3 Min

ทำไม Gen Z จึงถูกเรียกว่า ‘คนรุ่นเหงาที่สุด’ ในประวัติศาสตร์มนุษย์?

3 Min
2041 Views
10 May 2023

Gen Z คือคนรุ่นใหม่ที่เริ่มมีบทบาทในพื้นที่ทางสังคมทั่วโลก เพราะคนกลุ่มนี้บางส่วนเข้าสู่วัยทำงานแล้ว และคนทั่วโลกก็มองคนรุ่นนี้ต่างกันไป มองว่ามีความกล้าแสดงออกบ้าง มองว่าก้าวร้าวบ้าง มองว่ามีทักษะหลากหลายบ้าง มองว่าขี้เกียจบ้าง มองว่าเปิดกว้างต่อความหลากหลายบ้าง มองว่าใจแคบต่อคนเห็นต่างบ้าง ฯลฯ ซึ่งมุมมองของคนรุ่นอื่นที่มีต่อคน Gen Z นั้นแตกต่างกันสุดๆ ราวกับว่าพวกเขาคือ ‘สิ่งมีชีวิตชนิดใหม่’ ที่ต่างจากคนรุ่นใดๆ ในโลกที่เคยมีมา

ว่าแต่มันเป็นอย่างนั้นจริงหรือ? ถ้าเริ่มจากข้อเท็จจริงที่ได้จากการวิจัยเชิงปริมาณที่มีคนทำกันมาพอสมควรในหลายพื้นที่ทั่วโลก ผลออกมาค่อนข้างตรงกันว่า ในบรรดาคนทุกรุ่นในโลกปัจจุบัน คน Gen Z คือคนรุ่นที่ ‘เหงา’ ที่สุด หลังจากที่คนจำนวนมากในสมัยก่อนเคยคิดว่าคน Gen Y จะเหงาไปไหน ทุกวันนี้ผลสำรวจเชิงปริมาณบอกเลยว่าคน Gen Z นี่ ‘เหงายิ่งกว่า’ และมีแพทเทิร์นที่ชัดเจนว่าคนรุ่นใหม่ๆ รู้สึกเหงากว่าคนรุ่นก่อนๆ จริง

คำถามคือ ทำไม?

ตรงนี้หลายคนอาจอธิบายว่า เป็นเพราะคนรุ่นใหม่ๆ อยู่กับตัวเอง และ ‘เล่นอินเทอร์เน็ตเยอะไป’ ก็เลยเหงา ซึ่งคำตอบนี้ก็ถูกบางส่วน แต่ไม่ถูกที่สุด เพราะเหตุผลที่วิเคราะห์ได้จากการศึกษาวิจัยพบว่า ‘ความเหงา’ ไม่ได้เกิดจากการเล่นอินเทอร์เน็ตหรือโซเชียลมีเดียมากขึ้น แต่มันเกิดจากการทำกิจกรรมทางสังคมที่น้อยลง หรือพูดง่ายๆ คือการมีปฏิสัมพันธ์กับคนเป็นๆ น้อยลงนั่นเอง

ในสหรัฐอเมริกา มีสถิติชัดเจนว่าคนรุ่นใหม่ไปโบสถ์ในวันอาทิตย์กันน้อยลง ปฏิสัมพันธ์กับเพื่อนบ้านก็น้อยลง และจริงๆ แค่นี้ก็เป็นคำอธิบายที่เพียงพอแล้วว่าทำไมคนรุ่นใหม่ถึงรู้สึก ‘เหงา’ ทั้งยังมีการวิเคราะห์เพิ่มอีกว่า ปริมาณของผู้ปกครองแบบ ‘เลี้ยงเดี่ยว’ มีมากขึ้น และโดยทั่วไปเด็กในครอบครัวที่มีเพียงพ่อหรือแม่แต่เพียงอย่างเดียวก็มักจะรู้สึกเหงามากกว่าเด็กที่ครอบครัวมีทั้งพ่อและแม่อยู่แล้ว เพราะครอบครัวแบบหลังผู้ปกครองมักจะมีเวลาให้เด็กๆ มากกว่า

พูดง่ายๆ คือคน Gen Z มีโอกาสได้ปฏิสัมพันธ์กับคนตัวเป็นๆ น้อยกว่าคนรุ่นก่อน พวกเขาส่วนใหญ่จึงรู้สึกเหงามากกว่า ซึ่งตรงนี้ จริงๆ ก็ไม่อาจโทษ Gen Z ได้เต็มปาก แต่อาจต้องโทษสังคมปัจจุบันที่มันไม่เอื้อให้ผู้คนมีปฏิสัมพันธ์กัน เพราะที่ผ่านมาสังคมทั่วโลกหลายแห่งพยายามจะออกแบบให้มนุษย์เป็น ‘สัตว์เศรษฐกิจ’ เพื่อให้ทำงานจ่ายภาษีแล้วก็ตายไป ระบบทุนนิยมไม่สนว่าคุณจะมีสภาพจิตใจเป็นยังไง แต่สนแค่ว่าคุณจะมีเงินมาบริโภคสินค้าหรือไม่ ซึ่งสุดท้ายแล้วโลกแบบนี้ก็จะทำให้ผู้คนรู้สึกเหงา-เปล่าเปลี่ยว และคน Gen Z ก็ประสบสิ่งเหล่านี้อย่าง ‘หนักข้อกว่า’ คนรุ่นอื่น

แต่ความน่าสนใจคือ ถ้ามองไปอีกระดับ การที่คน Gen Z เหงากันอย่างกว้างขวางก็ไม่ใช่เรื่องผิดปกติ เพราะการจัดการอารมณ์ความรู้สึกถูกทำให้กลายเป็นเรื่องปกติ ถ้าคุณเครียดเพราะไม่มีใครคุยด้วย คุณสามารถไปหานักจิตบำบัดหรือจิตแพทย์ได้ ถ้าหากพบความผิดปกติ จิตแพทย์ก็จะให้ยาคุณมากิน ซึ่งนี่ก็เป็นวิธีจัดการแบบปกติทั่วไป ทั้งที่สมัยก่อนเวลาคุณเครียด บางทีการออกไปกินเหล้าสำมะเลเทเมากับเพื่อนอาจถือว่าเป็น ‘ทางออก’ ที่ใช้ได้ชะงัดกับปัญหาแล้ว

พูดอีกแบบ ความเหงาของ Gen Z และปัญหาที่ตามมาทั้งหมดมักถูกมองว่าเป็นปัญหา ‘เชิงปัจเจก’ ที่จัดการได้แบบปัจเจก แต่ไม่ค่อยจะถูกมองว่าเป็นปัญหา ‘เชิงสังคม’ ทั้งๆ ที่เวลามีการสำรวจเรื่องความเหงา ไม่ได้มีคำถามตรงๆ ว่า ‘คุณเหงาไหม’ แต่คำถามส่วนใหญ่จะเป็นทำนองว่า คุณคิดว่าคุณสามารถหาเพื่อนได้ไหมถ้าคุณต้องการ? เวลาคุณมีปัญหาใหญ่ๆ ในชีวิต คุณมีคนที่คุณรู้สึกว่าสามารถปรับทุกข์ด้วยได้หรือไม่? ซึ่งคน Gen Z ได้คะแนนจากคำถามนี้ต่ำกว่าคนทุกรุ่น

การขาดสิ่งเหล่านี้ไปทำให้คน Gen Z มีความเป็น ‘ปัจเจก’ มากขึ้น และนำมาซึ่งพฤติกรรมแปลกๆ ในสายตาคนรุ่นอื่นอีกสารพัด แต่มันก็สมเหตุสมผล เพราะถ้าเป็นคนรุ่นก่อน พฤติกรรมที่ดูแปลกๆ หลายอย่างอาจโดนเบรกด้วยกลุ่มเพื่อนหรือกลุ่มสังคมต่างๆ ที่ตนเข้าร่วม ซึ่งพอ Gen Z ไม่ค่อยได้เข้าสังคม หรือบางคนก็ถึงขั้นไม่มีสังคมเลย พฤติกรรมที่เป็นปัจเจกเกินไปในมาตรฐานของคนรุ่นอื่นๆ ก็เลยปรากฏออกมาเยอะกว่า และทำให้คนรุ่นอื่นมอง Gen Z แปลกๆ

และอยากให้ลองคิดดูว่ายิ่งคนรุ่นนี้ต้องผ่านยุคโควิดมาจะ ‘เหงา’ กันขนาดไหน เพราะการมีชีวิตมัธยมปลายหรือชีวิตมหาวิทยาลัยหายไปเกือบ 3 ปีนั้นก็ไม่น่าจะใช่เรื่องเล่นๆ สำหรับสังคมที่กลุ่มเพื่อนสนิทมักจะรวมตัวกันได้ในช่วงวัยนี้

ลองคิดดูว่าคนที่ผ่านช่วงเวลาสำคัญอย่างช่วงวัยรุ่นมาโดยไม่มี ‘กลุ่มเพื่อน’ หรือ ‘เพื่อนสนิท’ เลย จะเป็นอย่างไร ซึ่งก็คงไม่แปลกอะไรที่คนที่ผ่านประสบการณ์เหล่านี้มาในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของการเปลี่ยนผ่านจากวัยรุ่นไปเป็นผู้ใหญ่ จะกลายเป็นคนรุ่น ‘เหงาที่สุด’ บนโลกใบนี้

อ้างอิง

+0
REPORT