3 Min

นักวิทยาศาสตร์ยืนยันหมาฟัง “ภาษา” มนุษย์ไม่รู้เรื่อง

3 Min
4973 Views
21 Dec 2020
 
หมาเป็นสัตว์ชนิดแรกที่มนุษย์เอามาเลี้ยงอย่างต่ำราว 20,000 ปีก่อน และเป็นสัตว์ที่วิวัฒนาการอยู่ร่วมกับมนุษย์อย่างแท้จริงยิ่งกว่าสัตว์ใดๆ
 
ถามว่าทำไมมนุษย์ถึงเลี้ยงหมาก่อนสัตว์อื่น เหตุผลหลักๆ ก็คือหมาน่าจะเป็นสัตว์ชนิดเดียวที่ “ฉลาด” พอจะสื่อสารกับมนุษย์และสามารถทำงานร่วมกับมนุษย์ได้ โดยหน้าที่หลักๆ ของหมาในยุคแรกๆ มีตั้งแต่ช่วยมนุษย์ล่าสัตว์ยันลากเลื่อน
 
จนมาถึงปัจจุบัน “ความฉลาด” และ “ฝึกได้” ของหมาก็น่าจะอยู่ในระดับที่สูงกว่าสัตว์อื่นๆ มาก แม้แต่ในยุคที่เทคโนโลยีต่างๆ ถูกใช้แทน “หน้าที่” ของหมาตอนที่มนุษย์เริ่มเลี้ยงพวกมันแล้ว

1.

คนเลี้ยงหมาทุกคนน่าจะตระหนักว่า “หมา” นั้นมีความสามารถในการ “ฟังคำสั่งมนุษย์” ในบางระดับแน่ๆ หรือบางคนก็อาจรู้สึกว่ามัน “ฟังมนุษย์พูดรู้เรื่อง” หลังจากมองตาแป๋วๆ ของพวกมันที่ดูจะตอบสนองกับสิ่งที่เราพูด
คำถามคือ แล้วมันฟังมนุษย์พูดรู้เรื่องจริงหรือ?
 
ในปี 2016 งานวิจัยชิ้นหนึ่งเสนอว่าหมาสามารถ “เข้าใจความหมาย” ของ “น้ำเสียง” มนุษย์ได้ ซึ่งสื่อหลายๆ สำนักก็เอาไปตีความว่าพวกมันฟังมนุษย์พูดรู้เรื่อง
 
อย่างไรก็ดี ในปลายปี 2020 งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยเดียวกันก็ทำการวิจัยคลื่นสมองของหมา และผลก็ชี้ชัดว่าพวกมันฟังมนุษย์พูดไม่รู้เรื่องแน่ๆ
 
เนื่องจากพวกมันไม่มีทางรับฟังประโยคยาวๆ มีไวยากรณ์แบบที่มนุษย์ใช้ในภาษาพูดคุยกันได้ สมองพวกมันไม่ตอบสนอง แต่ที่มันจะเข้าใจก็คือ “คำ” บางคำที่พวกมันเรียนรู้แล้ว
 
แต่คำที่ว่ามีไม่กี่คำเท่านั้น สมองพวกมันจะไม่ตอบสนองต่อคำที่มันไม่เคยเรียนรู้ นอกจากนี้ พวกมันยังไม่สามารถแยกคำที่เสียงคล้ายๆ กันออกได้อีกด้วย
 
ยกตัวอย่างเช่น ถ้าหมาได้ยินเราคุยกันว่า “ทำไมเราไม่หาที่นั่ง?” มันอาจจะฟังออกแค่คำว่า “นั่ง” เพราะเราฝึกมันมา แต่มันจะฟังคำก่อนหน้านั้นไม่รู้เรื่อง

2.

ประเด็นคือ หมาเรียนรู้ได้เท่านั้น ทั้งชีวิตของมัน มันเรียนรู้ได้ไม่กี่คำ การรับรู้และแยกแยะคำของพวกมันไม่ได้มีมากพอที่จะทำให้พวกมันแยกแยะ “เสียง” ต่างๆ จนเรียนรู้เป็นภาษาได้
 
นักวิทยาศาสตร์เทียบว่า พัฒนาการทางสมองเต็มที่ของหมาก็น่าจะเรียกได้ว่าคล้ายๆ เด็กอายุ 1-2 ขวบ คือจะพอฟังคำบางคำออก แต่จะฟังทั้งประโยคไม่รู้เรื่อง ความต่างคือหมามันพัฒนาไปสูงสุดแค่นี้ แต่มนุษย์จะพัฒนาต่อจนรู้ภาษา
.
ในแง่นี้ วิทยาศาสตร์จึงพิสูจน์แล้วว่าเราไม่สามารถฝึกหมาให้ “ฟังเราพูดรู้เรื่อง” ได้แน่ๆ แล้วไม่ว่าเราจะพูดกับมันบ่อยแค่ไหน หรือตาแป๋วๆ ของพวกมันที่จ้องมองเรา ก็เกิดจากการที่พวกมัน “จับน้ำเสียง” ของเราได้ ไม่ใช่ฟังถ้อยคำของเรารู้เรื่อง เพราะมันจะฟังออกไม่กี่คำ

3.

ตรงนี้หลายคนอาจสงสัยว่า แล้วพวกมันมีความสามารถฟังคำได้ทั้งหมดกี่คำ?
 
ผู้เชี่ยวชาญด้านสติปัญญาหมาเคยตอบกับทาง Animal Planet ว่าหมาทั่วๆ ไปโดยเฉลี่ยน่าจะมีความสามารถในการรับรู้คำถึง 165 คำ ซึ่งแม้ว่าจะไม่ใช่คำที่เยอะในระดับรู้ภาษา แต่ก็เพียงพอจะสื่อสารกับมนุษย์ได้สบายๆ แล้ว ทั้งนี้ หมาที่เคยทำ “สถิติโลก” เอาไว้นั้น สามารถเรียนรู้คำได้มากถึง 1,022 คำเลยทีเดียว
 
ดังนั้นไม่ต้องกลัวพวกมันเรียนรู้ได้น้อย เพราะศักยภาพพื้นฐานมันพอจะเรียนรู้ “คำสั่ง” ได้เป็นร้อยอยู่แล้ว แต่ประเด็นคือเราจะ “อดทน” สอนมันพอหรือไม่มากกว่า
 
เพราะการสอนหมาให้รู้จัก “คำสั่ง” แค่คำสั่งเดียว ยังเหนื่อยเลย ขนาดคนรู้ว่าสอนยังไง แต่ไม่มีความอดทนพอ ก็สอนไม่ได้
 
สุดท้าย แม้แต่ “คำสั่งพื้นฐาน” ที่จะทำให้ชีวิตที่อยู่ร่วมกับหมานั้นสะดวกขึ้นประมาณ 10 คำสั่ง เช่น นั่ง หมอบ รอ ออก (จากบ้าน) เข้า (บ้าน) ฉี่ วิ่ง กิน (ข้าว) หยุด (เห่า) อาบน้ำ ฯลฯ คนที่เลี้ยงหมาส่วนใหญ่ก็ยังสอนมันไม่สำเร็จเลย
 
ซึ่งนั่นไม่ถึง 1 ใน 10 ของศักยภาพในการเรียนรู้ของหมาทั่วๆ ไปด้วยซ้ำ
 
อ้างอิง:
+0
REPORT