ท่ามกลางความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์ที่ปะทุอีกรอบ สิ่งที่น่าเศร้าก็แน่นอนว่ามีมากมาย แต่สิ่งที่น่าประหลาดใจและตื่นตาที่สุด ก็คือฝั่งอิสราเอลบาดเจ็บน้อยมาก และถึงแม้ว่าฝั่งปาเลสไตน์จะกระหน่ำจรวดใส่ แต่จรวดก็ถูกขัดขวางกลางอากาศด้วยระบบต่อต้านจรวดมิสไซล์ที่ชื่อว่า Iron Dome

จรวดจาก Iron Dome (ซ้าย) | The National News
ทำไมอิสราเอลถึง “เก่ง” ขนาดนี้?
หลักๆ ถ้าจะไปเล่าเรื่องระบบ Iron Dome ก็คงจะน่าเบื่อเกินไป แต่เราอยากจะไปเล่าถึงภาพรวมของเทคโนโลยีทางการทหารกับเศรษฐกิจอิสราเอลโดยรวมๆ มากกว่า
อิสราเอลเป็นชาติที่ตั้งขึ้นมาโล่งๆ โดยมีประชากรไม่มาก ชาติอยู่ในพื้นที่กันดาร ทำการเกษตรไม่ได้ นำมันก็ไม่มี ศัตรูก็รอบด้าน ดังนั้นชาติที่มีลักษณะพื้นฐานๆ แบบนี้หลักๆ แล้ว ถ้าผู้นำประเทศมีวิสัยทัศน์ สิ่งที่เขามองเลยว่าต้อง “พัฒนา” ก็คือทรัพยากรบุคคล
ซึ่งเราก็จะเห็นแพตเทิร์นการ “สร้างชาติ” แบบเดียวกันในสิงคโปร์ ที่เป็นชาติเล็กๆ เกิดใหม่ เริ่มต้นไม่มีทรัพยากรใดๆ เหมือนอิสราเอล แต่ความต่างคือ “สิงคโปร์” พัฒนาทรัพยากรบุคคลมาเพื่อให้ชาติทำการค้า เป็นศูนย์กลางทางการเงิน แต่ในกรณีของอิสราเอล การสร้างชาติในช่วงแรกคือการสร้างทรัพยากรบุคคลมาเพื่อทำสงครามปกป้องประเทศ เพราะมันเป็นชาติของชาวยิวที่โดนล้อมโดยชาติอาหรับ ดังนั้นแนวทางพัฒนาการเทคโนโลยีของอิสราเอลเลยเป็นพวกเทคโนโลยีทางการทหาร
ซึ่งในแง่นี้การพัฒนาทรัพยากรบุคคลกับการพัฒนาทรัพยากรทางการทหารของอิสราเอลเองก็เลยไม่ได้แยกออกจากกัน ซึ่งก็สมเหตุสมผล เพราะคนอิสราเอลทุกคนต้องเกณฑ์ทหาร ไม่ว่าจะผู้ชายหรือผู้หญิง และมันก็เป็นมาแบบนี้ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน หรือจะบอกก็ได้ว่าในทางปฏิบัติ “การเกณฑ์ทหาร” มันก็คือส่วนหนึ่งของ การศึกษาภาคบังคับของอิสราเอลนั่นเอง
แต่แน่นอนอิสราเอลก็ไม่ได้สักแต่จะเอาประชาชนมาเป็นทหารและเอาไปใช้งานบ้าๆ บอๆ แบบบางประเทศ เขาเกณฑ์เพราะเขาต้องใช้จริงๆ เขาเป็นชาติเล็กๆ ที่โดนล้อมโดยชาติอาหรับซึ่งเป็นอริมาช้านาน ซึ่งถ้าซัดกันด้วยอาวุธเท่าๆ กัน เทคโนโลยีเท่าๆ กัน ยังไงอิสราเอลก็แพ้ ผลก็คือ “ความจำเป็น” ได้บีบให้อิสราเอลต้องพัฒนาเทคโนโลยีทางการทหารที่เหนือกว่าชาติอื่นๆ เพื่อให้เขา “สู้ได้แม้คนน้อยกว่า”
ซึ่งคนที่พัฒนาเทคโนโลยีทางการทหารให้อิสราเอลอย่างต่อเนื่องก็ไม่ใช่ใครอื่น ก็คือคนที่เกณฑ์ทหารเสร็จ อยากทำธุรกิจน่ะแหละครับ คนพวกนี้มีประสบการณ์รบ และมีหัวด้านเทคโนโลยีไปพร้อมๆ กัน อิสราเอลไม่เคยขาดคนแบบนี้ และรัฐบาลก็สนับสนุนมาตลอด ไม่งั้นชาติตัวเองก็ไม่มีทางจะสามารถพัฒนาเทคโนโลยีทางการทหารใช้เองได้หรอก
เทคโนโลยีทางการทหารของอิสราเอลล้ำแค่ไหน?
เขากล่าวกันว่า ถ้ากองทัพอเมริกา แข็งแกร่งที่สุดในแง่กำลังรบ กองทัพอิสราเอลก็ไฮเทคที่สุดในแง่เทคโนโลยี
เอาง่ายๆ อิสราเอลเป็นชาติแรกที่ใช้ “เครื่องบินไร้คนขับ” หรือ “โดรน” ในสงครามจริง ในปี 1969 และมาทุกวันนี้อิสราเอลเป็นชาติที่ส่งออกโดรนเป็นอันดับ 1 ของโลก มีส่วนแบ่งตลาดประมาณ 60% ในขณะที่อเมริกามีแค่ประมาณ 25% เท่านั้น
ชาติที่มีประชากรไม่ถึง 10 ล้านคนนี้ “ล้ำ” ขนาดนั้นครับด้านการทหาร และล้ำระดับส่งออกด้วย
ซึ่งไอ้เทคโนโลยีไร้คนขับนี้ ส่วนหนึ่งก็เพราะอิสราเอลเห็นว่าทรัพยากรบุคคลสำคัญ ไม่จำเป็นไม่ควรจะส่งทหารไปตาย เพราะประชากรเขามีน้อย ซึ่งต่อมาไอเดียแบบนี้ก็นำไปสู่การใช้ “หุ่นยนต์ลาดตระเวน” แทนการใช้ทหารจริงๆ เพื่อการบาดเจ็บล้มตาย และก็คงไม่ต้องบอกว่านี่โคตรไฮเทค อเมริกายังไม่ทำแบบนี้เลย

หุ่นยนต์ลาดตระเวนชื่อ Guardium ของอิสราเอล ใช้ในการตรวจตราพรมแดน | New York Post
นอกจากนี้ความไฮเทคของอิสราเอลมีอีกในหลายมิติมาก ตั้งแต่เป็นชาติที่มีดาวเทียมใช้มาตั้งแต่ปี 1988 ซึ่งตอนนั้น การมีดาวเทียมเป็นของตัวเองเป็นเรื่องของมหาอำนาจไม่ถึง 10 ชาติเท่านั้น แต่อิสราเอลที่เป็นชาติเล็กๆ ก็สามารถเทียบเคียงชาติมหาอำนาจด้านเทคโนโลยีอวกาศมาแล้วตั้งแต่ตอนนั้น
หรือจะมาด้านความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์ ทุกคนที่เคยศึกษาโลกของแฮกเกอร์มาบ้าง ก็คงจะเคยได้ยินชื่อ “ระบบปฏิบัติการที่แฮกเกอร์ทั่วโลกใช้” อย่าง Kali Linux ซึ่งก็คงไม่ต้องเดาว่า นี่เป็นเทคโนโลยีของอิสราเอลเช่นกัน หรือพูดง่ายๆ อิสราเอลเป็นชาติที่ “ส่งออก” ไม่ใช่แค่อาวุธสงครามแบบออฟไลน์เท่านั้น แต่ส่งออกอาวุธสงครามออนไลน์ด้วย
หรือจะตัดมาด้านที่เอา AI มาผสมกับอาวุธสงครามจริงๆ สิ่งที่เราจะได้เห็นก็คือระบบ Iron Dome ที่เพิ่งเฉิดฉายในความขัดแย้งล่าสุดที่เพิ่งเล่าไป เพราะระบบนี้ จริงๆ มันคือเอา AI มาประสานกับอาวุธต้านขีปนาวุธดั้งเดิมเพื่อให้มันทำงานได้รวดเร็วและต่อต้านจรวดที่มาในระยะสั้นได้ พูดง่ายๆ คือต้องทำงานได้ “เร็ว” ซึ่งต่างจากระบบด้านขีปนาวุธแบบข้ามทวีปทั้งหลาย ที่ไม่จำเป็นต้องเร็วขนาดนี้ก็ได้ เพราะมันเห็นแต่ไกล หรือมีเรดาร์จับได้แต่ไกล ทั้งนี้ ก็อยากจะขยายความว่าระบบ Iron Dome ที่ว่านี้ เป็นระบบต้านขีปนาวุธแรกของโลก ที่ถูกใช้ในสงครามจริงๆ คือมีหลายชาติ พัฒนาระบบนี้ มาเพื่อป้องกันประเทศ แต่มันไม่ได้ใช้ (หมายความว่าไม่โดนยิง) แต่อิสราเอล ก็อย่างที่เห็น ตั้งแต่ติดตั้ง Iron Dome มาเมื่อปี 2011 ก็ได้ใช้ไปตั้งไม่รู้กี่ครั้งต่อกี่ครั้งแล้วเพื่อต้านจรวดจากปาเลสไตน์
ดังนั้น จริงๆ มันแทบจะไม่ต้องกังขาว่ากองทัพอิสราเอลไฮเทคและแข็งแกร่งแค่ไหน รบกันจริงๆ อย่าว่าแต่ปาเลสไตน์เลย ชาติอาหรับแถวๆ นั้นที่ใหญ่กว่าก็มีหนาว
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ปัญหาของอิสราเอลในสายตาโลกก็ไม่ใช่ปัญหาทางการทหาร แต่เป็นปัญหาด้านมนุษยธรรมมากกว่า เพราะชาติที่มีเทคโนโลยีทางการทหารโหดระดับนี้ ถ้าไม่มีมนุษยธรรมกำกับ มันก็จะทำเรื่องโหดร้ายกับเพื่อนมนุษย์ได้ระดับเกินจินตนาการ…และแน่นอนนี่คือสิ่งที่ชาวปาเลสไตน์เจอมาตลอด
อ้างอิง:
- New York Post. Why Israel has the most technologically advanced military on Earth. https://bit.ly/3v5ONBd
IEEE Spectrum. Why Does Israel Have So Many Startups? http://bit.ly/34CJJXL
IFLScience. What Is The Iron Dome? Israel’s High-Tech Rocket Shield. https://bit.ly/3f2HaGl
Wikipedia. Timeline of first orbital launches by country. https://bit.ly/3f3t4V7