ช้างกวัก’ ประติมากรรมสมัยใหม่ ที่ผสมความสิริมงคล ศิลปะ และเทคนิคการหล่อโลหะล้านนาโบราณเข้าด้วยกัน

เมื่อพูดถึงสัตว์ที่สื่อถึงเอกลักษณ์ประจำชาติไทย 

เชื่อว่าหลายคนคงตอบว่า “ช้าง” แน่นอน

แล้วถ้าเป็น ‘ช้างกวัก’ ล่ะ เคยเห็นกันไหม? แล้วจะคล้ายๆ กับแมวกวักรึเปล่านะ

ธูป-ภูธิป บุญตันบุตร ผู้ก่อตั้ง Pan Pan Studio 617 เป็นผู้สร้างสรรค์ช้างกวัก ที่ไม่ใช่แค่ประติมากรรมธรรมดา แต่เพิ่มความคิดสร้างสรรค์ลงไป อีกทั้งยังหล่อและหลอมรวมเทคนิคการหล่อโลหะแบบล้านนาโบราณ ที่ปัจจุบันแทบจะเลือนหายเอาไว้ในชิ้นงานด้วย

โดยการหล่อโละหะแบบล้านนาโบราณ มีวิธีการเริ่มจากการปั้นดินเหนียมผสมกับแกลบให้เป็นแกนกลางก่อน แล้วค่อยปั้นขี้ผึ้งทับให้มีความหนาประมาณ 4 ถึง 5 มิลลิเมตร 

พอปั้นเสร็จแล้วจึงทาด้วยน้ำขี้วัวแล้วพอกด้วยดินผสมแกลบอีกชั้น

หลังจากนั้นก็ตากไว้ให้แห้งแล้วนำไปสำรอกขี้ผึ้งออก เทน้ำโลหะเข้าไปแทน และในที่สุดก็ออกมาเป็นชิ้นงาน

จุดเด่นของการใช้ดินไทยโบราณคือ?

สามารถปั้นได้แค่ชิ้นต่อชิ้นเท่านั้น และสี หรือผิวของเนื้อโลหะที่ได้ออกมาก็จะมีความแตกต่างในแบบปัจจุบัน

เพราะวิธีการในสมัยนี้เป็นการปั้นต้นแบบด้วยวัสดุอะไรก็ได้แล้วค่อยถอดแม่พิมพ์ เพื่อหล่อเป็นขี้ผึ้ง แล้วจึงครอบชิ้นงานด้วยปูนพลาสเตอร์ผสมทราย ตากให้แห้ง และนำไปหล่อโลหะอีกครั้ง

ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับการนำสิ่งที่มีอยู่แล้วมาสร้างสรรค์ในรูปแบบใหม่ที่สวยงาม ดึงดูด แถมยังน่าจับต้องมากกว่าเดิมตามยุคสมัย โดยยังคงคุณค่าดั้งเดิมเอาไว้ 

เป็นช้างที่เรารู้จักกันนี่แหละ แต่เพิ่มลูกเล่นเข้าไปให้ช้างมีแขน 2 ข้างถือสิ่งของต่างๆ เช่น ถุงเงิน กับทองคำแทง หรืออะไรก็ได้ตามที่ต้องการ ซึ่งที่ผ่านมาก็มีทั้ง ที่ลวกเส้นก๋วยเตี๋ยวกับชามราเมง ชามผสมสบู่กับตะกร้อคนแป้ง 

ช้างกวัก เป็นชิ้นงานประติมากรรมร่วมสมัย ที่ผสมกลิ่นอายความเชื่อของไทย โดยเพิ่มลูกเล่นให้ช้างถือสิ่งของต่างๆ เช่น ถุงเงินกับทองคำแทง หรืออะไรก็ตามได้ที่ต้องการ เช่น ที่ลวกเส้นก๋วยเตี๋ยวกับชาราเมง ฯลฯ เพื่อความเป็นสิริมงคล ธูปสร้างสรรค์ช้างกวักด้วยความใส่ใจในทุกรายละเอียด ตั้งแต่การเลือกสรรวัสดุที่รวมถึงวิธีการทำในแต่ละขั้นตอน

ธูปเล่าว่า จุดเริ่มต้นของช้างกวักมาจากการเป็นช่างรับงานปั้นพระ ปั้นรูปเหมือนแล้วอยากลองหันมาทำผลงานบางอย่างที่ไม่ใช่พระหรือปั้นรูปเหมือนมาขายดูบ้าง เลยสนใจเข้าร่วมเวิร์คช็อปโครงการ Creative Startup ‘คิด ก่อน ทำ’ ของ TCDC 

ซึ่งเป็นก้าวแรกในการสร้างแบรนด์ Pan Pan Studio617 ขึ้นมา

หากถามถึงที่มาของชื่อ Pan Pan Studio 617 ธูปบอกว่า มาจากการรวมชื่อเล่นเดิมของเขาที่มีเฉพาะคนที่บ้านเรียกคือ ‘พั่นพั่น’ ส่วน 617 มาจากเลขที่บ้านที่เติบโตมาตั้งแต่ยังเป็นเด็ก 

ธูปคาดว่าในอนาคตจะมีสินค้างานประติมากรรมอื่นๆ ที่หลากหลายมากขึ้น และอยากลดราคาของสินค้าลง เพราะอยากให้สินค้าสามารถเข้าถึงทุกคนได้ง่ายยิ่งขึ้นด้วย

อย่างไรก็ดีสามารถติดตามเรื่องราวของภูธิป บุญตันบุตร เจ้าของผลงาน ‘ช้างควัก’ ได้ที่: https://bit.ly/3osdMLN

และใครสนใจ ‘ช้างกวัก’ จาก Pan Pan Studio 617 สั่งซื้อได้ที่: https://shop.brandthink.me/product/ช้างกวัก/