก แต่เชื่อกันว่า ก็เป็นความผิดปกติทางพันธุกรรมบางอย่างแต่กำเนิด เรียกได้ว่าคนเป็นโรคนี้ จะขนดกมาตั้งแต่คลอดเลย

ซึ่งที่ประหลาดคือ เด็กที่สเปน ไม่มีใครเกิดมาแล้วมีอาการโรคมนุษย์หมาป่าเลย แต่อยู่ดี ๆ ก็มีอาการพร้อม ๆ กันในหน้าร้อนเป็น 20 คน ซึ่งแน่นอนว่าพ่อแม่เด็กก็ต้องพาเด็กไปหาหมอ แต่หมอก็ไม่สามารถหาสาเหตุได้

นี่เป็นเรื่องประหลาดและเร่งด่วนที่ทำให้กระทรวงสาธารณสุขของสเปนต้องตั้งทีมมาสอบสวนเรื่องราวโดยด่วน

และก็แน่นอน การสืบสวนเรื่องนี้อย่างเป็นวิทยาศาสตร์ก็คือต้องเริ่มจากคำถามว่า เด็กราว 20 คนนี้ มีอะไรเหมือนกัน?

และคำตอบที่ได้ก็คือ เด็กเหล่านี้ล้วนได้รับการจ่ายยาลดกรดในกระเพาะอาหารพื้น ๆ อย่าง Omeprazole ทุกคน (ยาตัวนี้บางทีคนไทยก็จะรู้จักในนาม “ยาโรคกระเพาะ” ซึ่งยี่ห้อที่กินกันทั่วไปในไทยคือ Miracid)

แต่พอทางเจ้าหน้าที่เอายาที่ใช้ไปแล้วมาตรวจสอบ กลับพบว่า จริง ๆ ตัวยาในขวดที่บอกว่าเป็น Omeprazole กลับไม่ใช่ Omeprozole แต่เป็น Minoxidil ซึ่งคือยาปลูกผม

ตรงนี้ แม้แต่คนที่ไม่ได้มีความรู้ทางการแพทย์ก็คงจะเดาได้ไม่ยากว่า ถ้าเด็กทารกกินยาปลูกผมเข้าไป ผลมันก็น่าจะเป็นการมีขนขึ้นยุ่บยั่บผิดปกติ เพราะผลของยาผู้ใหญ่มันย่อมแรงมากในเด็กอยู่แล้ว ซึ่งนี่ก็ตรงกับอาการของ “โรคมนุษย์หมาป่า” ที่เกิดขึ้นกับเด็ก ๆ ผู้เคราะห์ร้ายเหล่านี้

ดังนั้นตอนนี้ปัญหาเลยไปอยู่ที่ ทำไมฉลากยาลดกรดในกระเพาะอาหารมันไปปะอยู่บนขวดยาปลูกผมได้

ทางเจ้าหน้าที่ก็ได้สืบเสาะหาแหล่งผลิตยา ก็ได้ความว่ายานี้ผลิตที่อินเดีย แต่ไปเช็กดู ก็ปรากฏกว่า ในตอนที่มันถูกนำเข้ามาในสเปน มันก็ไม่น่าจะมีอะไรผิดปกติ

คราวนี้จำเลยก็เลยไปอยู่ที่บริษัทจัดจำหน่ายยาของสเปนเอง ที่ไปทำอีท่าไหนก็ไม่รู้ มีการปะฉลากผิดก่อนจัดจำหน่าย และทางโรงพยาบาลและคลีนิคที่ไม่รู้ รับยาไป ก็เลยจ่ายยาปลูกผมให้เด็กที่มีปัญหากรดในกระเพาะอาหารซะงั้น

ก็เป็นอันว่าปริศนากระจ่าง บริษัทยาในสเปนที่ปะฉลากผิดก็น่าจะไม่รอดโดนฟ้อง ส่วนเด็ก ๆ เมื่อพบสาเหตุแล้ว หยุดให้ยา ก็คาดว่า “ขน” จะค่อย ๆ ลดลงไปตามลำดับ และน่าจะเป็นปกติในเวลาไม่เกิน 1 เดือน

เรื่องราวทั้งหมดนี้เป็นบทเรียนว่า ความผิดพลาดในการปะฉลากยาไม่ใช่สิ่งที่เกิดขึ้นไม่ได้ มันเป็นไปได้แม้แต่ในประเทศเจริญแล้ว และมันก็ทำให้เกิดเรื่องวุ่น ๆ ได้ตลอด ซึ่งถ้าเราหรือคนรอบ ๆ ตัวเรากินยาแล้วเกิดอาการพิสดารอะไรขึ้นมา สิ่งสำคัญก็คือต้องเก็บยาเอาไว้เพื่อจะเป็นหลักฐานพิสูจน์ว่าจริง ๆ แล้วตัวยาที่เรากินเข้าไป อาจไม่ใช่ตัวยาที่เราคิด และมันอาจถูกปะฉลาดผิดมาทั้งล็อตอย่างเคสในสเปนเคสนี้ก็เป็นได้