รู้หรือไม่? นิวซีแลนด์ แคนาดา ออสเตรเลีย และสมาชิกอีก 50 ชาติ ยังคงอยู่ภายใต้ “เครือจักรภพอังกฤษ”
หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่าปัจจุบันยังคงมี 53 ประเทศทั่วโลกที่ยังอยู่ภายใต้เครือจักรภพอังกฤษ (Commonwealth) ประเทศโดยส่วนมากเคยเป็นอาณานิคมของจักรวรรดิอังกฤษมาก่อน
เริ่มจากข้อมูลกว้าง ๆ กันก่อน
16 จาก 53 ประเทศ มีประมุขเป็น “สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2” แห่งอังกฤษเป็นประมุข ได้แก่ สหราชอาณาจักร, แคนาดา, นิวซีแลนด์, ออสเตรเลียฯลฯ
6 ประเทศ มีราชวงศ์ของตัวเอง คือ บรูไน มาเลเซีย ตองกา ซามัว เลโซโท และสวาซิแลนด์
อีก 31 ประเทศ ปกครองแบบสาธารณรัฐ และมีเพียง 2 จาก 53 ประเทศ ที่ไม่เคยตกอยู่ใต้อาณานิคมอังกฤษมาก่อนคือ โมซัมบิก และรวันดา
จากประชากรทั้งโลกที่มีประมาณ 7,400 ล้านคน หากรวมประชากรในเครือจักรภพเข้าด้วยกัน จะมีจำนวนมากกว่า 2,400 ล้านคน เกือบ 1 ใน 3 ของโลก ถือว่าเยอะมากเลยนะครับ แต่เฉพาะอินเดียก็กินไปเกือบครั้งของทั้งจักรวรรดิแล้ว
และหากรวมประเทศในเครือจักรภพเข้าด้วยกัน ก็จะกินพื้นที่กว้างขนาด 1 ใน 4 ของแผ่นดินบนโลก แหม่ ก็ตั้ง 53 ประเทศเนอะ แค่ แคนาดา อินเดีย ออสเตรเลีย สามประเทศ ก็กว้างใหญ่ไพศาลแล้วครับ
แม้หลายประเทศจะมีประมุขเป็นควีนอังกฤษ หรืออยู่ภายใต้เครือจักรภพ แต่ทุกประเทศก็มีระบบการปกครองของตัวเอง ไม่มีข้อผูกพันทางกฎหมายต่อกัน จะมีก็แต่กฎบัตรเครือจักรภพ 16 ข้อที่บัญญัติข้อตกลงและให้สมาชิกแต่ละประเทศลงนามเอาไว้เมื่อปี 2012 มี นายกรัฐมนตรี มีรัฐสภา ของตัวเอง และก็มีหลายประเทศที่ประกาศแยกตัวออกไปแล้ว จำนวนปัจจุบันคือ 53 ประเทศ ประเทศล่าสุดที่แยกตัวออกไปใน ปี 2016 คือ “มัลดีฟส์”
ในด้านเศรษฐกิจ GDP หรือตัวเลขผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ หากรวม 53 ชาติเข้าด้วยกันแล้ว GDP จะอยู่ที่ 10 ล้านล้านเหรียญฯ เหมือนจะเยอะใช่มั้ยครับ แต่จีน GDP 11 ล้านล้านเหรียญฯ และยังห่างจากสหรัฐอเมริกาที่มี GDP อยู่ที่ 19 ล้านล้านเหรียญฯ เพราะแม้จะมีประเทศเศรษฐกิจบิ๊ก ๆ อย่างอินเดีย แคนาดา หรือสหราชอาณาจักร แต่จำนวนประเทศเกินครึ่งในเครือจักรภพก็ยังคงเป็นประเทศยากจน
BBC ได้จัดอันดับ 3 ประเทศ ที่เศรษฐกิจโตที่สุดตามตัวเลข GDP ดังนี้ สหราชอาณาจักร (2,496.76) / อินเดีย (2,454.46) / แคนาดา (1,600.27)
ส่วน 3 ประเทศที่เศรษฐกิจโตต่ำสุด คือ ตูวาลู (0.036) / นาอูรู (0.114) / คิริบาตี (0.173)
* หน่วยเป็นพันล้านเหรียญสหรัฐฯ
เครือจักรภพอังกฤษมีอำนาจต่อประเทศสมาชิกมากแค่ไหน?
ที่ผ่านมามีหลายประเทศพยายามถอนตัวออกจากเครือจักรภพครับ อย่าง ปี 2013 “แกมเบีย” ได้ประกาศถอนตัวและนิยามเครือจักรภพว่าเป็น “สถาบันจักรวรรดินิยมแบบใหม่” แต่ก็มีหลายประเทศที่สนับสนุนการรวมกันเป็นจักรวรรดิแบบนี้ ด้วยเหตุผลทางการทูต และประโยชน์ทางเศรษฐกิจ
เมื่อปี 2018 BBC ได้เผยแพร่ข้อมูลรายงานจากแหล่งข่าวระดับสูง ว่าบรรดาผู้แทนของรัฐในเครือจักรภพเริ่มตั้งประเด็นในเรื่องการสรรหาประมุขคนต่อไปที่จะมาสืบถอดตำแหน่งประมุขแห่งเครือจักรภพต่อจาก “ควีนเอลิซาเบธที่ 2” หลังจากพระองค์สวรรคต
ในรายงานได้พูดถึง “กลุ่มที่ปรึกษาระดับสูง” จาก 7 ชาติสมาชิก ที่ร่วมหารือกันถึงแนวทางการบริหารเครือจักรภพในอนาคต และมีความเป็นไปได้สูงมากที่ ประมุของค์ต่อไปจะเป็น “เจ้าชายแห่งเวลส์” ซึ่งก่อนหน้านี้ “ควีนเอลิซาเบธที่ 2” ทรงส่งเจ้าหน้าที่ระดับสูงไปเจรจาโน้มน้าวให้ผู้นำรัฐเครือจักรภพทั่วโลกเห็นพ้องต่อการแต่งตั้งให้ “เจ้าชายแห่งเวลส์” เป็นประมุของค์ต่อไป
อ้างอิง: