อายุเท่าไรถึงจะมีเซ็กซ์ได้อย่าง ‘ถูกต้อง’? กรณีศึกษาเมื่อญี่ปุ่นเสนอเลื่อน ‘อายุความยินยอม’ จาก 13 เป็น 16 ปี และถูกส.ส.คัดค้าน
Highlights
- เกิดประเด็นถกเถียงเมื่อญี่ปุ่นเสนอให้ขยับอายุความยินยอม (Age of consent) จากอายุ 13 เป็น 16 ปี
- ส.ส. Hiranao Honda กล่าวว่าการมีเซ็กซ์กับเด็กอายุ 14 โดยยินยอมพร้อมใจ เป็นเรื่องที่ไม่ควรผิดกฎหมาย แสดงให้เห็นว่ามีผู้คนมากมายที่เชื่อว่าการมีเพศสัมพันธ์กับเด็กในวัยเริ่มเจริญพันธุ์ซึ่งมีความยินยอมพร้อมใจเป็นเรื่องปกติ
อายุเท่าไหร่ ‘ควร’ นับว่ายินยอมพร้อมใจจะมีเซ็กซ์ได้?
ในโลกของเรามีสิ่งที่เรียกว่า Age of consent (อายุความยินยอม) ซึ่งเป็นเกณฑ์กำหนดว่าอายุเท่าไหร่จึงจะมีสิทธิตัดสินใจและยินยอมเรื่องต่างๆ ด้วยตัวเอง ซึ่งคำนี้เป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างมากในกฎหมายเรื่องเพศ
เพราะการมีเพศสัมพันธ์กับคนที่อายุที่ต่ำกว่า Age of consent จะถือว่าเป็นการข่มขืนชำเราทุกกรณีไม่ว่าเจ้าตัวจะยินยอมหรือไม่ โดยที่ค่าเฉลี่ยของโลกอยู่ที่ 16 ปี (แต่ละประเทศกำหนดอายุเท่าไร ดูได้ที่: https://bit.ly/3vOVPtT)
ในประเทศไทยมีอายุความยินยอมที่ 15 ปี ไม่ใช่ 18 อย่างที่หลายๆ คนเข้าใจ ด้วยกฎหมายที่แยกออกเป็น 2 ฉบับคือความผิดฐานกระทำชำเราเด็กอายุต่ำกว่า 15 นับว่ามีความผิดทุกกรณีไม่ว่าเด็กจะมีความยินยอมหรือไม่ ในขณะที่ถ้าเป็นเด็กอายุ 15-18 ปีจะมีความผิดฐานพรากผู้เยาว์ซึ่งเจ้าทุกข์คือผู้ปกครอง
แต่ประเด็นคือมีหลายประเทศที่มี Age of consent ที่ต่ำกว่าที่อื่นในโลกมาก และมันกำลังเป็นประเด็นถกเถียงเชิงกฎหมายอย่างดุเดือด อย่างเช่นในประเทศญี่ปุ่น ซึ่งมี Age of consent อยู่ที่อายุ 13 ปี และเมื่อต้นเดือนมิถุนายนปี 2021 ได้มีการทบทวนเรื่องการเปลี่ยนกฎหมายเป็นอายุ 16 ปีแทน
เรื่องของเรื่องคือมี ส.ส. Hiranao Honda วัย 56 ปีออกมาคัดค้านการเลื่อนช่วงอายุออกเพราะเขาไม่เห็นด้วยที่ผู้คนจะต้องถูกจับ หากมีเซ็กซ์ที่ยินยอมกับคนอายุ 14 ปี
“ยกตัวอย่างว่า ถ้าหากคุณอายุใกล้ 50 และมีเพศสัมพันธ์ที่ยินยอมกับเด็กอายุ 14 และถูกจับ มันถูกต้องหรือ?” Honda กล่าว
| Vice
เมื่อคำพูดนี้ถูกถ่ายทอดออกไปก็ถูกกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักหน่วงถึงความเหมาะสม จน ส.ส. ดังกล่าวต้องออกมาขอโทษต่อคำพูดของตัวเอง โดยบอกว่ามันเป็นการยกตัวอย่างที่สุดโต่งเกินไป และมันอาจไม่เหมาะสม ซึ่งผู้สนับสนุนคนอื่นระบุว่าหากยกตัวอย่างอายุ 18 กับ 14 ปีอาจชัดเจนมากกว่า หากต้องการสื่อสารว่าเด็กอายุ 14 ปี สามารถตัดสินใจเรื่องนี้ได้เองแล้ว
การกำหนดอายุความยินยอมที่ 13 ปีของญี่ปุ่นเกิดขึ้นในปี 1907 แต่กฎหมายเรื่องอายุกับเรื่องเพศของญี่ปุ่นมีความซับซ้อนกว่านั้น มันครอบคลุมกฎหมาย 3 ฉบับ บางฉบับถูกใช้ทั้งประเทศบางฉบับใช้แค่บางพื้นที่ เช่น บางจังหวัดห้ามมีกิจกรรมทางเพศกับเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี โดยมีโทษจำคุก 5 ปี (ต่ำกว่า 13 ปีที่โทษจำคุก 20 ปี)
อย่างไรก็ดีการพยายามแก้กฎหมายอายุความยินยอมเป็น 16 ปี เป็นเรื่องสำคัญ เพราะมันเป็นกฎหมายหลักที่บังคับใช้ทั่วประเทศ ส.ส.หลายคนสนับสนุนให้เพิ่มอายุเพื่อให้สามารถปกป้องเด็กจากความรุนแรงทางเพศ โดยเชื่อว่าเด็กอายุต่ำกว่า 16 ปียังไม่ได้รับประสบการณ์มากพอที่จะตัดสินใจอย่างเหมาะสม
| BESTTOPPERS
แต่ก็มีการคัดค้านหลายคนว่าเด็กที่อายุน้อยก็สามารถตัดสินใจและมีความสัมพันธ์ที่จริงจังได้ นอกจากนี้อายุ 13 ปีก็ไม่ใช่อายุความยินยอมที่ต่ำจนน่าตกใจเมื่อเทียบกับในโลก เช่น ไนจีเรีย มีอายุความยินยอมที่ 11 ปี พรรคฝ่ายค้านบางส่วนยังไม่ได้ตัดสินใจว่าจะสนับสนุนการเลื่อนไปเป็น 16 ปีหรือไม่
ในการวิพากษ์วิจารณ์ที่กว้างขวางก็ทำให้เห็นว่าผู้คนจำนวนมากที่มองว่าการมีเพศสัมพันธ์กับเด็กในวัยเริ่มเจริญพันธุ์ ซึ่งในเด็กผู้หญิงบางคนเริ่มมีประจำเดือนแล้วเป็นเรื่อง ‘ปกติ’ และ ‘ตัดสินใจเองได้’ ภายใต้ความยินยอม
อย่างไรก็ดีการกำหนดอายุความยินยอมเป็นการคุ้มครองเด็กที่ถูกกระทำ อย่างกรณีในประเทศฝรั่งเศส ซึ่งเพิ่งผ่านกฎหมายให้กำหนดอายุความยินยอมที่ 15 ปีในเดือนมีนาคม 2021 หลังจากที่ก่อนหน้านี้ฝรั่งเศสไม่เคยกำหนดอายุความยินยอมเลย แต่ต้องเผชิญกับปัญหาการล่วงละเมิดทางเพศและร่วมประเวณีในเครือญาติของเด็กที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะจำนวนมาก
| The Guardian
การที่ไม่ได้กำหนดอายุความยินยอมของฝรั่งเศสทำให้การล่วงละเมิดต้องการการพิสูจน์ทุกครั้งว่าเป็นการ ‘ล่วงละเมิด’ จริงๆ และทำให้เหยื่อต้องพิสูจน์ว่าตนขัดขืน มีการใช้ความรุนแรง การบังคับหรือข่มขู่เพื่อพิสูจน์ต่อศาลว่าเป็นคดีข่มขืนชำเรา ซึ่งส่งผลต่อสภาพจิตใจของเด็กอย่างมาก เช่นในกรณี #JusticeForJulie เด็กซึ่งถูกนักดับเพลิงกว่า 20 รายข่มขืนตั้งแต่อายุ 13 และถูกศาลตัดสินว่าเป็นคดีล่วงละเมิดทางเพศไม่ใช่คดีข่มขืนซึ่งมีโทษหนักกว่า เพราะไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่า ‘ขัดขืน’ หรือไม่
การตั้งเกณฑ์อายุความยินยอมเพื่อปกป้องเด็กจากการถูกล่วงละเมิดเป็นสิ่งที่จำเป็น แต่ช่วงอายุที่กำหนดนั้นขึ้นอยู่กับกฎหมายในแต่ละพื้นที่ ทางวิทยาศาสตร์หรือจิตวิทยาไม่สามารถยืนยันได้ชัดเจนว่าอายุเท่าไรจึงเหมาะสมที่สุดในการ ‘ตัดสินใจเองได้’ ไม่ว่าจะเป็น 15 16 หรือ 18 ปี
ซึ่งทำให้หลายคนมองว่าเมื่อร่างกายเข้าวัยเจริญพันธุ์ก็นับว่าเป็นอายุที่สมควรแล้ว และเป็นเรื่องปกติที่จะมีเพศสัมพันธ์ แต่คนอีกมากยืนยันว่าการเติบโตทางร่างกายยังไม่ใช่การยืนยันว่าจะสามารถตัดสินใจได้ดีและเป็นเรื่องจำเป็นที่ต้องได้รับความคุ้มครองจากกฎหมายอย่างรอบคอบ
คุณล่ะ คิดอย่างไรกับเรื่องนี้?
อ้างอิง
- Vice. Japanese Politician Regrets Saying It’s OK to Have Sex with 14-Year-Old. https://bit.ly/3vQHddi
- World population review. Age Of Consent By Country 2021. https://bit.ly/3vOVPtT
- ข่าวสด. คนฝรั่งเศสฮือแค้น ศาลสูงสุดให้พ้นผิดข่มขืน 20นักผจญเพลิงมีเซ็กซ์ด.ญ.ป่วย. https://bit.ly/3gM8nOe
- BBC. French MPs back law to introduce age of sexual consent. https://bbc.in/3h0ko1o