สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมโดยทั่วๆ ไป เมื่อคลอดลูกเสร็จตัวแม่จะกิน ‘รก’ ที่คลอดออกมาทีหลังเข้าไปทันที ไม่ว่าจะเป็นแมว หมา หรือแม้แต่สัตว์กินพืชอย่างวัวก็กินรกหลังจากกิจกรรมการคลอดทั้งสิ้น
“รก” เป็นอวัยวะที่เกิดขึ้นในกระบวนการตั้งครรภ์ที่ช่วยทำหน้าที่ส่งอาหารและออกซิเจนไปเลี้ยวตัวอ่อนและกำจัดของเสีย แถมมันยังช่วยป้องกันแบคทีเรียจากตัวแม่ไม่ให้เข้าไปในตัวทารกด้วย แต่ทันทีที่ลูกคลอดออกมาแล้วอวัยวะชิ้นนี้จะไม่มีความจำเป็นอีกต่อไปแม่จะคลอดมันตามออกมา หรือถ้าผ่าท้องหมอก็ต้องนำออกจากท้องแม่ด้วย แต่อย่างที่เราบอกไปในอาณาจักรสัตว์ที่ไม่ได้มีหมอนำไปทิ้งให้ตัวแม่มักจะกินรกตามเข้าไปเสมอ
คำถามก็คือ จริงๆ แล้วมนุษย์เราควรกินรกหลังจากคลอดลูกเหมือนกันไหม ในฐานะสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม นี่เป็นกระบวนการที่เราตกหล่นไประหว่างการพัฒนารึเปล่า?
Baby placentas | qz.com
ความจริงแล้วจนถึงปัจจุบัน ยังมีบางวัฒนธรรมหรือความเชื่อส่วนตัว หลังจากคลอดลูกมีคนจำนวนไม่น้อยที่กินรกในรูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะกินทั้งสด เอาไปปรุงสุก อยู่ในรูปแบบยาแคปซูล หรือแม้แต่ไปปั่นเป็นสมูทตี้ ด้วยความเชื่อว่าการกินรกจะช่วยเพิ่มพลังงานให้กับแม่และกระตุ้นการผลิตน้ำนม เพิ่มธาตุเหล็ก และป้องกันภาวะซึมเศร้าหลังคลอดได้ เอาเป็นว่าพวกเขาเชื่อว่ารกเป็น ‘วัตถุดิบวิเศษ’ ที่ควรกินหลังคลอดลูก แม้แต่เซเลปดังอย่าง Kim Kardashian และ January Jones ยังเคยสนับสนุนทฤษฎีนี้
แต่ความเชื่อนี้เป็นเรื่องจริงแค่ไหน?
สำหรับวิทยาศาสตร์ เราไม่มีข้อพิสูจน์ใดๆ ที่บอกว่าการกินรกมนุษย์ส่งผลในทางบวกกับร่างกายเลย และมันอาจส่งผลเสียด้วยหากกินเข้าไปโดยที่ไม่ได้มีการกำจัดแบคทีเรียอย่างดี เรื่องนี้ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐฯ (CDC) ถึงกับต้องเคยออกมาแนะนำว่าไม่ควรกินรกพร่ำเพรื่อ
Newborn baby | bbc.com
นอกจากนี้ในหน้าประวัติศาสตร์หลักๆ ของมนุษย์ไม่เคยมีหลักฐานเรื่องการกินรกเพื่อบำรุงหลังคลอดมาก่อน จนถึงปลายทศวรรษที่ 1960 มีการเริ่มพูดถึงในสหรัฐฯ ควบคู่กับการคลอดและดูแลตัวเองที่บ้าน และแม้ว่าในตำรายาสมุนไพรจีนโบราณจะมีการใช้รกในการรักษาตับไตแต่มันก็ไม่ได้ถูกใช้เพื่อบำรุงแม่หลังคลอด
อย่างไรก็ดียังไม่มีหลักฐานไหนที่จะบอกได้ว่าตั้งแต่เมื่อไรที่มนุษย์กระโดดข้ามจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ ‘น่าจะ’ กินรกของตัวเองตามวิสัย เลิกกินและพัฒนาวัฒนธรรมมาเป็นปัจจุบัน
Cow| i.ytimg
ส่วนในอาณาจักรสัตว์นั้นการกินรกอาจเป็นอาหารให้กับแม่ผู้หิวโหยได้จริง แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดในการกินรกทันทีหลังจากที่พวกมันคลอดลูก คือการ ‘ลบร่องรอย’ การคลอดให้พ้นหูพ้นตาจากสัตว์นักล่า เนื่องจากมันมีกลิ่นเลือดที่อาจทำให้พวกมันถูกล่าในธรรมชาติได้ง่ายๆ ดังนั้นสัญชาตญาณของสัตว์จึงบอกให้มันกินเข้าไปเสียเพื่อทำลายหลักฐาน
เอาเป็นว่าด้วยหลักฐานในปัจจุบันการกินรกไม่ได้ช่วยบำรุงร่างกายอะไร และไม่แน่ว่ามนุษย์อาจเลิกกินรกตัวเองไปเมื่อเราสามารถรับมือกับสัตว์นักล่าที่ตามมา หรือหาวิธีการกำจัดของเสียจากการคลอดได้อย่างปลอดภัยที่ไม่ใช่การกินก็เป็นได้
อ้างอิง
- BBC. Why do people eat placentas? > https://bbc.in/2WlpyyL qz. No mothers in human history ate their own placentas before the 1970s. https://bbc.in/2WlpyyL
- Medical news today.Placenta: A ‘superfood’ or a dietary fad? . https://bit.ly/3kQDLgP
- Mayoclinic. Is it safe to eat my placenta? > https://mayocl.in/2Y1q5Hf