จากทฤษฎีสู่โลกแห่งความเป็นจริง

การศึกษาเศรษฐศาสตร์มหาภาคเป็นการศึกษาเศรษฐกิจของทั้งระบบ ได้แก่ผลผลิตมวลรวม รายได้ประชาชาติ การบริโภคมวลรวม การลงทุนมวลรวม การใช้จ่ายของรัฐบาล รวมไปถึงการจ้างงาน

Gross Domestic Product ประกอบด้วย Y=C+I+G+NX form theory to the real world

เมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2567 ทางคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้จัดงาน Macro Holiday 2024 form theory to the real world  ได้นำตัวแปรของผลผลิตมวลรวมของเศรษฐกิจ เข้ามาสู่โลกแห่งความจริงกับผู้เชี่ยวชาญที่มีความเกี่ยวข้องกับตัวแปรในผลผลิตมวลรวมของเศรษฐกิจมาบรรยายในครั้งนี้

GDP (Y) : Gross Domestic Product  ผลิตภัณฑ์รวมในประเทศ

โดย คุณทักษอร พรถาวร ผู้ช่วยผู้อำนวยการิสำนักงานภาคเหนือ ธนาคารแห่งประเทศไทย สำนักภาคเหนือ

โดย คุณทักษอร ได้บรรยาย ธนาคารแห่งประเทศไทย 2ข้อหัวหลัก

1.  บทบาทหน้าที่แบงก์ชาติในการดำเนินนโยบายการเงิน

หน้าที่ของธนาคารกลาง คือ การกำหนดนโยบายการเงิน เพื่อสร้างระบบทางการเงินที่มีเสถียรภาพ รักษาระดับราคาของสินค้าและบริการไม่เปลี่ยนแปลง  เพราะเสถียรภาพระบบการเงินจะสามารถทำหน้าที่ให้บริการทางการเงินได้อย่างราบรื่น ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อคุณภาพชีวิตทางเศรษฐกิจของไทย

_{ที่มา : ธนาคารแห่งประเทศไทย .(2567) . ความสำคัญของเสถียรภาพระบบการเงิน [รูปภาพ]. เข้าถึงได้จาก https://www.bot.or.th/th/our-roles/financial-stability/financial-stability.html . สืบค้น 29 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567.}

ค่าของเงินมี 3 มิติ คือ อัตราเงินเฟ้อ อัตราแลกเปลี่ยน และ อัตราดอกเบี้ย ธนาคารแห่งประเทศไทยใช้ทฤษฎี Impossible Trinit ซึ่งการดำเนินนโยบายการเงินของไทยปัจจุบัน คือ การใช้กรอบเป้าหมายเงินเฟ้อแบบยืดหยุ่น และระบบอัตราแลกเปลี่ยนแบบลอยตัวภายใต้การจัดการ

กำหนดให้อัตราเงินเฟ้อทั่วไปในช่วง 1-3% เศรษฐกิจมีการเติบโตอย่างยั่งยืน มีเสถียรภาพด้านราคาและเสถียรภาพระบบการเงิน โดยใช้อัตราดอกเบี้ยเป็นเครื่องมือ  ในวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2567 ประกาศให้คงอัตราดอกเบี้ยนโยบายคงไว้ที่ 2.50% ต่อปีและรักษาเสถียรภาพของระบบการเงิน

2. โครงสร้างและการวิเคราะห์ภาวะเศรษฐกิจภูมิภาค

ในปี2567 ขยายตัวจากปีก่อน กิจกรรมทางเศรษฐกิจปรับดีขึ้นต่อเนื่องตั้งแต่ต้นปี โดยเฉพาะ การท่องเที่ยว รายได้เกษตรกรขยายตัวดีจากด้านราคา ผลผลิตอุตสาหกรรมขยายตัวได้ ตลาดแรงงานและความเชื่อมั่นปรับดีขึ้น เป็นปัจจัยสนับสนุนการบริโภค

ภาวะเศรษฐกิจภาคเหนือเดือนมกราคม  ขยายตัวเล็กน้อยจากเดือนก่อน ตามการท่องเที่ยวที่ขยายตัวได้ต่อเนื่อง ประกอบกับผลผลิตอุตสาหกรรมปรับดีขึ้น และผลผลิตเกษตรหดตัวน้อยลง อย่างไรก็ตาม ทิศทางรายได้เกษตรกร และการจ้างงานที่ชะลอลง เป็นปัจจัยกดดันการบริโภคให้ขยายตัวได้เล็กน้อย

C  : Consumption การบริโภค

โดยคุณ รัชกร ปิยะสัจบูลย์ รองประธานกรรมการหอการค้าจังหวัดเชียงใหม่

          หอการค้าจังหวัดเชียงใหม่ในฐานะที่เป็นองค์กรตัวแทนของภาคเอกชน และเป็นสถาบันที่ได้รับการยอมรับทั้งในระดับจังหวัดและระดับประเทศทำหน้าที่ดำรงบทบาทส่งเสริมการดำเนินธุรกิจของสมาชิก ตลอดจนสนับสนุนและส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม    การบริโภคของภาคเอกชนและประชาชน เป็นการจับจ่ายใช้สอยทั่วไป เช่น ค่าอาหาร สาธาณูปโภค เป็นต้น

คุณ รัชกร กล่าวถึง จังหวัดเชียงใหม่ที่มี GDP ที่สูงถึง250,000ล้านบาท มากจากการท่องเที่ยว 67.8% ภาคเกษตร 22.1% ภาคค่าปลีกค่าส่ง 10.2% ในภาคเหนือจังหวัดที่มี GDP มากที่สุดคือ เชียงใหม่ นครสวรรค์ กำแพงเพชร ในปี2023 รายได้จากการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่มากถึง 67,045.28ล้านบาท และส่วนมากเป็นนักท่องเที่ยวจากประเทศจีน เกาหลีใต้ และ ไต้หวัน

จุดแข็งจุดอ่อนของเชียงใหม่

_{ที่มา: เพจศูนย์วิจัยและพัฒนาท่องเที่ยว .(2563) . การศึกษาโอกาสและนโยบายการท่องเที่ยว (SWOT) ภายในเขตการพัฒนาการท่องเที่ยวอารยธรรมล้านนา [รูปภาพ] . เข้าถึงได้จาก https://shorturl.asia/0gtH5 (Facebook) . สืบค้น 29 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567.}

วางกลยุทธ์เชียงใหม่อีก5ปี

ด้านอสังหาริมทรัพย์ กลุ่มที่อยู่อาศัยประเภทมือสอง ยังได้รับความสนใจต่อเนื่อง เนื่องจาก แนวโน้มราคาที่อยู่อาศัยใหม่ปรับตัวขึ้น จากปัจจัย เรื่อง ราคาที่ดิน และ ต้นทุนการก่อสร้างใหม่ แต่ต้องการอาศัยอยู่ในเขตเมือง รวมถึง หางดง และ สันทราย โดยเฉพาะ กลุ่มราคา 3-5 ล้านบาท

ด้านอุสาหกรรม

• อุตสาหกรรมอื่นๆ ผลิตพลังงานไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์

• กลุ่มอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์จากพืช ประกอบด้วยกิจการเกี่ยวกับการสีข้าว 

• อุตสาหกรรมอาหาร ประกอบด้วยการผลิตเกี่ยวกับการแปรรูปผักและผลไม้ การแช่แข็งทุกชนิด 

NX : Net Exports  การค้าระหว่างประเทศ

โดยคุณดุษณีญา อินทนุพัฒน์ สำนักยุโยป กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์

International Trade การค้าระหว่างประเทศ คือแลกเปลี่ยนสินค้าและการบริการ ทุน ข้ามพรมแดนประเทศ

ส่งออก-การนำเข้า = มูลค่าการค้าสุทธิ

หากว่าในปีนั้นประเทศมีมูลค่าการส่งออก มากกว่ามูลค่าการนำเข้า ประเทศก็จะได้เปรียบ ดุลการค้าระหว่างประเทศ (NX- NET Export) และเป็นส่วนหนึ่งของ GDP (ผลิตภัณฑ์มวลรวม) หรือกล่าวได้ว่าเป็นรายได้ของประเทศในปีนั้น

ข้อดีของการค้าระหว่างประเทศ

ประเทศสามารถจำหน่ายผลผลิตส่วนเกินจากการบริโภคภายในประเทศไปสู่ผู้บริโภคภายนอกประเทศ ทำให้เกิดรายได้เข้าสู่ประเทศและส่งผลต่อมาตรฐานการครองชีพที่สูงขึ้น  ทำให้มีผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ที่ไม่สามารถผลิตได้ในประเทศ ที่มีประสิทธิภาพซึ่งมีผลต่อความเจริญก้าวหน้าด้านเศรษฐกิจ ประชาชนได้ใช้สินค้าและบริการที่มีคุณภาพดีในราคาถูก เนื่องจากแต่ละประเทศสามารถผลิต ตามความชำนาญของตน (competitive advantage) ทำให้เกิดการแบ่งงานกันทำ และ สามารถใช้ทรัพยากรได้อย่างมีประสิทธิภาพเพิ่มมากยิ่งขึ้น

ความท้าทายของการค้าระหว่างประเทศ

การนำเข้าสินค้าและบริการจากต่างประเทศ จะเกิดความไม่สมดุล หากมีการนำเข้าสินค้าและบริการจากต่างประเทศมากกว่าการส่งออกสินค้าและบริการจะให้ประเทศขาดดุลการค้าได้ ส่งผลต่อดุลการชำระเงินและทำให้เป็นปัจจัยที่ทำให้ทุนสำรองระหว่างประเทศลดลง

การค้าเสรีองค์การค้าโลก WTO

วัตถุประสงค์ของ WTO เป็นองค์กรระหว่างประเทศ (international organization) องค์กรเดียวในโลกที่ทำหน้าที่กำกับดูแลการค้าระหว่างประเทศในระดับพหุภาคี เป็นเวทีในการเจรจาลดอุปสรรคและข้อกีดกันทางการค้า และจัดทำกฎระเบียบการค้า ระหว่างประเทศเพื่อสนับสนุนให้การค้าโลกมีความเสรียิ่งขึ้นบนพื้นฐานของการแข่งขันที่เท่าเทียมกัน

ข้อตกลงตกลงการค้าเสรี  FTA 

เป็นความตกลงระหว่าง 2 ประเทศขึ้นไปหรือเป็นการรวมกลุ่มเศรษฐกิจ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจะลดอุปสรรคทางการค้าระหว่างกันให้เหลือน้อยที่สุดหรือลดภาษีศุลกากรระหว่างกันให้เหลือเป็น 0% และใช้อัตราภาษีปกติที่สูงกว่ากับประเทศนอกกลุ่ม

G : Government Spending  ค่าใช้จ่ายรัฐบาล

โดยคุณ ศิริกัญญา ต้นสกุล  หัวหน้าทีมเศรษฐกิจของพรรคก้าวไกล

หน้าที่ของการใช้จ่ายภาครัฐ คือการรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ รัฐดำเนินกิจกรรมและนโยบายต่างๆ เพื่อให้ระบบเศรษฐกิจทำงานได้อย่างมีเสถียรภาพและมั่นคง มีการกระจายรายได้เพื่อให้มีเท่าเทียม การสร้างและให้บริการทางสาธารณะ การใช้จ่ายของรัฐบาล หรือ การลงทุนภาครัฐ ตามนโยบายต่าง ๆ  รวมถึงเงินเดือนของข้าราชการ เงินเดือนค่าจ้างซึ่งหากแบ่งตามประเภทการใช้จ่ายงบประมาณส่วนใหญ่ถูกใช้ไปกับเงินเดือนค่าจ้างบุคลากรของภาครัฐสูงสุดหากแบ่งตามประเภทค่าใช้จ่าย การศึกษาเป็นด้านที่รัฐใช้จ่ายมากที่สุด หากแบ่งตาม function จ่ายถึง 27% ของค่าใช้จ่าย  

ดังนั้น การใช้จ่ายของรัฐบาล เป็นเครื่องมือทางการคลังควบคู่กับการหารายได้ของรัฐบาล เพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ ทั้งในด้านการส่งเสริมการ เจริญเติบโต และการกระจายรายได้ที่เป็นธรรม

I : Investment การลงทุน

โดย ดร.อสมา เหลี่ยมมุกดา นักเศรษฐศาสตร์  Economic intelligence center ธนาคารไทยพาณิชย์

เศรษฐกิจไทยฟื้นตัวช้า บนปัญหาเชิงโครงสร้างที่สะสมมาตั้งแต่อดีต โดย SCB EIC ในปี 2566 มีการปรับลดประมาณการเศรษฐกิจไทย เนื่องจากภาครัฐหดตัวแรงขึ้นและท่องเที่ยวต่างชาติฟื้นช้ากว่าที่ประเมินไว้ ทำให้ในปี 2567 ปรับลดประมาณการเป็น3.0% ตามแรงส่งเศรษฐกิจที่แผ่วลง ส่งผลประเทศไทยจัดอยู่ในกลุ่มประเทศที่ฟื้นจากโควิดได้ช้าคิดอันดับรั้งท้ายในโลกซึ่งการฟื้นตัวของอุตสาหกกรรม อุตสาหกกรรมที่ฟื้นตัวคือร้านค้าร้านอาหาร แต่สิ่งที่น่าเป็นห่วงคือพลาสติกที่เพิ่มมากขึ้น  การลงทุนระยะสั้น เน้นการนำเข้าและส่งออก แนวโน้มอุตสาหกรรมสามารถทำให้การลงทุนภาคเอกชนในประเทศปรับเพิ่มขึ้น ซึ่งไทยสามารถดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศ เช่น การขยายฐานการผลิตอิเล็กทรอนิกส์และยานยนต์โดยเฉพาะจากจีน  สรุปคือไทยควรปรับโครงสร้างการลงทุนใหม่ให้มีกลยุทธ์ เพื่อการลงทุนในประเทศเพิ่มขึ้น เพื่อเศรษฐกิจไทยมีความมั่นคงมากขึ้น

จากที่ได้ฟังบรรยายในครั้งนี้ ทำให้เข้าใจในทฤษฎีที่เรียนในเศรษฐศาสตร์มหภาคมากขึ้น ได้เห็นภาพรวมของเศรษฐกิจ ทั้งภูมิภาคและในประเทศ ซึ่งทุกตัวแปรส่งผลและมีความสำคัญในเศรษฐกิจ

สุดท้ายนี้ ผู้เขียนได้รับความรู้จากผู้เชี่ยวชาญที่มาบรรยายในกิจกรรมนี้เป็นอย่างมาก หวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้ได้เผยแพร่ให้กับผู้ที่สนใจเศรษฐศาสตร์มหภาคได้เข้าใจในตัวแปรทฤษฎีของบทเรียนกับตัวแปรในโลกความจริงของเศรษฐกิจได้ไม่มากก็น้อย

_{ที่มาของข้อมูล :}

• _{คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ . (2567). Y = C + I + G + NX From Macro Theory to the Real World [live] . เข้าถึงได้จาก : https://fb.watch/qCPmL_TngI/ . สืบค้น 19กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567}

• _{ธนาคารแห่งประเทศไทย . (2567). บทบาทหน้า ธปท. .เข้าถึงได้จาก : https://www.bot.or.th/th/our-roles.html . สืบค้น 29 กุมภาพันธ์ 2567}

• _{อาจารย์ดร.ธิดารัตน์ สืบญาติ .รายจ่ายสาธารณะ (page4). เข้าถึงได้จาก : http://pws.npru.ac.th/chanokchone/data/files/รายจ่ายสาธารณะ%20pdf.pdf . สืบค้น 2 มีนาคม 2567}

• _{SCB ไทยพาณิชย์ Trade Finance .( 2567) . ข้อตกลงตกลงการค้าเสรี  FTA . เข้าถึงได้จาก : https://www.scbtradenet.com/tradenet/th/scbtrade-home_update.html . สืบค้น 3 มีนาคม 2567 .}

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชา Macroeconomic Theory 2 (751309) คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

เขียนโดยนางสาวพิมพ์ใจ ตาคำ นักศึกษาคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่