จะบริหารการเงินใน ‘ฐานะคู่รัก’ อย่างไรดี? แนะ 3 วิธี ช่วยให้เรื่องเงินๆ ทองๆ ง่ายขึ้น คุยเปิดใจ หาข้อตกลง และหมั่นอัปเดตกันเสมอ

ในโลกยุคปัจจุบันที่รัฐสวัสดิการเสื่อมถอย การบริหารการเงินส่วนบุคคลมีความสำคัญมากสำหรับชีวิตทุกคนในระยะยาว ซึ่งโดยทั่วไป พวกตำราการเงินส่วนบุคคลจะมีสมมติฐานหลักว่าเป็นการบริหารแบบปัจเจกบุคคล หรือจัดการการเงินคนเดียวเสมอ

ปัญหาคือชีวิตมนุษย์ไม่ได้เป็นแบบนั้น มนุษย์มีครอบครัว ซึ่งจริงๆ ก็เป็นหน่วยสำคัญที่จะแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายอย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นหน่วยที่จะช่วยกันสะสมทรัพย์สิน 

และนี่เองนำมาสู่ปัญหา เพราะทุกตำราทางการเงิน ไม่ได้สอนว่าการบริหารการเงินแบบครอบครัวต้องทำอย่างไร

จึงนับว่าเป็นสิ่งที่เป็นปัญหามาก เพราะถ้าครอบครัวไม่ใช่ปัจเจกสองคนมาอยู่ร่วมกันแล้วหารครึ่งค่าใช้จ่ายแบบรูมเมต การบริหารอย่างมีประสิทธิภาพมีอะไรมากกว่านั้นเสมอ และพื้นฐานของการบริหารการเงินครอบครัวเราอาจเริ่มจากพื้นฐานของครอบครัว คือชีวิตคู่ก่อน เพราะถ้าจัดการแบบสองคนไม่รอด ก็ยังไม่ต้องพูดถึงจำนวนคนมากกว่านั้น

ในอดีต หลายสังคมมีแพตเทิร์นการจัดการการเงินในสังคมแบบง่ายๆ ที่จะให้ฝ่ายชายหรือหญิงคนใดคนหนึ่งถือเงินทั้งหมด ซึ่งก็ไม่ผิด แต่อาจไม่สมเหตุสมผลอีกแล้วด้วยพลวัตของความสัมพันธ์ที่เท่าเทียมกันมากขึ้น เพราะคู่รักสมัยนี้ส่วนใหญ่ก็มีรายได้ทั้งคู่ 

จึงนำมาสู่แพตเทิร์นแบบสังคมตะวันตกในการบริหารแบบ ‘เงินใครเงินมัน’ หรือหารครึ่งอะไรแบบนี้ ซึ่งนี่ก็อาจไม่มีประสิทธิภาพ ไปจนถึงสร้างปัญหาในระยะยาวได้ ถ้ารายได้ของทั้งสองฝ่ายไม่ได้เท่ากัน

แล้วจะทำอย่างไร?

จริงๆ มันก็เหมือนหลายเรื่องในชีวิตคู่ที่ไม่มีสูตรสำเร็จ และถ้าจะมีสูตรสำเร็จก็อาจต้องเป็นการพูดคุยและสื่อสารกันมากๆ เพราะสถานการณ์ทุกอย่างก็เปลี่ยนไปตลอด เช่น การที่ฝ่ายหนึ่งได้เลื่อนตำแหน่งและมีรายได้ก้าวกระโดด อีกฝ่ายก็อาจรู้สึกว่ามันจะเป็นธรรมกว่าถ้าเขารับผิดชอบค่าใช้จ่ายในบ้านมากขึ้น แต่ถ้าไม่คุยกันดีๆ ฝ่ายที่รายได้มากขึ้นก็อาจไม่พอใจในสัดส่วนที่ตนต้องจ่ายมากขึ้น โดยเฉพาะเมื่อเห็นอีกฝ่ายเริ่มเอาเงินไปซื้อของฟุ่มเฟือยให้ตัวเอง

แล้วจะเริ่มคุยกันอย่างไร จริงๆ ก็อาจต้องเริ่มเปิดใจ ไม่หลอกหรือปิดบังอีกฝ่ายก่อนว่าตนเองมีหนี้ หรือนิสัยไม่ดีทางการเงิน ไปจนถึงปมทางการเงินอย่างไรบ้าง

หลายๆ คู่ไม่รู้สถานการณ์หนี้บัตรเครดิตอีกฝ่าย คนบางคนไม่ยอมรับภาวะเก็บเงินไม่อยู่ของตนกับคู่รัก คนบางคนก็ไม่เคยเล่าประวัติการลงทุนแล้วเจ๊ง จนเป็นปมทำให้ไม่กล้ายุ่งกับการลงทุนความเสี่ยงสูงมาตลอด 

เรื่องพวกนี้ต้องคุยกันให้หมด ต้องรู้กันหมด ไม่อย่างนั้นมันจะเป็น ‘ระเบิดเวลา’ ในความสัมพันธ์ในโลกที่เราต้องใช้เงินจัดการสารพัดอย่าง

ทีนี้เปิดใจแล้วยังไงต่อ? 

ก็อาจต้องคุยกันว่าพวกรายจ่ายร่วมกันของบ้าน ใครรับผิดชอบไปจะจัดการง่ายกว่า เช่น การที่ต้องมาหารค่าน้ำค่าไฟทุกเดือน บางทีมันก็เป็นเรื่องที่น่ารำคาญ โดยเฉพาะถ้าเงินเดือนไม่ได้ออกพร้อมกัน และทวงกันบ่อยๆ ก็ไม่ใช่เรื่องดีนัก 

ต่อมาก็อาจไปพูดถึงแนวทางการเก็บเงินและวางแผนเกษียณร่วมกัน เป็นเรื่องปกติมากที่คู่รักจะไม่ได้เก่งเรื่องการเงินทั้งคู่ และก็เป็นปกติที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งจะเป็นคนจัดการหลัก แต่ตรงนี้ก็อาจต้องคุยกันดีๆ ว่าลงทุนไปกับอะไรดี อาจต้องแงะ ‘ปม’ มาคุยกัน เพราะบ้านฝ่ายหนึ่งอาจเคยเจ๊ง เพราะลงทุนในหุ้นไทย เลยขยาดหุ้นและสินทรัพย์เสี่ยง แต่อีกฝ่ายเป็นนักลงทุนคริปโตชั้นเซียน เคยทำเงินมาหลักล้าน และแม่นเรื่องการคุมความเสี่ยง อะไรพวกนี้มันก็ต้องคุยและปรับความเข้าใจ

แน่นอนทั้งหมดไม่มีสูตรสำเร็จ ประเด็นพื้นฐานคือการเปิดใจอย่างจริงใจ หาข้อตกลง และอัปเดตกันเรื่อยๆ เมื่อมีความเปลี่ยนแปลงในชีวิตหรือเงินลงทุน 

และอันที่จริงมันก็ไม่ได้ต่างจากเรื่องอื่นๆ ในชีวิตคู่ แค่รายละเอียดมันต่างไปนิดหน่อยเท่านั้นเอง

อ้างอิง:

• CNBC. The most successful couples never let these 5 money mistakes ruin their relationship, says expert. https://shorter.me/xW8lB