นักวิทยาศาสตร์ใช้เทคนิคใหม่ ทำให้สัตว์ “สังเคราะห์แสง” ได้ และในอนาคตมนุษย์ก็อาจทำได้เช่นกัน

ในโลกนี้ สิ่งมีชีวิตใดๆ ล้วนต้อง “หายใจ” เพราะสิ่งมีชีวิตบนโลก โดยพื้นฐานล้วนต้องใช้ออกซิเจนในการดำรงชีวิตกันทั้งนั้น เรียกได้ว่า มันต้องหาวิธีเอาออกซิเจนเข้าไปในร่างกายทางใดก็ทางหนึ่ง ไม่ว่าเราจะเรียกกระบวนการดังกล่าวว่าอะไรก็ตาม

ที่นี้ คำถามที่ท้าทายคือ การมี “ชีวิตที่ไม่ต้องหายใจ” มันเป็นไปได้มั้ย คำตอบคือ ก็เป็นไปได้แน่ๆ เพราะพืชทั้งหมดก็เป็นแบบนั้น มันไม่ “หายใจ” แต่มัน “สังเคราะห์แสง” หรือมันมีเซลล์ชนิดพิเศษ ที่เราคุ้นกับการเรียกว่า “คลอโรฟิลล์” แต่จริงๆ มันคือ “คลอโรพลาสต์” หรือ “อวัยวะ” ที่ใช้แปลงแสงอาทิตย์และคาร์บอนไดออกไซด์เป็นออกซิเจน

แล้วมนุษย์จะสังเคราะห์แสงได้มั้ย? คำถามทำนองนี้ เราอาจคิดว่าถ้าไม่ใช่คำถามของนักวิทยาศาสตร์สุดคลั่ง มันก็คงจะมาจากหนังสยองขวัญไซไฟ

แต่เราต้องขอโทษว่า เอาจริงๆ ในทางทฤษฎี มันเป็นไปได้แล้วครับ

เพราะล่าสุด นักวิทยาศาสตร์ ทำการทดลอง “ฉีดสาหร่าย” เข้าไปในสมองของลูกอ๊อดที่ตัวใสๆ แล้วเอามันไปอยู่ในพื้นที่มืดปลอดออกซิเจน แน่นอน ตอนแรกมันหายใจไม่ออก แต่พอนักวิทยาศาสตร์ให้มีแสงสว่าง สิ่งที่เกิดขึ้นก็คือ สาหร่ายในสมองของลูกอ๊อด มันเริ่มสังเคราะห์แสง และผลิตออกซิเจนเพื่อให้ระบบร่างกายของลูกอ๊อดทำงานได้ กล่าวคือเทคนิคนี้ทำให้ลูกอ๊อดมีชีวิตได้โดยมัน “ไม่ต้องหายใจ”

ใช่ครับ นี่ฟังดูบ้ามาก แต่มันทำได้จริงแล้ว

ความเข้าใจแบบนี้ เราสามารถสร้างสิ่งมีชีวิตหรือกระทั่งมนุษย์ดัดแปลง ให้ไปมีชีวิตอยู่ในพื้นที่ปลอดออกซิเจนได้ หรือพูดให้ง่ายกว่านั้น คือ “มนุษย์กลายพันธุ์” แบบที่ว่า น่าจะมีประโยชน์มากๆ ในการเข้ายึดครองดาวเคราะห์ต่างๆ ทั่วระบบสุริยจักรวาลหรือในกาแล็กซีอื่น เพราะมันจะเป็นเทคนิคที่ทำให้มนุษย์มีชีวิตอยู่ได้ โดยไม่ต้องมีก๊าซออกซิเจนใดๆ

นี่ฟังดูแบบหลุดออกมาจากหนังไซไฟมาก แต่ “นัยยะ” ของการเพิ่ง “ความสามารถในการสังเคราะห์แสง” ให้สิ่งมีชีวิตหนึ่ง มันคือแบบนั้น และมันไม่มีเหตุผลใดๆ เลยที่สักวันหนึ่ง ความสามารถนี้จะไม่เป็นของมนุษย์บ้าง (แม้ว่ามันคงไม่ได้จะเกิดในปีสองปีก็ตาม)

อย่างไรก็ดี ถ้าคิดว่าสิ่งที่ว่ามามันไกลไป เราก็อยากจะให้ลองคิดถึงศักยภาพในการช่วยชีวิตของเทคโนโลยีทำนองนี้ กับบรรดาคนที่หมดสติ ไปจนถึงคนที่ระบบทางเดินหายใจไม่ทำงานจนต้องทำ CPR ครับ

คือทุกวันนี้ ถ้าปอดหยุดทำงาน ยังไงไม่นานก็ตาย คือไม่น่าจะรอดได้ถึงโรงพยาบาล หรือรอด สมองก็เสียหาย เพราะขาดออกซิเจนนานเกินไป

ที่นี้ ลองคิดว่าถ้าเราใส่ “ความสามารถในการสังเคราะห์แสง” แบบชั่วคราวให้มนุษย์ได้ ไอ้ที่ว่ามามันก็จะเป็นอดีตเลย ถ้าปอดหยุดทำงาน คุณฉีดสารตัวนี้เข้าไป คุณจะสังเคราะห์แสงได้ชั่วคราว คนแค่เอาคุณไปอยู่กลางแจ้ง รอรถพยาบาลมา คุณก็รอดไปถึงเตียงผ่าตัดที่โรงพยาบาลได้ สมองคุณไม่เสียหาย

คือจะเห็นว่าไอ้เทคนิค “เพิ่มความสามารถในการสังเคราะห์แสง” มันไม่ได้สยองขวัญเท่านั้น แต่มันมีศักยภาพสูงมากในการช่วยชีวิต

และนี่ก็เป็นเหตุผลว่า มันเป็นอะไรที่น่าจับตามองมากๆ และอีกสัก 10-20 ปี อย่างน้อยๆ มันก็น่าจะถูกพัฒนาเป็นเทคโนโลยีบางอย่างที่ใช้กับมนุษย์ได้แน่ๆ

อ้างอิง

IFLS. Tadpoles Survive Without Breathing After Scientists Fill Their Brains With Algae. https://bit.ly/3B8OdoB