รู้ไหม? สุโขทัยไม่ใช่อาณาจักรแรกของไทย

จากตำราเล่าเรียนที่ครูบาอาจารย์ให้ท่องจำ

ทุกคนคงจะตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า “สุโขทัย” คืออาณาจักรแรกของประเทศไทย แต่หารู้ไม่ว่านั่นเป็นความเข้าใจผิด!

เพราะในตอนที่อาณาจักรสุโขทัยตั้งขึ้นนั้น อาณาจักรอยุธยาก็เริ่มตั้งขึ้นแล้วเช่นกัน และอาจพูดได้ว่าก่อนหน้าอาณาจักรอยุธยา ก็มีอาณาจักรหลายแห่งตั้งอยู่ด้วย เช่น อาณาจักรพะเยา อาณาจักรเชียงใหม่ เป็นต้น

อีกทั้งในยุคสมัยนั้นคนแต่ละกลุ่มยังแบ่งออกเป็นเผ่าพันธุ์ และแต่ละกลุ่มต่างก็รักบ้านเมืองของตัวเองไม่ได้มองว่าทุกเผ่าพันธุ์จะเรียกตัวเองว่าเป็นคนไทยเสียทั้งหมด ดังนั้นในเวลานั้นจึงยังไม่มีคำว่า ‘รักชาติ’ หรือคำว่า ‘ประเทศไทย’ เกิดขึ้นเหมือนทุกวันนี้

ถ้าสุโขทัยไม่ใช่อาณาจักรแรกของไทย แล้วอาณาจักรใดคืออาณาจักรแรกกันล่ะ?

ย้อนกลับไปก่อนหน้านั้น มีอาณาจักรชื่อ “ละโว้” ตั้งอยู่ทางภาคกลางของไทย อาณาจักรแห่งนี้มีศูนย์กลางอยู่ที่จังหวัดลพบุรี และเป็นอารยธรรมของชาวมอญ เวลาต่อมาได้ถูกเขมรครอบงำจนกลายเป็นของเขมรไปในที่สุด จากนั้นอาณาจักรละโว้ก็ค่อยๆ เสื่อมอำนาจลง และย้ายศูนย์กลางไปที่อโยธยา(อยุธยา) ซึ่งต่อมาถูกแต่งตั้งให้เป็นอาณาจักรอยุธยา

หากจะบอกว่าละโว้คือรากเหง้าของอาณาจักรสุโขทัย และอยุธยาก็คงจะไม่ผิดนัก

สาเหตุที่สุโขทัยถูกหยิบยกมาเป็นหมุดหมายแรกของประวัติศาสตร์ชาติไทย คาดว่าน่าจะมาเป็นเพราะยุคนี้มีศิลาจารึก และลายสือไทยชุดแรกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชเกิดขึ้น

โดยลายสือไทยดังกล่าวดัดแปลงมาจากเขมรให้เขียนง่ายขึ้น และมีการเพิ่มวรรณยุกต์เข้าไป เนื่องจากภาษา ไม่ว่าจะการเขียนหรือพูดล้วนเป็นเครื่องบ่งบอกความเป็น ‘ชาตินิยม’ และเป็นการสร้าง ‘เอกลักษณ์ความเป็นชาติไทย’ ได้มากกว่าวัฒนธรรม

ด้วยเหตุนี้สุโขทัยจึงเป็นยุคสมัยที่ถูกยึดว่าเป็นต้นทางของเอกลักษณ์ความเป็นไทย และประวัติศาสตร์ชาติไทยในกระแสหลักมานับแต่นั้น

ใครสนใจเรียนรู้เรื่องราวอาณาจักรสุโขทัย-อยุธยา สามารถเดินทางย้อนเวลาผ่านไทม์แมชชีนได้ในพอดแคสต์ History Corgi ซีรีส์ประวัติศาสตร์ของตัวเรา EP.2: สุโขทัย อยุธยา https://youtu.be/vjRNDlOvkMY