ชวนสัมผัสภาวะ ‘Blue Mind’ ภาวะสงบใจของคนที่ชอบอยู่ใกล้น้ำ ไปทะเล ฟังเสียงน้ำตก เดินเล่นในอควาเรียม

ที่หลายคนชอบไปทะเล น้ำตก ลำธาร ดูปลาในพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ นั่งชิลริมทะเลสาบในสวน แม้กระทั่งการมีตู้ปลา หรือชอบอาบน้ำบ่อยๆ นั่นเพราะพวกเขาอาจชอบช่วงเวลาอันสงบภายในใจเวลาอยู่ใกล้น้ำก็ได้นะ 

แล้วรู้ไหมว่าสิ่งนี้มีชื่อเรียกด้วยนะ ชื่อว่าทฤษฎี ‘Blue Mind’ หมายถึง ช่วงเวลาที่มีสมาธิจดจ่อขณะอยู่ในน้ำ ใต้น้ำ บนน้ำ หรือใกล้น้ำ ซึ่งทำให้เราจะมีภาวะจิตใจที่เป็นกลาง ไม่คิดบวกหรือลบจนเกินไป มีสติ มีความสุข และรู้สึกเย็นสบาย ไม่เพียงแต่ทำให้เรามีสุขภาวะที่ดี แต่ยังช่วยในด้านความคิดสร้างสรรค์และประสิทธิภาพการทำงานอีกด้วย

โดยทฤษฎี Blue Mind ได้รับความนิยมครั้งแรกจากนักชีววิทยาทางทะเล ดร.วอลเลซ นิโคลส์ (Dr. Wallace Nichols) ผู้ซึ่งอุทิศตนให้กับการวิจัยและอนุรักษ์เต่าทะเลเป็นเวลานาน จากนั้นเขาได้เปลี่ยนความสนใจไปที่การศึกษาความเชื่อมโยงอันลึกซึ้งระหว่างมนุษย์กับน้ำ โดยเฉพาะน้ำและทะเลสีฟ้า

“เรามักถูกดึงดูดให้ลงน้ำ นั่นก็เพราะเดิมทีแล้วเรามาจากในน้ำ และมวลร่างกายส่วนใหญ่ของเรายังประกอบไปด้วยน้ำประมาณ 60 เปอร์เซ็นต์ และน้ำในสมองอีก 75 เปอร์เซ็นต์” นิโคลส์ กล่าว 

นอกจากนี้ นักวิทยาศาสตร์ยังเรียนรู้มานานหลายปีแล้วว่าบรรยากาศบนชายหาด ในทะเล กระทั่งการเคลื่อนที่ของน้ำก็ตามนั้นจะมีไอออนที่มีประจุลบอยู่ในระดับสูง โดยไอออนเหล่านี้ทำให้สมองปล่อยเซโรโทนินที่ช่วยกระตุ้นอารมณ์ และลดระดับแลคเตทในเลือด และช่วยลดความเครียด 

ในขณะที่นักประสาทวิทยาและนักจิตวิทยาทุ่มความสนใจไปที่ผลกระทบของสภาพแวดล้อมของน้ำที่มีต่อสมอง พวกเขากำลังค้นหาหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่ยืนยันสิ่งที่เรารู้สึกโดยสัญชาตญาณจากน้ำ และแนวคิดของนิโคลส์เกี่ยวกับ Blue Mind 

นักวิจัยได้แสดงให้เห็นว่า การใช้เทคนิคการถ่ายภาพ เช่น CT, PET และ MRI พบว่าการอยู่ใกล้น้ำจะช่วยเพิ่มระดับของฮอร์โมนที่ ‘รู้สึกดี’ บางชนิด เช่น โดพามีนและออกซิโตซิน ในสมองของมนุษย์ 

ในเวลาเดียวกัน ระดับฮอร์โมนความเครียดอย่างคอร์ติซอลจะลดลง ความผ่อนคลายจึงเกิดขึ้น แล้วเมื่อเราผ่อนคลาย สมองจะมีสมาธิดีขึ้น เราสามารถเชื่อมต่อกับตัวเอง ผู้อื่น และโลกธรรมชาติได้ดีขึ้น รวมถึงรู้สึกรักตัวเองมากขึ้นได้อีกด้วย

อย่างไรก็ตาม กระแสใต้น้ำยังเป็นสิ่งที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ซึ่งสิ่งที่ไม่คาดคิดสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ แม้จะอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ผ่อนคลาย แต่สมองส่วนเฝ้าระวังภัยก็ยังเตรียมพร้อมในการเอาชีวิตรอดได้เสมอ

ด้วยปัจจัยที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ จึงกลับไปสู่ประโยคแรกของบทความ และ MOODY ก็เชื่อว่าที่หลายคนมักจะได้ไอเดียดีๆ จากการเข้าไปนั่งในห้องน้ำ ก็เพราะความเย็นจากน้ำที่ไหลเวียนอยู่ในระบบประปาที่ทำให้บรรยากาศในห้องน้ำเย็นสบายและผ่อนคลาย จึงก่อให้เกิดไอเดียที่สร้างสรรค์ขึ้นมานั่นเอง 

อ้างอิง

• Blue Mind Theory: What it is and How to Use it to Your Advantage https://shorturl.asia/CxwQi
• Blue Mind https://shorturl.asia/9LVPZ
• What is Blue Mind Theory? https://shorturl.asia/xM6BV