ปกติเรามักจะคุ้นเคยกับปรสิตที่ไม่ค่อยมีบทบาทอะไรกับเจ้าของร่างเท่าไร นอกเหนือจากการเกาะหรือทำให้ร่างกายอ่อนแอลงแต่ถ้ามีปรสิตที่สามารถควบคุมร่างกายได้เหมือนในหนังซอมบี้ล่ะ คงจะสยองน่าดู
BrandThink ขอแนะนำให้รู้จัก ‘Cordycep’ เชื้อราชนิดหนึ่งที่สามารถควบคุมและบงการร่างกายของแมลงได้
Cordycep เป็นปรสิตประเภทเชื้อราในอาณาจักรฟังไจแบบเห็ดที่เรากิน มีชื่อภาษาไทยว่า “ราแมลง” ซึ่งมีสายพันธุ์ย่อยๆ มากถึง 400 สปีชีส์ มักพบในป่าเขตร้อนที่อุดมสมบูรณ์ตั้งแต่ป่าแอมะซอนทวีปอเมริกาใต้จนถึงป่าในเอเชีย แน่นอนว่าเชื้อราชนิดนี้พบในประเทศไทยด้วยเหมือนกัน

ถั่งเช่า | healthine.com
Cordycep แต่ละชนิดจะเลือกเกาะติดแมลงชนิดต่างกัน แรกเริ่มพวกมันก็เหมือนกับปรสิตทั่วไป คือสิงอยู่ในร่างเฉยๆ แต่เมื่อถึงเวลาในการขยายพันธุ์ มันจะเริ่ม “ควบคุม” เจ้าของร่าง
เช่น มดพันธุ์หนึ่งในป่าแอมะซอน จะถูกเชื้อรา Cordycep ควบคุมให้ออกห่างจากรังไปอยู่ในที่ที่มีความชื้นพอเหมาะแก่การเจริญเติบโตของเชื้อรา และถูกบังคับให้เดินขึ้นต้นไม้ที่สูงเหนือพื้นดินราว 10 นิ้ว
จากนั้นพอหาที่พอเหมาะได้ มดก็จะเริ่มสูญเสียการควบคุมขากรรไกร และเชื้อราจะสั่งให้มดกัดลงไปบนใบไม้เพื่อเป็นที่ยึดเกาะ พอหมดหน้าที่ของมด ตอนนี้สิ่งที่มดทำได้คือรอความตาย
ส่วนเชื้อราเมื่ออยู่ในพื้นที่พอเหมาะ จะค่อยๆ แทงทะลุเปลือกแข็งๆ ของตัวแมลงออกมา แล้วสร้างกระเปาะเพื่อปล่อยสปอร์ขยายพันธุ์ออกไปในอากาศ เพื่อกระจายตัวเข้าไปสิงอยู่ในร่างแมลงต่อไปเรื่อยๆ
เชื้อราปรสิตกับโศกนาฏกรรมของแมลงดูน่าขวัญผวา แต่สำหรับมนุษย์อาจไม่ได้น่ากลัวขนาดนั้น
มนุษย์รู้จัก Cordycep มานาน และใช้ประโยชน์ในทางการแพทย์แผนจีนมาหลายศตวรรษ หลายคนอาจรู้จักในฐานะสมุนไพรอย่าง “ถั่งเช่า” หรือ “หญ้าหนอน” ที่มีสรรพคุณบำรุงร่างกาย เรื่องระบบภูมิคุ้มกัน และการทำงานของไต

ถั่งเช่า | healthine.com
ปัจจุบัน วิทยาศาสตร์ยังไม่สามารถหาคำตอบที่แน่ชัดได้ว่า เชื้อรา Cordycep สามารถควบคุมร่างกายของแมลงได้อย่างไร
ส่วนใครที่อยากเห็นหรือศึกษาเชื้อราชนิดนี้ด้วยตัวเอง คุณสามารถหาดูได้ในเขตพื้นที่ป่าอุดมสมบูรณ์ของประเทศไทย โดยเฉพาะในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ที่มีเชื้อ Cordycep มากกว่า 200 ชนิดเลยทีเดียว
อ้างอิง:
- Discover. How a Zombie Fungus Takes Over Ants’ Jaws to Deliver a Death Bite. https://bit.ly/2z90AY5
- National Geographic. Parasitic fungus turns ants into ‘zombies’. https://on.natgeo.com/2ZkDp7L
- MGR online. มี “ราแมลง” ให้รู้จักมากกว่า “ถั่งเช่า”. https://bit.ly/3bUoP9n