2 Min

หยุดใส่ร้าย! ปลาทองไม่ได้ความจำสั้น แต่อาจมีความจำนานถึง 6 เดือนsus

2 Min
5249 Views
10 Jan 2021
“ขี้ลืมอย่างกับปลาทอง”
“เป็นปลาทองเหรอ ทำไมความจำสั้นขนาดนี้”

ปลาทอง | smithsonianmag

เอาเป็นว่าปลาทองเป็นจำเลยสังคมเรื่องความจำสั้นมาเนิ่นนาน ด้วยความเชื่อที่บอกว่าปลาทองนั้นมีความทรงจำสุดแสนจะสั้น จำอะไรได้ไม่เกิน 3 วินาที จำไม่ได้แม้แต่ว่าตัวเองกินอาหารหรือยัง เลยต้องกินไปเรื่อยๆ
 
แต่ข้อเท็จจริงไม่ใช่แบบนั้น…

บทความนี้จึงเกิดขึ้นมาเพื่อแก้ต่างว่าปลาทองไม่ได้ความจำสั้นแถมยังฉลาดกว่าที่เราคิดด้วย!

คำแก้ต่างนี้เกิดขึ้นจากการทดลองง่ายๆ ของเด็กชายอายุ 15 ปีจากรัฐ Adelaide ประเทศออสเตรเลีย โดยก่อนเขาจะให้อาหารปลาทองของตัวเอง เขาจะใส่ตัวต่อเลโก้สีแดงเข้าไปก่อนหนึ่งตัว แล้วค่อยโรยอาหารไว้รอบๆ ซึ่งในช่วงแรกปลาทองเกิดอาการหวาดกลัว แต่หลังทำการทดลองประมาณ 2-3 สัปดาห์ปลาทองก็จำได้ว่าถ้าหากตัวต่อสีแดงถูกหย่อนลงมา แปลว่ามันกำลังจะได้กิน
 
หลังจากที่ปลาทองจำเลโก้สีแดงได้สักพัก เขาก็หยุดการทดลองไป 1 สัปดาห์ หลังจากเวลาผ่านไปเขากลับมาหย่อนเลโก้ลงตู้อีกครั้ง และปลาทองจำได้! การที่มันว่ายตรงไปที่อาหารทันทีหลังเห็นเลโก้เป็นข้อพิสูจน์ว่ามันมีความทรงจำมากกว่า 1 สัปดาห์อย่างแน่นอน

Goldfish | PetMD

คำถามคือปลาทองมีความจำนานแค่ไหน?

จากการวิจัยของนักวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัย Plymouth ในสหราชอาณาจักร ค้นพบว่าปลาทองมีการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ และพวกมันมีความทรงจำยาวนานอย่างน้อย 3 เดือน ที่สำคัญคือมันสามารถจดจำเวลาได้ด้วย
 
ส่วนหนึ่งของการวิจัยจะฝึกให้ปลาทองว่ายมาที่คันโยกที่ให้อาหารอัตโนมัติ ซึ่งเครื่องจะถูกหย่อนลงมาเพียงแค่ 1 ชั่วโมงต่อวันเท่านั้น ในการทดลองปรากฏว่าปลาทองสามารถจดจำได้และมันจะว่ายมาที่เครื่องในเวลาเดิมของทุกวันเท่านั้น แสดงให้เห็นว่ามันเรียนรู้เวลาด้วยเช่นกัน
 
ขณะที่งานวิจัยอีกชิ้นหนึ่งของสถาบันเทคโนโลยีของอิสราเอลแสดงให้เห็นว่าปลาทองมีความทรงจำที่ยาวนานกว่านั้น หลังทำการวิจัยโดยฝึกลูกปลาทองให้ฟังเสียงเรียกจากลำโพงก่อนที่จะกินอาหาร จากนั้นเมื่อมันจดจำเสียงเรียกได้ นักวิจัยก็ปล่อยให้มันใช้ชีวิตอยู่ในแหล่งน้ำธรรมชาติเอง จนกระทั่งมันโตขึ้น ต่อมาอีกราว 6 เดือน นักวิจัยได้ลองเปิดลำโพงใช้เสียงเรียกพวกมันอีกครั้ง ผลปรากฏว่ามันยังคงว่ายน้ำตามเสียงเพื่อกินอาหารอยู่!

ปลาทอง | smithsonianmag

 
จากการวิจัยหลายชิ้นเป็นข้อพิสูจน์แล้วว่าปลาทองไม่ได้มีความทรงจำ 3 วินาทีอย่างที่มนุษย์ชอบใส่ร้าย เพราะพวกมันอาจมีความจำที่ยาวถึง 6 เดือน ที่สำคัญคือมันยังเป็นสิ่งมีชีวิตที่รู้จักการเรียนรู้ จำจด แยกแยะ และเข้าใจระบบเวลาด้วย
 
นอกจากนี้ปลาทองยังสามารถเรียนรู้เรื่องที่ซับซ้อนเช่นการว่ายผ่านเขาวงกต หรือดันลูกบอลเข้าโกลได้ ถ้าหากฝึกฝน (นักวิจัยของมหาวิทยาลัย Plymouth ระบุด้วยว่ามันฉลาดกว่าปลาเทราต์)
 
แม้เราจะไม่สามารถหาที่มาของมายาคติความขี้ลืมของปลาทองได้ แต่เอาเป็นว่าปลาทองไม่ได้ความจำเสื่อมอย่างที่เราเข้าใจก็แล้วกัน
 
อ้างอิง: